چه معاملاتی در لیست معاملات فصلی گزارش نمی‍شود؟ (مشمولیت ماده 169)

در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم که چه معاملاتی در لیست معاملات فصلی گزارش نمی‍شود و همچنین معاملاتی که به صورت سرجمع گزارش می‌شوند، کدام معاملات هستند. در ادامه به یک شرکت فرضی به نام زرین مهر پرداخته‌ایم که از دورهٔ بهار سال ۱۳۹۸ اقدام به ارسال لیست معاملات فصلی خود نکرده است.

کدام موارد شامل معاملات فصلی نمی باشند؟

طبق ماده 13 موارد زیر مشمول ارسال فهرست معاملات فصلی نیستند:

• خرید و فروش و سود و کارمزد اوراق بهادار
• خرید و فروش سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام یا سهم الشرکه
• سود، کارمزد و جریمه­‌های بانک‌­ها، صندوق­‌های حمایت از توسعه بخش کشاورزی، صندوق تعاون، موسسات اعتباری غیربانکی مجاز و صندوق­‌های قرض‌­الحسنه
• سود سهام و سهم الشرکه
• حق عضویت اعضای مجامع حرفه‌­ای، احزاب، انجمن‌­ها وتشکل­‌های غیردولتی دارای مجوز از مراجع ذی‌صلاح
• کمک‌­ها، جوایز و هدایای بلاعوض
• مبالغی که تحت عنوان جریمه یا خسارت، انواع عوارض و مالیات (به استثناء مالیات و عوارض قانون مالیات بر ارزش افزوده) حق تمبر، حق ثبت، حقوق گمرکی و موارد مشابه، به دستگاه‌­های اجرائی پرداخت می­‌شود.
• حقوق و دستمزد پرداختی موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیات­‌های مستقیم
• وجوه پرداختی بابت حق نگهداری (شارژ) ساختمان محل فعالیت و آبونمان‌­های پرداختی

چه معاملاتی به صورت سرجمع گزارش می شود؟

بنابراین سه گروه معامله زیر به‌صورت سرجمع گزارش می‌شود و نیاز به تفکیک و گزارش اطلاعات طرف معامله نیست:

مبلغ حد نصاب معاملات دولتی هر ساله در قانون بودجه تعیین می‌شود. حد نصاب معاملات کوچک سال 1398 مبلغ 328.000.000 ریال تعیین شده است؛ بنابراین 5 درصد این مبلغ به عنوان معیار گزارش معاملات در لیست معاملات فصلی تعیین می‌شود. به عبارت دیگر اگر مبلغ معامله‌ای (خرید یا فروش) کمتر از مبلغ 16.400.000 ریال باشد، نیازی به دریافت اطلاعات طرف معامله جهت گزارش در لیست معاملات وجود ندارد و همهٔ این صورتحساب‌ها که دارای این شرایط هستند با یکدیگر جمع می‌شوند و طی یک ردیف در گزارش اعلام می‌شود.

تصور اشتباهی که در مورد این‌گونه معاملات وجود دارد این است که برخی افراد به استناد دستورالعمل اجرائی موضوع ماده 169مکرر قانون مالیات‌های مستقیم به شماره 24468/200/ص مورخ 27/10/1390، این‌گونه برداشت می‌کنند که اگر بیش از 10 درصد معاملات یک بنگاه، کمتر از حد نصاب باشد و یا به‌صورت سرجمع ارسال شود، دفاتر آن بنگاه مردود اعلام می‌شود. در صورتی‌که در بخشنامهٔ مذکور، چنین بنگاهی پر ریسک شناسایی می‌شود و این عبارت پر ریسک باعث رد دفاتر و یا محاسبهٔ جریمه‌ای نخواهد شد و و فقط از دیدگاه سازمان امور مالیاتی باید اسناد و مدارک آن با دقت عمل بیشتری رسیدگی کنند.

جرائم

مثال: شرکت زرین مهر در دوره بهار سال 1398 اقدام به ارسال لیست معاملات فصلی خود نکرده است. اطلاعات زیر مربوط به فعالیت این شرکت طی دوره مورد نظر است.

از فروش انجام شده مبلغ 600.000.000 ریال آن مربوط به فروش به مشتریانی بوده است که از ارائه اطلاعات خود جهت درج در صورتحساب خودداری کرده‌اند. همچنین در زمان رسیدگی مشخص شد شرکت، 250.000.000 ریال فروش به شرکت میهن کار داشته است که اقدام به صدور صورتحساب برای آن نکرده است.

مطلوب است محاسبهٔ جرائم مالیاتی مربوط.

پاسخ:

نکته: معاملاتی که مشمول ارسال در لیست معاملات فصلی هستند:

نتیجه گیری

در این مقاله به موضوع چه معاملاتی در لیست معاملات فصلی گزارش نمی‍شود و بررسی جریمه‌های عدم انجام هر یک از تکالیف مقرر در ماده 169 پرداخته شد. همچنین آموختیم معاملات خرید با مبلغ کمتر از 5 درصد حد نصاب، فروش با مبلغ کمتر از 5 درصد حد نصاب و خرید از اشخاص حقیقی موضوع مادهٔ 81 به صورت سرجمع گزارش می‌شوند. محاسبان به عنوان یکی از بهترین مؤسسه‌های مالیاتی ایران، آماده ارائه مشاوره مالیاتی به مودیان محترم است.

سوالات متداول