حسابداری مالی چیست؟
فرض کنید قصد خرید سهام یک شرکت را دارید. چگونه اطلاعات آن شرکت را به‌دست می‌آورید؟ آیا این شرکت محل خوبی برای ریسک و سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود؟ حسابداری مالی اینجا وارد عمل می‌شود. این نوع حسابداری با ارائه گزارشاتی از عملکرد تجاری شرکت‌ها به ذی نفعان و مشتریان، کمک زیادی به تصمیم‌گیری مناسب آنها می‌کند. این اطلاعات به صورت دقیق ارائه می‌شوند و عملکرد واقعی تجاری یک کسب و کار در یک بازه زمانی مشخص را نشان می‌دهند. با این حال صورت‌های مالی توسط حسابدار چگونه ثبت می‌شوند؟ مزایای وجود حسابدار مالیاتی در کسب و کارها چیست؟ اگر قصد دارید اطلاعات جامعی از این شاخه حسابداری کسب کنید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
حسابداری مالی چیست؟
به فرایند ثبت، تنظیم و گزارش فعالیت‌های تجاری گفته می‌شود. معمولا شرکت‌ها از این گزارش برای نمایش عملکرد و موقعیت مالی به سهامداران، تامین‌کنندگان و مشتریان استفاده می‌کنند. می‌توان گفت این نوع حسابداری یکی از پرکاربردترین شاخه های حسابداری محسوب می‌شود.
حسابداری مالی همانطور که از عنوانش پیداست به بررسی وضعیت مالی کسب و کار می‌پردازد. به این ترتیب کلیه فعالیت‌های مالی، ازجمله خزانه‌داری، انبار، فروش و … هم در این حسابداری جای می‌گیرند. وجود این نوع حسابداری برای هر کسب و کاری ضروری است. اگر این نوع حسابداری در مجموعه اقتصادی وجود نداشته باشد، عملا دسترسی به اطلاعات مالی هم ممکن نخواهد بود.
حسابداری مالی چه اهمیتی دارد؟
بعد از آشنایی با تعریف این حسابداری، بهتر است با اهمیت جایگاه آن هم آشنا شوید. این نوع حسابداری به سازمان یا هر کسب و کاری، برای حرکت در چارچوب قانون کمک می‌کند. اگر حسابداری و حسابدار مالی وجود نداشته باشند، احتمال نقص اطلاعات قانونی افزایش پیدا می‌کند.
حسابداری مالی به سازمان کمک می‌کند تا اهداف و استراتژی‌های مناسبی برای موفقیت تنظیم کنند. از طرف دیگر اگر مساله حقوقی در مورد وضعیت مالی شرکت وجود داشته باشد، حسابداری مالی کمک زیادی به ارائه اطلاعات دقیق می‌کند.
اطلاعاتی که از این نوع حسابداری در قالب گزارش ارائه می‌شود به سرمایه‌گذاران برای تصمیم‌گیری کمک می‌کند. با استفاده از این گزارش‌های مالی، می‌توانند تصمیم بگیرند که سهام خرید و فروش کنند. از طرف دیگر تامین‌کنندگان کالا و خدمات هم باید از اطلاعات مالی شرکت اطلاع داشته باشند. این گزارش‌ها به اخذ وام و تسهیلات از سوی شرکت هم کمک بسیار زیادی می‌کند.
حسابدار مالی کیست و چه وظایفی دارد؟
همانطور که اشاره کردیم، حسابداری مالی به تهیه و تنظیم گزارش‌های مالی می‌پردازد. با این اوصاف حسابدار مالی به کسی گفته می‌شود که روی صورت‌های مالی نظارت دارد. حسابدار مالی همچنین کار ساماندهی و ثبت صورت‌های مالی و ارائه گزارش‌های دقیق را برعهده دارد. البته حسابدار مالی وظایف گسترده‌تری دارد که عبارتند از:
- کنترل و نظارت بر صندوق‌دار، انباردار، تنخواه‌گردان
- جمع کردن مدارک و اسناد مالی
- تهیه و تنظیم تراز حساب‌ها به صورت روزانه و ماهانه
- ارائه گزارش‌های مالی به مدیریت
- ارائه مشاوره به مدیران برای تصمیم‌گیری بهتر در مورد مسائل مالی
- اصلاح و بستن حساب‌ها در پایان دوره مالی
- پیگیری و وصول مطالبات شرکت
- محاسبه و تهیه لیست حقوق و دستمزد کارکنان برای مالیات و بیمه
حسابداری مالی چه کمکی به کسب و کار می‌کند؟
این نوع حسابداری بیشتر در کسب و کارهای تجاری، بازرگانی و خدماتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اطلاعات مالی توسط حسابدار مالیاتی در قالب ترازنامه و صورت سود و زیان به ذی نفعان شرکت ارائه می‌شود. از این اطلاعات برای ارائه گزارش به سازمان‌های دولتی، سهامداران و … استفاده می‌شود. درواقع هدف از انجام این کار و ارائه گزارش‌ها، گرفتن تصمیم‌های اقتصادی مناسب است.
هدف اصلی این حسابداری در کسب و کار، آماده‌سازی گزارش‌های مالی است. اطلاعات مربوط به معاملات تجاری روزمره، اساس تهیه و تنظیم صورت‌های مالی محسوب می‌شود. فعالیت‌هایی، مثل خرید و فروش کالا، هزینه‌های جاری، خرید ماشین‌آلات و … ازجمله فعالیت‌های مالی روزمره محسوب می‌شوند. هزینه‌های جاری هم، شامل حقوق و دستمزد کارکنان، بهای آب و برق و … و اجاره ماهیانه می‌شود. افراد و ذی نفعان خارجی شرکت از این اطلاعات برای آگاهی از عملکرد مالی شرکت استفاده می‌کنند. اشخاص خارجی، شامل مقامات مالیاتی، سرمایه‌گذاران، مشتریان و … هستند.
حسابداری مالی با سایر شاخه‌های حسابداری چه تفاوت‌هایی دارد؟
به طور کلی حسابداری به کلیه فعالیت‌ها و تراکنش‌های مالی شرکت گفته می‌شود. درواقع حسابداری سیاست‌ها و چارچوب‌هایی برای مدیریت اطلاعات مالی، مدیریت هزینه‌ها و تهیه گزارش‌های مالی تعیین می‌کند. از طرف دیگر حسابداری مالی به طور ویژه و خاص به تهیه و تنظیم گزارش‌های مالی می‌پردازد. این نوع حسابداری باتوجه به اطلاعات موجود از اصول پذیرفته شده در حسابداری پیروی می‌کند.
شاید بتوان تفاوت اصلی این حسابداری با سایر حسابداری‌ها را در کاربرد ارائه اطلاعات دانست. در حسابداری مالی اطلاعات گزارش شده برای ذی نفعان خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طرف دیگر در حسابداری مدیریتی اطلاعات گزارش شده برای تصمیم‌گیری بهتر مدیران داخلی استفاده می‌شود.
معرفی ۴ صورت مالی اساسی در حسابداری مالی
در این نوع حسابداری برای تهیه گزارش‌های مالی، ۴ نوع صورت مالی اساسی وجود دارد که آشنایی با آنها ضروری است. در ادامه به تشریح این ۴ صورت مالی می‌پردازیم.
۱. ترازنامه
به گزارشی که در مورد دارایی‌ها، حقوق صاحبان سهام و بدهی‌های یک شرکت در یک دوره خاص ارائه می‌شود، ترازنامه می‌گویند. در اصول و استانداردهای جدید علم حسابداری، عنوان ترازنامه به صورت وضعیت مالی تغییر پیدا کرده است. با این حال فرمول ثابت ترازنامه به این شرح است:
(دارایی ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سهام)
در این فرمول دارایی‌ها به دو دسته جاری و غیرجاری یا ثابت تقسیم می‌شوند. همچنین بدهی‌ها هم به دو گروه بدهی‌های جاری و غیرجاری یا ثابت دسته‌بندی می‌شوند. به طور کلی دارایی‌ها در یک شرکت شامل موارد زیر می‌شوند:
- وسایل نقلیه
- پول نقد
- املاک
- هزینه پیش پرداخت
- ماشین آلات و تجهیزات شرت
- سرمایه گذاری
- دارایی نامشهود
- حساب دریافتنی
- اسناد دریافتنی
از طرف دیگر بدهی‌ها هم شامل موارد زیر هستند:
- وام پرداختنی
- حساب پرداختنی
- وام مسکن
- تعهدات گارانتی
- مالیات معوق
- مالیات جاری
- درآمد کسب نشده
- حقوق و دستمرد کارکنان
۲. صورت سود و زیان
این سند در حسابداری مالی، درآمد خالص شرکت در یک دوره زمانی خاص را نشان می‌دهد. به طور ساده صورت سود و زیان به تفریق کل درآمد از هزینه‌ها گفته می‌شود. درواقع این صورت نتیجه عملکرد مالی یک شرکت یا کسب و کار را نشان می‌دهد. البته باید بدانید که شیوه محاسبه صورت سود و زیان در شرکت‌های تولیدی، بازرگانی و پیمانکاری متفاوت است. در ادامه با انواع روش‌های محاسبه صورت سود و زیان در شرکت‌ها آشنا می‌شوید:
- شرکت خدماتی: سود (زیان) خالص = درآمد – هزینه
- شرکت بازرگانی: سود (زیان) خالص = فروش خالص – بهای تمام شده کالای فروش رفته – هزینه عملیاتی
- شرکت پیمانکاری: سود (زیان) خالص دوره جاری پیمان = درآمد دوره جاری پیمان – هزینه دوره جاری پیمان
۳. صورت جریان وجوه نقد
یکی دیگر از گزارش‌های اساسی حسابداری مالی است که به وضعیت اطلاعات دریافتی و پرداختی نقدی شرکت در بازه زمانی مشخص می‌پردازد. درواقع صورت جریان وجوه نقد، توانایی شرکت در برآورد نقدینگی و ایفای تعهد به مدیران را نشان می‌دهد. با استفاده از این صورت مالی، جریان وجه نقد شرکت در یک دوره زمانی مشخص اندازه‌گیری می‌شود.
۴. صورت سود و زیان جامع
گزارش نهایی است که تغییرات حقوق صاحبان سهام را مشخص می‌کند. این تغییرات هم ممکن است افزایشی و هم کاهشی باشند. در این صورت مالی، سود و زیان جامع در ردیف اول گزارش قرار می‌گیرند. بعد از آن به ترتیب هزینه‌های شناسایی‌شده، درآمد و سود و زیان تحقق‌نیافته درج می‌شوند.
با مزایای مهم حسابداری مالی آشنا شوید
به کارگیری این نوع حسابداری در شرکت مزایای بسیار زیادی دارد. در ادامه با برخی از این مزایای مهم بیشتر آشنا خواهید شد.
ارائه سوابق مالی
همانطور که اشاره شد کلیه تراکنش‌های مالی در این نوع حسابداری ثبت و دسته‌بندی می‌شوند. به این ترتیب اسناد مالی بایگانی خواهند شد. شما می‌توانید هر زمانی که به اطلاعات نیاز داشتید به این دفاتر مراجعه کنید.
امکان مقایسه نتایج
بایگانی سوابق مالی و تجاری این امکان را فراهم می‌کند تا صورت‌های مالی به خصوص سود و زیان را با سال‌های قبل مقایسه کنند. این مقایسه به ارزیابی پیشرفت یا عدم پیشرفت کسب و کار کمک می‌کند.
جلوگیری از اشتباهات و سوءاستفاده‌ها
تمامی اطلاعات تجاری به صورت دقیق در حسابداری مالی ثبت می‌شوند. همین موضوع اجازه هیچ‌گونه کلاهبرداری یا سوءاستفاده را به افراد دیگر نمی‌دهد.
کمک به اخذ وام و تسهیلات
یکی از مواردی که به شرکت‌ها در راستای تحقق اهداف کمک می‌کند، اخذ وام و تسهیلات است. این نوع حسابداری با تهیه صورت‌های مالی، امکان اخذ وام را تسهیل می‌کند.
کمک به مدیریت در تصمیم‌گیری
حسابداری مالی اطلاعات تجاری را جمع‌آوری کرده و در قالب گزارش‌هایی ارائه می‌دهد. این گزارش‌ها به اتخاذ تصمیمات تجاری مناسب توسط مدیران کمک بسزایی می‌کند. درواقع مدیران با استفاده از این اطلاعات می‌توانند هرگونه سود و زیان احتمالی در آینده را پیش‌بینی کنند.
تسهیل امور مالیاتی
ارائه گزارشات مالی کمک زیادی به تسویه بدهی‌های مالیاتی می‌کند. درواقع این گزارشات مالی کار مقامات مالیاتی را برای تسویه سیستماتیک بدهی‌های مالیات ساده‌تر می‌کند.
آینده شغلی حسابداری مالی در ایران چگونه است؟
به طور کلی شغل حسابداری در کشور ما به دلیل توسعه در همه بخش‌های تولیدی، بازرگان و خدماتی، وضعیت و آینده مناسبی دارد. این رشته یکی از پرکارترین‌ها در ایران محسوب می‌شود. باتوجه به کاربرد حسابداری مالی در اکثر شرکت‌ها و تاثیر اساسی آن روی کسب و کار، جایگاه و بازار کار مناسبی در کشور ما دارد.
با اتخاذ مدرک از دانشگاه‌های معتبر و یادگیری مهارت‌های مرتبط با این حسابداری، آینده کاری خود را تضمین خواهید کرد. این نکته را هم به یاد داشته باشید که برای تضمین درآمد و آینده شغلی فقط به گرفتن مدرک آکادمیک اکتفا نکنید. در کنار مدرک تحصیلی حتما به تقویت مهارت‌ها هم بپردازید.
نرم افزار حسابداری مالی چه ویژگی‌هایی دارد؟
امروزه بیشتر فعالیت‌های مربوط به حسابداری با استفاده از نرم افزارها انجام می‌شوند. به همین دلیل یک حسابدار ضمن آشنایی با اصول حسابداری، باید با تسلط کافی روی نرم افزارهای مرتبط هم داشته باشد، اما یک نرم افزار حسابداری مالی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ در ادامه با این ویژگی‌ها آشنا می‌شوید.
۱. ویژگی‌های گرافیکی خوبی داشته باشد
استفاده از جلوه‌های بصری مناسب، مثل جداول، نمودارها و … کمک زیادی به افزایش جذابیت نرم افزار برای کاربر می‌کند. از طرف دیگر این ویژگی‌های گرافیکی باعث تسهیل در پردازش اطلاعات مالی توسط حسابدار می‌شود.
۲. گزارشات مالی دقیقی تهیه کند
همانطور که اشاره کردیم، ارائه گزارشات مالی در حسابداری مالی از اهمیت بالایی برخوردار است. یک نرم افزار مناسب باید گزارش‌های مالی دقیق و کاربردی ارائه دهد.
۳. انعطاف‌پذیری بالایی داشته باشد
همه نرم افزارهایی که در حوزه حسابداری وجود دارند، باید قابلیت تبدیل شدن به یکدیگر را داشته باشند. به این معنی که افراد دیگر هم بتوانند اطلاعات آن را بخوانند.
۴. یکپارچه و یکدست باشد
با وجود این که اطلاعات مالی کسب و کارها از روش‌های مختلفی ثبت می‌شوند، اما برای بررسی باید به صورت یکپارچه باشند تا اطلاعات مفیدتری ارائه دهند.
آشنایی با برخی از محدودیت‌های حسابداری مالی
این شاخه از حسابداری هم با وجود مزایای زیادی که دارد از محدودیت‌هایی هم برخوردار است. برای مثال این نوع حسابدای فقط معاملات پولی را ثبت می‌کند. به این ترتیب جایی برای ثبت تراکنش‌ها و معاملات غیرپولی باقی نمی‌ماند. از دیگر محدودیت‌های این حسابداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم نمایش اطلاعات واقعی مالی
- عدم توجه به تغییرات سطوح قیمت
- تاثیر سوگیری‌های شخصی روی صورت‌های مالی
- ارائه حساب‌های نمایشی در ترازنامه
نتیجه گیری
حسابداری مالی به تهیه و ارائه گزارش‌های مالی می‌پردازد. این گزارش‌ها به ذی نفعان شرکت برای تصمیم‌گیری بهتر کمک زیادی می‌کند. درواقع این گزارش‌های مالی، عملکرد واقعی شرکت در یک بازه زمانی مشخص را نشان می‌دهند. معمولا این گزارش‌ها در ۴ صورت مالی اساسی مختلف ترازنامه، سود و زیان، وجوه جریان نقد و صورت سود و زیان جامع ارائه می‌شود. این گزارشات به مدیریت کسب و کار هم در تصمیم‌گیری و هدفگذاری بهتر کمک می‌کنند. این حسابداری هم مثل سایر شاخه‌های حسابداری از آینده شغلی مناسبی در کشور برخوردار است. به همین دلیل می‌توایند روی این شغل برای کسب درآمد مناسب حساب باز کنید.
دیدگاهتان را بنویسید