در این مقاله به این موضوع می پردازیم که چه معاملاتی در لیست معاملات فصلی گزارش نمی‍شود و همچنین معاملاتی که به صورت سرجمع گزارش می شوند کدام معاملات هستند. در ادامه به یک شرکت فرضی به نام زرین مهر پرداخته ایم که از دوره بهار سال 1398 اقدام به ارسال لیست معاملات فصلی خود نکرده است.

کدام موارد شامل معاملات فصلی نمی باشند؟

ماده 13: موارد زیر مشمول ارسال فهرست معاملات فصلی نمی‌باشند:

خرید و فروش و سود و کارمزد اوراق بهادار
خرید و فروش سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام یا سهم الشرکه
سود و کارمزد و جریمههای بانکها، صندوق تعاون، صندوقهای حمایت از توسعه بخش کشاورزی، موسسات اعتباری غیربانکی مجاز و صندوقهای قرض الحسنه
سود سهام و سهم الشرکه
حـق عضویت اعضای مجامع حرفهای، احزاب و انجمنها وتشکلهای غیردولتی دارای مجوز از مراجع ذی صلاح
کمکها، جوائز و هدایای بلاعوض
مبالغی که تحت عناوین جریمه یا خسارت، انواع عوارض و مالیات (به استثناء مالیات و عوارض قانون مالیات بر ارزش افزوده) حق ثبت، حق تمبر، حقوق گمرکی و موارد مشابه، به دستگاههای اجرائی پرداخت میگردد
حقوق و دستمزد پرداختی موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیاتهای مستقیم
وجوه پرداختی بابت حق نگهداری (شارژ) ساختمان محل فعالیت و آبونمانهای پرداختی

چه معاملاتی به صورت سرجمع گزارش می شود؟

ماده11: مشمولین ارسال فهرست معاملات در موارد خرید کالا، خدمت و یا دارایی از اشخاص حقیقی موضوع ماده 81 قانون (فعالیت‌های کشاورزی‌، دامپروری‌، دامداری‌، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری‌، نوغان داری‌، احیای مراتع و جنگلها، باغات ‌اشجار از هر قبیل و نخیلات) و یا از اشخاصی که مکلف به ثبت نام در نظام مالیاتی نیستند، الزامی به درج شماره اقتصادی فروشنده در فهرست معاملات ارسالی نخواهند داشت و می توانند این گونه خریدها را به صورت مجموع اعلام نمایند.

ماده 14: درخصوص معاملاتی (اعم از خرید یا فروش کالا یا خدمت) که تا میزان 5% حد نصاب معاملات کوچک موضوع تبصره (1) ماده (3) قانون برگزاری مناقصات میباشند، مشمولین ماده (9) میتوانند فهرست معاملات مذکور را به صورت مجموع ارسال نمایند.

بنابراین سه گروه معامله زیر بصورت سرجمع گزارش می شود و نیاز به تفکیک و گزارش اطلاعات طرف معامله نمی باشد:

مبلغ حد نصاب معاملات دولتی هر ساله در قانون بودجه تعیین می گردد. حد نصاب معاملات کوچک سال 1398 مبلغ 328.000.000 ریال تعیین شده است؛ بنابراین 5 درصد این مبلغ به عنوان معیار گزارش معاملات در لیست معاملات فصلی تعیین می گردد. به عبارت دیگر اگر مبلغ معامله ای (خرید یا فروش) کمتر از مبلغ 16.400.000 ریال باشد نیازی به دریافت اطلاعات طرف معامله جهت گزارش در لیست معاملات نمی باشد و همه این صورتحسابها که دارای این شرایط هستند با یکدیگر جمع می شوند و طی یک ردیف در گزارش اعلام می شود.

تصور اشتباهی که در مورد اینگونه معاملات وجود دارد این است که برخی افراد به استناد دستورالعمل اجرائی موضوع ماده 169مکرر قانون مالیاتهای مستقیم به شماره 24468/200/ص مورخ 27/10/1390، اینگونه برداشت می کنند که اگر بیش از 10 درصد معاملات یک بنگاه، کمتر از حد نصاب باشد و یا بصورت سرجمع ارسال شود، دفاتر آن بنگاه مردود اعلام می گردد در صورتیکه در بخشنامه مذکور، چنین بنگاهی پر ریسک شناسایی می شود و این عبارت پر ریسک باعث رد دفاتر و یا محاسبه جریمه ای نخواهد شد و فقط از دیدگاه سازمان امور مالیاتی باید اسناد و مدارک آن با دقت عمل بیشتری رسیدگی گردد.

جرائم

ماده 19: عدم انجام هر یک از تکالیف مقرر در ماده 169 قانون مشمول جریمه‌های مقرر در ماده مذکور به شرح زیر می باشد. جرائم مذکور با رعایت مهلت مقرر در ماده (157) قانون قابل مطالبه خواهد بود.

تبصره: درصورت انجام تخلفات موضوع ردیفهای یک الی سه جدول فوقالذکر در هر معامله، جریمه قابل محاسبه و مطالبه، حداکثر معادل 2% مبلغ همان معامله خواهد بود.

مثال: شرکت زرین مهر در دوره بهار سال 1398 اقدام به ارسال لیست معاملات فصلی خود نکرده است. اطلاعات زیر مربوط به فعالیت این شرکت طی دوره مورد نظر می باشد.

از فروش انجام شده مبلغ 600.000.000 ریال آن مربوط به فروش به مشتریانی بوده است که از ارائه اطلاعات خود جهت درج در صورتحساب خود داری نموده اند. همچنین در زمان رسیدگی مشخص گردید شرکت، 250.000.000 ریال فروش به شرکت میهن کار داشته است که اقدام به صدور صورتحساب برای آن نکرده است.

مطلوب است محاسبه جرائم مالیاتی مربوط.

پاسخ:

نکته: معاملاتی که مشمول ارسال در لیست معاملات فصلی هستند:

نتیجه گیری

در این مقاله به بررسی 9 مورد از معاملاتی که مشمول ارسال فهرست معاملات فصلی نمی‌شوند و نیز بررسی جریمه‌های عدم انجام هر یک از تکالیف مقرر در ماده 169 پرداخته شد. همچنین آموختیم معاملات خرید با مبلغ کمتر از 5 درصد حد نصاب، فروش با مبلغ کمتر از 5 درصد حد نصاب و خرید از اشخاص حقیق موضوع ماده ماده 81 به صورت سرجمع گزارش می‌شوند. محاسبان به عنوان یکی از بهترین موسسه‌های مالیاتی ایران آماده ارائه مشاوره مالیاتی به مودیان محترم می‌باشد.