آیین نامه انضباطی قانون کار
قطعا خود شما تجربه بروز مشکل با پرسنل یا مدیریت را در مواقع مختلف داشتهاید و یا شاهد آن بوده اید. دلیل بسیاری از این مشکلات، مواردی همچون تخطی از مقررات، عدم برخورد نامناسب پرسنل با دیگران، شرح نادرست نسبت به وظایف و همچنین قصور پرسنل نسبت به انجام وظایف میباشد.
در مورد نکته آخر، معمولا در اکثر مجموعهها پرسنلی وجود دارند که نسبت به انجام وظایف خود آگاهانه یا غیرآگاهانه قصور میورزند که در این شرایط کارفرمایان نیز معمولا به دلیل عدم پیشبینی و پیشگیری در این رابطه و عدم ایجاد ساختارهای درست برای این موارد، نمیتوانند واکنش درست و بر پایه اصولی را از خود نشان دهند. یکی از مهمترین موارد در بحث پیشبینی و پایه ریزی واکنش درست در این شرایط تهیه یک آیین نامه انضباطی اصولی و مدون میباشد.
آیین نامه انضباطی چیست؟
آیین نامه انضباطی یکی از مهمترین مواردی است که یک کارفرما برای پیشگیری از بروز مشکلات آتی باید به آن فکر کرده و نسبت به تهیه نوع مناسبی از آن اقدام نماید تا در مواقع ضروری بتواند به آن رجوع کرده و از آن بهرهمند شود.
اهمیت این موضوع به قدری زیاد است که در موارد زیادی اداره کار وارد عمل شده و نظر خود را برای اجرای آیین نامه انضباطی الزامی میداند و تاکید زیادی بر این موضوع دارد که حتما آیین نامه انضباطی قابل استناد است که مورد تایید این سازمان قرار گرفته باشد.
اصول تدوین آیین نامه انضباطی
هر آیین نامه باید شامل 4 قسمت اصلی باشد که هدف، دامنه کاربرد، مفاهیم و شرح موضوعات در آن به درستی مشخص شده باشد. در بخش اول باید هدف از تدوین آیین نامه انضباطی مشخص گردد. در بخش دوم، دامنه کاربرد اشخاص و قسمتهای مرتبط با این آیین نامه انضباطی را مشخص مینماییم.
و پس از آن در بخش سوم و چهارم نیز میبایست مفاهیم و شرح هر یک از آنها را بیان نمود تا هر شخصی که آن را مطالعه میکند بتواند به سادگی تشخیص دهد که این آیین نامه بابت چه موردی تهیه و تنظیم گردیده است.
کاربرد آیین نامه انضباطی
آیین نامه انضباطی در موارد مختلف میتواند برای ما دارای اهمیت باشد اما عمده اهمیت اصلی آیین نامه انضباطی در دو مرحله مشخص میشود:
مرحله اول زمانی که پرسنل با مطالعه آن دارای بینش درستتری نسبت به مجموعه کاری خود میشوند و باعث پیشگیری از بروز بسیاری از مشکلات میشود.
مرحله دوم زمانی که به هر دلیلی مشکلی ایجاد میگردد و میتوان با استفاده از آیین نامه نسبت به تصمیمگیری در مورد آن اتفاق و تشویق یا جریمههای احتمالی تصمیمگیری نمود.
پس مشخص شد که آیین نامه انضباطی در واقع هم میتواند در پیش از بروز مشکلات به اشخاص کمک نماید و باعث جلوگیری از بسیاری از اتفاقات شود و هم در بعد از اتفاق افتادن مشکلات، میتواند راهنمای کافرمایان در انجام رفتار صحیح و مناسب شود اما این کمک در پس از بروز اتفاق چگونه میتواند باشد؟
نکته مهم
یکی از مهمترین قسمتها در یک آیین نامه انضباطی قسمت مشخص نمودن تخلفات و جرائم در آن مجموعه است که این تخلفات با توجه به هر مجموعه و شغلی میتواند متغیر باشد. معمولا تخلفات به سه درجه تقسیم بندی میشوند که با توجه به نقش آن تخلف در واحدهای شغلی میتوان جرائمی را برای آنها در نظر گرفت.
این متغیر بودن جرائم تخلفات به عوامل مختلفی بستگی دارد مثلا استعمال دخانیات مانند سیگار در یک واحد فنی مانند کارگاه تراشکاری فلزات جزو تخلفات با درجه اهمیت کم دسته بندی میشود درصورتیکه همین تخلف در کارگاهی دیگر مانند پمپ بنزین یا کارگاههایی که با مواد قابل اشتعال کار میکنند جزو تخلفات پر اهمیت تلقی میشود.
پس باید توجه نمود که هر تخلف در کارگاه مد نظر برای تدوین آیین نامه انضباطی چه خطراتی میتواند بیافریند و دارای چه درجه اهمیتی میباشد تا بتوان مناسب با آن تخلف، جریمهای برای آن در نظر گرفت.
پس از تدوین آیین نامه انضباطی میبایست جدول پیش بینی درجه اهمیت تخلفات و جرائم هر مورد به متن آیین نامه انضباطی افزوده و ضمیمه گردد. در این شرایط میتوان در زمان قصور کارگران به آن رجوع و یا از بروز بسیاری از حوادث پیشگیری نمود.
اما ماجرا با تدوین آیین نامه انضباطی پایان نمییابد چراکه اگر بتوان در شرایط قصور کارگر با مراجعه به آیین نامه انضباطی او را جریمه نمود کارفرمایان برای کوچکترین قصور و خطایی سنگینترین جریمهها را وضع مینمودند. پس برای آنکه اینچنین وضعیتی پیش نیاید، اداره کار کارفرمایان را ملزم نموده تا در وهله اول برای قصور دارای اهمیت کم سلسله مراتب قرار دهند یعنی در مرتبه اول بروز خطا توسط کارگر چنانچه آن قصور پیش بینی شده باشد کافرما به وی اخطار دهد.
نکته مهم
در صورت تکرار خطا، اخطار کتبی و درج در پرونده و در صورت تکرار مجدد کارفرما با معرفی و ارسال نامه به اداره کار طبق آیین نامه انضباطی خود درخواست اخراج کارگر را مینماید. اما برای همین امر لازمه دیگری نیز وجود دارد و آن اینست که آیین نامه انضباطی کارگاه در اداره کار مورد تایید قرار گرفته باشد تا بتوان از آن به عنوان مرجعی برای رسیدگی به تخلفات کارگران استفاده نمود.
در اینصورت اداره کار میتواند نظارت درستی را برتدوین آیین نامه انضباطی هر محل فعالیتی داشته باشد و مانعی بر پایمال شدن حقوق و دستمزد کارگران و البته احقاق حق درست و به جای کارفرمایان گردد.
جمع بندی
با توجه به مطالب بیان شده باید توجه داشت که آیین نامه انضباطی یکی از اصول پایهای در هر کسب و کار و محل فعالیتی میباشد چراکه در صورت عدم توجه به آن میتواند عواقب سختی برای کارفرمایان حتی در شرایط اضطرار و استیصال آنها داشته باشد.
پس بهتر است پیش از بروز حوادث پیش بینی آنها را نمود و برای هر کدام از انواع تخلف و قصور جریمهای را در نظر گرفت و آیین نامه انضباطی تدوین شده را به تایید اداره کار رساند تا بتوان در مواقع لزوم به آن رجوع کرد. در این صورت وقتی به آیین نامه انضباطی برای اثبات تخلف و قصور کارگران نیازمندیم، در صورت بروز مشکلی میتوان طبق تاییدیه اداره کار درجه قصور و تخلفات را تعیین و مطابق پیش بینی ها از آن استفاده نمود.
دیدگاهتان را بنویسید