حسابداری مالی چیست؟
حسابداری یکی از وسیع ترین حرفهها است. حرفهای با شاخههای متفاوت که در نهایت همه آنها، وظیفه دستهبندی اطلاعات در بخش مالی را به عهده دارند. از حسابداری مدیریتی گرفته تا حسابداری مالیاتی و بازرگانی، همگی در نهایت با ارائه اطلاعات مالی به بخشهای مختلف یک سازمان، درآمد و هزینه را کنترل میکنند. با این حال تفاوت این شاخهها، در نحوه جمعآوری و ارائه اطلاعات و اهداف نهایی هرکدام است. حسابداری مالی یکی از شاخه های حسابداری است که آن را از مهم ترین و کاربردی ترین روشها برای ارائه اطلاعات، به ویژه در شرکتهای بازرگانی و تجاری میدانند.
حسابداری مالی چیست؟
فرض کنید قصد خرید سهام یک شرکت را دارید. چگونه اطلاعات آن شرکت را بهدست میآورید؟ آیا این شرکت محل خوبی برای ریسک و سرمایهگذاری محسوب میشود؟ حسابداری مالی اینجا وارد عمل میشود. این نوع حسابداری با ارائه گزارشاتی از عملکرد تجاری شرکتها به ذی نفعان و مشتریان، کمک زیادی به تصمیمگیری مناسب آنها میکند. این اطلاعات به صورت دقیق ارائه میشوند و عملکرد واقعی تجاری یک کسب و کار در یک بازه زمانی مشخص را نشان میدهند.
نکته مهم
هدف از حسابداری مالی ثبت و ساماندهی اطلاعات مالی است. حسابداری مالی میتواند از جمله وظایف حسابدار هم قرار بگیرد.
با این حال حسابداری مالی چه اهمیتی دارد؟ صورتهای مالی توسط حسابدار چگونه ثبت میشوند؟ مزایای وجود حسابدار مالیاتی در کسب و کارها چیست؟ اگر قصد دارید پاسخ این سوالها را بیابید و اطلاعات جامعی از این شاخه حسابداری کسب کنید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
حسابداری مالی چه اهمیتی دارد؟
افرادی که قصد دارند روی کسب و کار یا یک فعالیتی سرمایه گذاری کنند با مراجعه به گزارشات مالی و در دست داشتن آنها میتوانند تصمیم گیریهای با اهمیت و مهمی را به ثمر برسانند. تامین کنندگان کالا و خدمات لازم است که از اطلاعات مالی سازمان باخبر باشند. همچنین در صورتی که شرکت نیاز به وام و تسهیلات مالی داشته باشد، از صورت های مالی استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: تهیه صورت های مالی
یک شرکت بدون داشتن حسابدار مالی یا بخش حسابداری مالی، نمیتواند به تمام رویدادها و فرایندهای مالی خود دست پیدا کند. زیرا کلیه جریانهای مالی یک شرکت یا سازمان از جمله عملیاتهای حسابداری، حساب و کتابها، ترازنامهها، گزارشهای مهم، اطلاعات و استانداردهای مالیاتی، قراردادها و غیره در سیستمهای الکترونیکی یک شرکت به ثبت میرسند. اگر حسابداری مالی وجود نداشته باشد، دسترسی به کلیه اطلاعات به عبارتی غیر ممکن خواهد بود.
در واقع میتوان گفت یکی از کارهایی که میتواند به بهبود فرآیندها و فعالیتهای درون سازمانی کمک کند، حسابداری مالی است. هدف حسابداری مالی، رساندن کسب و کار به بالاترین سود است.
حسابدار مالی کیست و چه وظایفی دارد؟
همانطور که اشاره کردیم، حسابداری مالی به تهیه و تنظیم گزارشهای مالی میپردازد. با این اوصاف حسابدار مالی به کسی گفته میشود که روی صورتهای مالی نظارت داشته و ساماندهی و ثبت صورتهای مالی و ارائه گزارشهای دقیق را بر عهده دارد.
وظایف حسابدار مالی عبارت است از:
- جمعآوری تمام مدارک و اسناد مالی
- اطمینان حاصل کردن از درستی کلیه اسناد صادره
- حسابداری بر مبنای مدارک صدور اسناد
- تهیه و تنظیم تراز حسابها به صورت روزانه و ماهانه
- ارائه گزارشهای مالی به مدیریت
- ارائه مشاوره به مدیران برای تصمیمگیری بهتر در مورد مسائل مالی
- تهیه و تکمیل سند لیست حقوق و دستمزد کارکنان
- تهیه و تکمیل لیست افراد بیمه شده و ارائه به تامین اجتماعی و مالیات حقوق کارکنان
- تنظیم و طراحی کدینگ حسابداری به شکل صحیح
- تراز بودن و یکی شدن دقیق مانده حسابها از جمله حسابهای مربوط به بانک
- نگهداری از تمام اسناد حسابداری و اخذ بک آپ از اسناد صادر شده توسط نرم افزار حسابداری
- پیگیری و وصول مطالبات شرکت و موارد دیگر
نقش حسابداری مالی در کسب و کار
حسابداری مالی، به سازمان کمک میکند که در چارچوب قانون حرکت کند و دچار نقص نشود. از طرفی، حسابداری مالی به مدیریت یک سازمان کمک میکند تا سازمان را در راستای رشد و شکوفایی هدایت کند. این نوع حسابداری بیشتر در کسب و کارهای تجاری، بازرگانی و خدماتی مورد استفاده قرار میگیرد.
اطلاعات مالی توسط حسابدار مالی در قالب ترازنامه و صورت سود و زیان به ذی نفعان شرکت ارائه میشود. از این اطلاعات برای ارائه گزارش به سازمانهای دولتی، سهامداران و … استفاده میشود. درواقع هدف از انجام این کار و ارائه گزارشها، گرفتن تصمیمهای اقتصادی مناسب است.
هدف اصلی این حسابداری در کسب و کار، آمادهسازی گزارشهای مالی است. اطلاعات مربوط به معاملات تجاری روزمره، اساس تهیه و تنظیم صورتهای مالی محسوب میشود. فعالیتهایی مثل خرید و فروش کالا، هزینههای جاری، خرید ماشینآلات و غیره ازجمله فعالیتهای مالی روزمره محسوب میشوند. هزینههای جاری هم شامل حقوق و دستمزد کارکنان، بهای آب و برق و اجاره ماهیانه میشود. افراد و ذی نفعان برون سازمانی از این اطلاعات برای آگاهی از عملکرد مالی شرکت استفاده میکنند.
حسابداری مالی با تهیه گزارشهای دقیق مالی به پیشبینی آینده نزدیک کمک میکند. گزارشهای حسابداری مالی تصویر دقیقی از چند ماه آینده نشان میدهد. برای طرح ریزی ماههای آینده میتوان از این گزارشها استفاده نمود.
تفاوت حسابداری مالی با سایر شاخههای حسابداری
به طور کلی حسابداری به کلیه فعالیتها و تراکنشهای مالی شرکت گفته میشود. درواقع حسابداری سیاستها و چارچوبهایی برای مدیریت اطلاعات مالی، مدیریت هزینهها و تهیه گزارشهای مالی تعیین میکند. از طرف دیگر حسابداری مالی به طور ویژه و خاص به تهیه و تنظیم گزارشهای مالی میپردازد. این نوع حسابداری باتوجه به اطلاعات موجود از اصول پذیرفته شده در حسابداری پیروی میکند.
شاید بتوان تفاوت اصلی این حسابداری با سایر حسابداریها را در کاربرد ارائه اطلاعات دانست. در حسابداری مالی اطلاعات گزارش شده برای ذی نفعان برون سازمانی مورد استفاده قرار میگیرد. از طرف دیگر در حسابداری مدیریتی اطلاعات گزارش شده برای تصمیمگیری بهتر مدیران داخلی استفاده میشود.
تفاوت حسابداری مالی و حسابداری صنعتی
به طور کلی تفاوت حسابداری مالی و صنعتی در این است که تمرکز حسابداری صنعتی روی تصمیمات درون سازمان است. در صورتی که تمرکز حسابداری مالی روی صورتهای مالی اشخاص برون سازمانی است. اما تفاوت بین این دو حسابداری صرفا به این دو مورد محدود نمیشود.
تفاوت حسابداری مالی و حسابداری مدیریت
گرچه حسابداری مالی و حسابداری مدیریت هر دو نقش مهمی در کسب و کار دارند اما تفاوتهای مهمی هم دارند. از جمله اینکه حسابداری مدیریتی کاملا داخلی است در حالی که حسابداری مالی صرفا برای سهامداران خارجی است. هدف از حسابداری مدیریت، همان طور که از نامش پیداست جمع آوری اطلاعات برای مدیران سازمان است.
صورت مالی در حسابداری مالی
گزارش مالی شامل عملکرد مالی یک کسب و کار در یک دوره حسابداری است. حسابداران از اطلاعات حسابداری یک شرکت برای ایجاد گزارش هایی در قالب صورت های مالی ماهانه، فصلی یا سالانه استفاده میکنند. این گزارشها به منظور بازرسی، در اختیار ذی نفعان برون سازمانی شرکت قرار داده میشوند.
1. ترازنامه
به گزارشی که در مورد داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام یک شرکت در یک دوره خاص ارائه میشود، ترازنامه میگویند. در اصول و استانداردهای جدید علم حسابداری، عنوان ترازنامه به صورت وضعیت مالی تغییر پیدا کرده است. با این حال فرمول ثابت ترازنامه عبارت است از: (داراییها = بدهیها + حقوق)
در واقع ترازنامه تصویری از سلامت مالی یک شرکت در یک لحظه معین از زمان را ارائه میکند؛ یعنی نشان میدهد که یک کسب و کار چه داراییهایی (مانند حسابهای دریافتی) و چه بدهیهایی (مانند حسابهای پرداختی) دارد؛ سپس چه مقدار حقوق صاحبان سهام باقی میماند.
2. صورت سود و زیان
صورت سود و زیان یا صورت درآمد و هزینه به عنوان یکی از مهمترین گزارشهای مالی، عملکرد مالی یک شرکت را طی یک دوره زمانی مشخص نشان میدهد. در واقع در صورت سود و زیان پس از کسر هزینهها از درآمدها، سود یا زیان انتهای دوره که نتیجه کلیه فعالیتهای عملیاتی و غیر عملیاتی شرکت است، مشخص میشود.
البته باید بدانید که شیوه محاسبه صورت سود و زیان در شرکتهای تولیدی، بازرگانی و پیمانکاری متفاوت است.
3. صورت جریان وجوه نقد
دربردارنده ورودی و خروجی نقدینگی یک کسب و کار در یک دوره حسابداری است. در این گزارش، کلیه درآمدها و بدهیهای نقدی شرکت در یک دوره به تفصیل و با دقت ثبت میشود.
این گزارش شامل سه نوع جریان نقدی است:
- فعالیتهای عملیاتی
- فعالیتهای سرمایه گذاری
- تامین مالی فعالیتها
هر چه نقدینگی یک کسب و کار بیشتر باشد، موقعیت مالی آن بهتر است و سرمایه بیشتری برای سرمایه گذاری و رشد دارد.
4. صورت سود و زیان جامع
گزارش نهایی است که تغییرات حقوق صاحبان سهام را مشخص میکند. این تغییرات هم ممکن است افزایشی و هم کاهشی باشند. در این صورت مالی، سود و زیان جامع در ردیف اول گزارش قرار میگیرند. بعد از آن به ترتیب هزینههای شناساییشده، درآمد و سود و زیان تحققنیافته درج میشوند.
مزایای حسابداری مالی
به کارگیری این نوع حسابداری در شرکت مزایای بسیار زیادی دارد. در ادامه با برخی از این مزایای مهم بیشتر آشنا خواهید شد.
1. ارائه سوابق مالی
همانطور که اشاره شد کلیه تراکنشهای مالی در این نوع حسابداری ثبت و دستهبندی میشوند. به این ترتیب اسناد مالی بایگانی خواهند شد. شما میتوانید هر زمانی که به اطلاعات نیاز داشتید به این دفاتر مراجعه کنید.
2. امکان مقایسه نتایج
بایگانی سوابق مالی و تجاری این امکان را فراهم میکند تا صورتهای مالی به خصوص سود و زیان را با سالهای قبل مقایسه کنند. این مقایسه به ارزیابی پیشرفت یا عدم پیشرفت کسب و کار کمک میکند.
3. جلوگیری از اشتباهات و سوءاستفادهها
تمامی اطلاعات تجاری به صورت دقیق در حسابداری مالی ثبت میشوند. همین موضوع اجازه هیچگونه کلاهبرداری یا سوءاستفاده را به افراد دیگر نمیدهد.
4. کمک به اخذ وام و تسهیلات
یکی از مواردی که به شرکتها در راستای تحقق اهداف کمک میکند، اخذ وام و تسهیلات است. این نوع حسابداری با تهیه صورتهای مالی، امکان اخذ وام را تسهیل میکند.
5. کمک به مدیریت در تصمیمگیری
حسابداری مالی اطلاعات تجاری را جمعآوری کرده و در قالب گزارشهایی ارائه میدهد. این گزارشها به اتخاذ تصمیمات تجاری مناسب توسط مدیران کمک بسزایی میکند. درواقع مدیران با استفاده از این اطلاعات میتوانند هرگونه سود و زیان احتمالی در آینده را پیشبینی کنند.
6. تسهیل امور مالیاتی
ارائه گزارشات مالی کمک زیادی به تسویه بدهیهای مالیاتی میکند. درواقع این گزارشات مالی کار مقامات مالیاتی را برای تسویه سیستماتیک بدهیهای مالیات سادهتر میکند.
گزارش های مالی چگونه به سودآوری بهتر کمک میکنند؟
برای اینکه درک بهتری از موضوع سودآوری مرتب و بهتر به وسیله حسابداری مالی داشته باشید به نکات زیر توجه کنید:
- با درک حاشیه سود ناخالص به وسیله صورتهای درآمد، میتوانید نقاط قوت و ضعف عملکرد خود را شناسایی کرده و آن را بهبود ببخشید.
- با درک حاشیه سود عملیاتی به وسیله صورتهای مالی، خواهید دید که کسب و کارتان تا چه حد کارآمد اداره میشود. سپس میتوانید پیشرفت هایی انجام دهید.
- به وسیله صورتهای مالی میتوانید نظارت دقیقی بر هزینهها داشته و آنها را مدیریت کنید.
- بسیاری از شرکتها برای خدمات خود هزینه کمتری دریافت میکنند. به وسیله بررسی دقیق حسابداری مالی میتوانید هزینه پروژههای خود را به درستی محاسبه کنید.
- با بررسی گزارشهای مالی میتوانید تصویر دقیقی از مدت زمان انجام همه فعالیتها داشته باشید.
- با ردیابی زمان فعالیتها، میتوانید به دنبال خودکار سازی و اتوماتیک شدن هر چه بیشتر فرآیندها باشید. به این ترتیب راندمان کاری بالا خواهد رفت.
آینده شغلی حسابداری مالی در ایران چگونه است؟
بی شک یکی از سوالات رایج میان افرادی که قصد تحصیل در رشته حسابداری مالی را دارند، بازار کار موجود در شغل حسابداری و درآمد آن میباشد. در ادامه این مطلب به مباحث گستردهتری از آن میپردازیم تا با اطلاعات جامع بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید.
به قطع یقین میتوان گفت هیچ رشتهای در ایران به اندازه حسابداری کاربرد ندارد. زیرا در هر موسسه یا شرکتی اعم از تجاری ، تولیدی و… نیاز به وجود یک حسابدار جهت انجام فرآیندهای حسابداری و مدیریت صحیح و به موقع آنها میباشد.
با اتخاذ مدرک از دانشگاههای معتبر و یادگیری مهارتهای مرتبط با این شاخه از حسابداری، آینده کاری خود را تضمین خواهید کرد. این نکته را هم به یاد داشته باشید که برای تضمین درآمد و آینده شغلی فقط به گرفتن مدرک آکادمیک اکتفا نکنید. در کنار مدرک تحصیلی حتما به تقویت مهارتها هم بپردازید.
نرم افزار حسابداری مالی چه ویژگیهایی دارد؟
امروزه بیشتر فعالیتهای مربوط به حسابداری با استفاده از نرم افزارها انجام میشوند. به همین دلیل یک حسابدار ضمن آشنایی با اصول حسابداری، باید با تسلط کافی روی نرم افزارهای مرتبط هم داشته باشد، اما یک نرم افزار حسابداری مالی باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟ در ادامه با این ویژگیها آشنا میشوید.
1. ویژگیهای گرافیکی خوبی داشته باشد
استفاده از جلوههای بصری مناسب، مثل جداول، نمودارها و… کمک زیادی به افزایش جذابیت نرم افزار برای کاربر میکند. از طرف دیگر این ویژگیهای گرافیکی باعث تسهیل در پردازش اطلاعات مالی توسط حسابدار میشود.
2. گزارشات مالی دقیقی تهیه کند
همانطور که اشاره کردیم، ارائه گزارشات مالی در حسابداری مالی از اهمیت بالایی برخوردار است. یک نرم افزار مناسب باید گزارشهای مالی دقیق و کاربردی ارائه دهد.
3. انعطافپذیری بالایی داشته باشد
همه نرم افزارهایی که در حوزه حسابداری وجود دارند، باید قابلیت تبدیل شدن به یکدیگر را داشته باشند. به این معنی که افراد دیگر هم بتوانند اطلاعات آن را بخوانند.
4. یکپارچه و یکدست باشد
با وجود این که اطلاعات مالی کسب و کارها از روشهای مختلفی ثبت میشوند، اما برای بررسی باید به صورت یکپارچه باشند تا اطلاعات مفیدتری ارائه دهند.
در نهایت میتوان گفت که بهتر است نرم افزار حسابداری مالی قابلیتهای زیر را داشته باشد:
- ثبت و طبقه بندی اسناد مالی
- شماره گذاری خودکار اسناد توسط کاربران مختلف
- تعریف حسابهای مختلف مالی
- جستجو در بین اسناد طبق بازههای زمانی مختلف
- ثبت اعلامیههای بدهکار و بستانکار
- تجزیه، تحلیل و آنالیز حسابهای مالی
- ارائه گزارشهای مختلف
- ارائه و ثبت سند سود و زیان
جمع بندی
حسابداری مالی به تهیه و ارائه گزارشهای مالی میپردازد. این گزارشها به ذینفعان شرکت برای تصمیمگیری بهتر کمک زیادی میکند. در واقع این گزارشهای مالی، عملکرد واقعی شرکت در یک بازه زمانی مشخص را نشان میدهند. معمولا این گزارشها در 4 صورت مالی اساسی ترازنامه، سود و زیان، وجوه جریان نقد و صورت سود و زیان جامع ارائه میشود.
این گزارشات به مدیریت کسب و کار در تصمیمگیری و هدفگذاری بهتر کمک میکنند. این حسابداری هم مثل سایر شاخههای حسابداری از آینده شغلی مناسبی در کشور برخوردار است. به همین دلیل میتوایند روی این شغل برای کسب درآمد مناسب حساب باز کنید.
سوالات متداول
1. حسابداری مالی چیست؟
حسابداری مالی فرآیند ثبت، خلاصه و گزارش معاملات تجاری است که شرکتها از آن برای نشان دادن عملکرد و موقعیت مالی خود به افراد برون سازمانی از جمله سرمایهگذاران، اعتباردهندگان، تامینکنندگان و مشتریان استفاده میکنند.
2. حسابدار مالی چه وظایفی برعهده دارد؟
تهیه گزارش سود و زیان ماهانه و ترازنامه، تهیه گزارش مالیاتی و پردازش موجودی، جمعآوری و تجزیهوتحلیل دادهها جهت تهیه تخمینهای هفتگی و ماهانه، مشاوره در مورد برآورد بودجه، تهیه صورتهای هفتگی جریان نقدی و کنترل مخارج و جریان نقدی، کمک به تهیه حسابهای پایان سال و حسابهای قانونی، پاسخ به سوالات مالی از طریق جمعآوری و تفسیر دادهها، انجام ممیزی داخلی مانند بررسی دستمزد، مدیریت و آموزش کارکنان.
3. اهداف و اهمیت حسابداری مالی چیست؟
دریافت صورتهای مالی، بررسی گزارشات، تعیین چشم انداز آینده شرکت، آگاهی از درآمد، هزینه و وضعیت مالی شرکت.
4. تفاوت بین حسابداری مالی و سایر حسابداریها چیست؟
حسابداری شامل تمام تراکنشهای مالی یک شرکت میشود. بخش حسابداری مالی سیاستها و رویههایی را برای هزینهها، مدیریت دادهها و تولید گزارشهای مالی تعیین میکند.
دیدگاهتان را بنویسید