حق اولاد چیست؟ | نحوه محاسبه حق اولاد 1403 + جدول
مطالعه متمرکز
با توجه به شرایط اقتصادی و معیشتی کارگران، تمامی مزایای مشخص شده برای این افراد قطعا مهم بوده و برای همه آن‌ها برنامه ریزی کرده‌اند. به همین دلیل همه افراد نسبت به مزایای مقرر در هر سال برای کارگران دقت کرده و سعی می‌کنند نسبت به مبالغ آن‌ها آگاهی پیدا کنند.
یکی از مهمترین این حقوق و مزایا هم از نظر کارگران و هم از همسو بودن با سیاست‌های دولت، حق اولاد است. چراکه هم برای کارگر یک کمک هزینه معیشتی محسوب می‌شود و هم یک مشوق برای پیشبرد سیاست فرزندآوری می‌باشد. در ادامه به بررسی حق اولاد و نحوه مشمولیت و محاسبه آن می‌پردازیم.
حق اولاد چیست؟
طبق قانون حق اولاد به مبلغی گفته می‌شود که کارفرما باید به کارگران یا کارمندانی که دارای فرزند هستند پرداخت کند، گفته می شود. مبلغ حق اولاد به ازای هر فرزند، معادل 30 درصد آخرین پایه حقوق است.
شرایط حق اولاد در ماده 86 قانون تامین اجتماعی ذکر شده است. مبلغ حق اولاد هر ساله متفاوت بوده و به عواملی مانند تعداد فرزند و حداقل دستمزد اداره کار در آن سال بستگی دارد. این مبلغ با آنکه زیاد نیست اما به عنوان یک کمک هزینه برای فرزندان بوده و کارفرمایان مکلف به پرداخت آن به کارگران هستند.
حق اولاد سال 1403
مبلغ حق اولاد در سال 1403 به ازای هر فرزند به حقوق بگیران، ماهانه مبلغ 7,166,184 ریال پرداخت می‌شود. مبلغ آن روزانه 2,388,728 ریال است و می‌دانیم که برای هر فرزند 3 روز حقوق اداره کار به اشخاص تعلق می‌گیرد.
نحوه محاسبه حق اولاد 1403
محاسبه حق اولاد مطابق با ماده 86 قانون تامین اجتماعی، معادل سه روز حداقل اداره کار به ازای هر فرزند می‌باشد. پس نکته مهم برای محاسبه حق اولاد آن است که با حقوق پایه شخص محاسبه نمی‌شود بلکه باید فقط با حداقل اداره کار محاسبه و پرداخت شود. مثلا اگر بخواهیم حق اولاد در سال 1403 را محاسبه نماییم می‌بایست بدون توجه و درنظر گرفتن حقوق شخص، به طریق زیر عمل نماییم.
تعداد فرزندان × 3 × حداقل دستمزد روزانه اداره کار = حق اولاد
1 × 3 × 2,388,728 = 7,166,184 ریال
پس طبق محاسبات بالا متوجه می‌شویم که در سال 1403 به ازای هر فرزند باید مبلغ 7,166,184 ریال پرداخت گردد. هرچند که این مبلغ نمی‌تواند کمک خاصی به کارگران نماید اما همین مبلغ ناچیز نیز به هرحال برای کارگران می‌تواند موثر باشد.
جدول حق اولاد 1403
در زیر جدول مبالغ حق اولاد سال 1403 را می‌توانید مشاهده نمایید.
| تعداد فرزندان | مبلغ حق اولاد |
|---|---|
| 1 | 7,166,184 |
| 2 | 14,332,368 |
| 3 | 21,498,552 |
| 4 | 28,664,736 |
حق اولاد به چه کسانی تعلق می گیرد؟
با توجه به ماده 68 قانون، حق اولاد به تمام کسانی که فرزند غیر شاغل دارند و این فرزندان پس از 18 سالگی در حال ادامه تحصیل هستند تعلق می گیرد. این قانون تا 25 سالگی به فرزندان تعلق می گیرد.
حق اولاد در قانون
مبحث الزامی بودن و قانون حق اولاد در ماده 86 قانون تامین اجتماعی مطرح گردیده است که متن آن به شرح زیر است:
کمک عائله مندی به همه فرزندان بیمه شده تعلق می‌گیرد مشروط بر آنکه:
1. بیمه شده حداقل سابقه پرداخت حق بیمه هفتصد و بیست روز (720) کار را داشته باشد.
2. سن فرزندان او از هجده سال کمتر باشد و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند یا در اثر بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون‌های پزشکی موضوع ماده 91 این قانون قادر به کار نباشند.
میزان کمک عائله‌مندی معادل سه برابر حداقل مزد روزانه کارگر ساده در مناطق مختلف برای هر فرزند در هر ماه می‌باشد.
طبق ماده 86 قانون تامین اجتماعی، حق اولاد یا همان عائله مندی به تمامی فرزندان بیمه تعلق می‌گیرد به شرط آنکه حائز دو مورد ذکر شده در قانون باشند. اول آنکه حداقل دارای 720 روز سوابق بیمه اجباری داشته باشند یعنی به مدت حدود 2 سال از محل‌های کاری قبلی برای ایشان بیمه رد شده باشد.
نکته مهم
البته در لایحه جدید پیشنهادی دولت برای اصلاح این ماده قانون، به جهت ترغیب و تشویق به فرزندآوری این تبصره قانون ممکن است مورد بازبینی قرار گرفته و مدت آن به 30 روز تقلیل پیدا کند تا افراد برای دریافت حق اولاد مجبور به انتظار دو ساله نباشند.
همچنین باید فرزندان او زیر 18 سال باشند و یا منحصرا مشغول به تحصیل باشند و یا به دلیل بیماری یا نقص عضو نتوانند کار کنند. یکی از سوالاتی که در بحث حق اولاد مطرح می‌شود آنست که حق اولاد به فرزندان تا پیش از ازدواج تعلق می‌گیرد؟
جواب این است که در این تبصره ماده قانونی صرفا از سن و اشتغال به تحصیل و بیماری صحبت شده است و در مورد ازدواج بحثی مطرح نگردیده است اما در کشور و جامعه ما بصورت عرف اینگونه اجرا می‌شود که به فرزندان پسر تا زمان اشتغال به تحصیل پرداخت می‌شود و به فرزندان دختر تا پیش از ازدواج. پس این نکته صرفا به صورت عرف اجرا می‌شود وگرنه در قانون الزامی برای آن در نظر گرفته نشده است.
نکته مهم
در مورد مشمولیت حق اولاد باید توجه داشت که فقط در صورتی شخص مشمول دریافت حق اولاد می‌گردد که هر دو شرط همزمان برای وی صدق کند و درست بودن تنها یکی از دو شرط باعث دریافت حق اولاد نمی‌شود.
نکته حائز اهمیت دیگر در مورد حق اولاد آنست که در گذشته حق اولاد صرفا به 2 فرزند تعلق می‌گرفت و فرزندان بعدی مشمول حق اولاد نبودند اما از سال 94 و با گسترش سیاست فرزندآوری، این مورد هم حذف شد و به همه فرزندان حق اولاد تعلق می‌گیرد.
البته در بعضی مناطق این تغییر نه تنها باعث کمک به کارگران نشد بلکه برای ایشان باعث ایجاد دردسر نیز شد چراکه در برخی از نقاط کشور به واسطه فرهنگ آن مناطق افراد دارای تعداد فرزندان زیادی بودند که تا قبل از آن کارفرما فقط بابت 2 فرزند آنان حق اولاد پرداخت می‌کرد اما با تغییر این قسمت از قانون، کارفرمایان این مناطق مجبور به پرداخت مبلغ بالایی بابت حق اولاد به کارگران خود می‌شدند که این باعث بیکاری افراد زیادی در آن مناطق گردید.
حق اولاد در محاسبات بیمه و مالیات
حق اولاد یکی از مواردی است که در زمان محاسبات بیمه تامین اجتماعی باید آن را جزو معافیت‌ها درنظر گرفت. یعنی در واقع بابت حق اولاد نباید مبلغی تحت عنوان حق بیمه پرداخت شود. اما در مورد محاسبه مالیات حقوق، حق اولاد جزو معافیت‌ها نبوده و در دسته‌بندی آیتم‌های مشمول مالیات حقوق قرار می‌گیرد.
نقش حق اولاد در محاسبه دیگر مزایا
حق اولاد به دلیل آنکه جزو مزایای رفاهی انگیزشی شناخته می‌شود در محاسبه مزد ثابت تاثیری ندارد. پس عملا برای محاسبات مزایایی همچون اضافه کاری، نوبت کاری و عیدی و سنوات نقشی ندارد. اما برای محاسبات بازخرید ایام مرخصی به دلیل آنکه مطابق با رای دیوان باید از مجموع حقوق و مزایای مستمر نقدی استفاده شود، حق اولاد نقش داشته و در محاسبات این موضوع استفاده می‌شود.
آیا حق اولاد همان عائله‌مندی است؟
در جواب این سوال باید گفت که در بخش دولتی، حق اولاد با حق عائله‌مندی متفاوت است و برای کارمندان مبلغ واریزی حق عائله‌مندی مجزا از حق اولاد می‌باشد اما در بخش خصوصی منظور از حق عائله‌مندی همان حق اولاد می‌باشد.
به منظور کم شدن اختلاف در این مورد بین بخش خصوصی و دولتی، از سال 1403 مبلغی تحت عنوان حق تاهل برای کارگران بخش خصوصی درنظر گرفته شده است که مجزا از حق اولاد می‌باشد و مبلغ آن در سال 1403، 5,000,000 ریال تعیین گردیده است.
سخن پایانی
کارفرمایان می‌بایست در زمان تکمیل پرونده پرسنلی کارگران، مدارکی را از ایشان مطالبه نمایند که یکی از این مدارک کپی صفحات شناسنامه کارگر است. اگر مطابق با کپی شناسنامه، فرد دارای فرزند زیر 18 سال و یا مشغول به تحصیل باشد و مطابق با لیست سوابق بیمه دارای 720 روز سابقه بیمه پردازی باشد، کارفرما مکلف است ماهانه مطابق با قانون مبلغی را تحت عنوان حق اولاد به کارگر خود پرداخت نماید. این مبلغ جزو مزایای اجباری یا همان قانونی می‌باشد و کارفرما نمی‌تواند بطور سلیقه‌ای در مورد آن تصمیم‌گیری نماید.
سوالات متداول
1. اگر زن و شوهر هر دو مشغول به کار باشند، به کدامیک حق اولاد تعلق می‌گیرد؟
اگر زن و شوهری دارای فرزند باشند و هر دو مشغول به کار بوده و دارای شروط تعلق حق اولاد باشند، این مبلغ می‌بایست به هر دو پرداخت شود حتی اگر محل کار یکسان داشته باشند.
2. اگر حق اولاد پرداخت نشود باید چه کرد؟
کارگرانی که علی رغم مشمولیت دریافت حق اولاد این مبلغ از جانب کارفرما به ایشان پرداخت نمی‌شود می‌توانند از طریق طرح شکایت در سامانه جامع روابط کار، نسبت به دریافت حقوق ضایع شده خود اقدام نمایند.
دیدگاهتان را بنویسید
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام وقت بخیر
آیا پسری که دوره سربازیشو گذرونده و بعد از سربازی شروع به تحصیل کرده ، مشمول حق اولاد میشه ؟
سلام وقتتون بخیر
بله از نظر قانونی ممانعتی در این باره وجود ندارد.
درود بر شما
حداقل سابقه بیمه برای دریافت حق اولاد ۷۲۰ روز هست یا کمتر ؟
سلام وقتتون بخیر
در حال حاضر حداقل سابقه برای دریافت حق اولاد 720 روز می‌باشد.
اگر کارگری فرزندی بالای 18 سال داشته باشد که در حال تحصیل باشد. آیا حق اولادبه ایشان باید پرداخت گردد یا خیر ؟؟؟؟
سلام وقتتون بخیر
بله مادامی که فرزند مشغول به تحصیل باشد حق اولاد به ایشان تعلق می‌گیرد.
سلام حق اولاد عددی ثابت برای ماه است یا درصورت کم کاری ماهانه به ازای روز کارکرد حق اولاد پرداخت می‌گردد؟
درود بر شما
به ازای روزهای کارکرد پرداخت می شود