مالیات مهریه؛ جدول مالیات مهریه 1404 و نحوه محاسبه

مهریه یکی از مهم‌ترین حقوق مالی زنان در قانون مدنی ایران است که به صورت نقدی، سکه، اموال منقول یا غیرمنقول تعیین می‌شود. با افزایش قیمت سکه و تورم اقتصادی، مهریه‌ به یکی از چالش‌های اجتماعی و حقوقی تبدیل شد. به همین دلیل، موضوع مالیات مهریه به عنوان راهکاری برای کاهش تعیین مهریه‌های غیرمنطقی مطرح شده است. در این مقاله از سایت محاسبان، مالیات مهریه ۱۴۰۴ را بررسی می‌کنیم.

مالیات مهریه چقدر است؟

بر‌اساس قانون مالیات های مستقیم، مهریه از پرداخت مالیات معاف است. این معافیت مطابق با ماده ۱۴۴ قانون مالیات‌های مستقیم اجرا می‌شود که صراحتاً اعلام می‌کند: “جهیزیه منقول و مهریه، اعم از منقول و غیرمنقول از پرداخت مالیات معاف است.” بنابراین، چه مهریه به صورت نقدی (مانند سکه یا وجه نقد) باشد و چه به صورت غیرنقدی (مانند ملک یا خودرو)، هیچ مالیاتی به خود مهریه تعلق نمی‌گیرد.

مالیات بر مهریه 1404

در صورتی که قانون مالیات مهریه ۱۴۰۴ به تصویب برسد، مالیاتی که به مهریه تعلق می‌گیرد، به شرح زیر است:

• تا ۱۴ سکه بهار آزادی معاف از مالیات 
• از ۱۵ تا ۱۰۰ سکه بهار آزادی شامل ۱.۱٪ مالیات از ارزش کل مهریه
• از ۱۰۱ تا ۲۰۰ سکه بهار آزادی شامل ۲٪ مالیات از ارزش کل مهریه
• نسبت به مازاد ۲۰۰ سکه بهار آزادی شامل ۱۵٪ مالیات از ارزش کل مهریه

مالیات مهریه بر عهده کیست؟

این سؤالی است که بسیاری از زوجین در هنگام تعیین مهریه با آن مواجه می‌شوند؛ با این حال هیچ یک از زوجین خواهان پرداخت و برعهده گرفتن مالیات آن از سوی خود نیستند. در طرح پیشنهادی در جهت اجرای عدالت، مالیات بر مهریه بر‌عهدهٔ هر دو زوج قرار دارد و هر یک باید ۵۰ درصد از مبلغ مالیات را پرداخت کنند.

این قانون با هدف جلوگیری از تعیین مهریه‌های سنگین و کاهش تعداد پرونده‌های قضایی مرتبط با مهریه به تصویب رسیده است.

جدول مالیات مهریه

در حال حاضر، مالیاتی تحت عنوان مالیات بر مهریه به صورت رسمی در نظام حقوقی کشور وجود ندارد و دریافت مهریه معاف از مالیات است؛ اما در صورت تصویب و اجرایی شدن طرح پیشنهادی، اگر مهریه بیش از میزان مشخص شده باشد، مطابق جدول مالیات مهریه زیر محاسبه می‌شود.

مالیات مهریه چه زمانی باید پرداخت شود؟

طبق طرح پیشنهادی زمان پرداخت مالیات مهریه، هنگام ثبت عقدنامه و در دفاتر اسناد رسمی است. چنانچه میزان مهریه بیش از حد معافیت باشد، زوجین موظف‌اند مبلغ مالیات متعلقه را پرداخت کنند که سند ازدواج آن‌ها صادر شود. در صورت پرداخت مهریه به‌صورت اقساطی، مالیات آن همچنان باید یک‌جا در زمان عقد پرداخت شود.

محاسبه مالیات مهریه

در شرایط کنونی نیازی به محاسبه مالیات بر مهریه نیست؛ اما مطابق با طرح پیشنهادی قانون مالیات مهریه ۱۴۰۴ که هنوز به طور قطعی تصویب و اجرا نشده است، مالیات ثبت مهریه برای مهریه‌های سنگین به صورت پلکانی تعیین می‌شود و محاسبه آن به صورت زیر خواهد بود:

1. تعداد سکه‌ها یا ارزش مهریه مشخص می‌شود.
2. ارزش روز سکه (بر‌اساس قیمت بازار) محاسبه می‌شود.
3. نرخ مالیات پلکانی اعمال می‌شود.

فرمول محاسبه مالیات مهریه

برای محاسبه مالیات ثبت مهریه از فرمول زیر استفاده می‌شود:
نرخ مالیات × (تعداد سکه ÷ ارزش کل سکه‌ها) = مالیات مهریه

فرض کنید در توافق پیش از عقد ازدواج، مهریه‌ای به تعداد 200 سکه بهار آزادی تعیین شده است. با توجه به قانون پیشنهادی ۱۴۰۴، نرخ مالیات برای مهریه‌های بیش از 100 سکه، 2 درصد در نظر گرفته می‌شود. همچنین، فرض می‌کنیم ارزش فعلی هر سکه در بازار 84,490,000 تومان باشد.

ارزش کل سکه‌ها:
16,898,000,000 = 200 × 84,490,000
با توجه به فرمول بالا، مالیات مهریه را در ادامه محاسبه ‌می‌کنیم:
1,698,800 = 2% × (200 ÷ 16,898,000,000)

قانون مالیات مهریه

هنگام خرید دارایی‌هایی نظیر سکه، ملک یا خودرو مقررات مالیاتی مربوط به نقل‌وانتقال این اموال از جمله مالیات سکه یا مالیات نقل‌وانتقال ملک و خودرو اعمال می‌شود. با این حال، چنانچه انتقال این دارایی‌ها در قالب مهریه صورت گیرد، طبق ماده ۱۴۴ قانون مالیات‌های مستقیم، هر نوع انتقال مالکیت چه دارایی‌های منقول (مانند سکه و خودرو) و چه غیرمنقول (مانند ملک) از پرداخت مالیات معاف است.

قانون جدید مالیات مهریه

سازمان امور مالیاتی یک سازمان مجری قانون است و طبق اصل ۵۱ قانون اساسی مکلف است به قوانینی که مجلس وضع و در قالب پایه‌ یا نرخ‌های جدید مالیاتی تصویب می‌کند، پایبند باشد. در حال حاضر طرحی از سوی سازمان امور مالیاتی ارائه نشده است و در مرحله پیش از تصویب قانون مالیات بر مهریه هستیم. اگر قرار باشد لایحه‌ای ارائه شود، این لایحه باید از سمت سازمان امور مالیاتی یا از سمت وزارت اقتصاد به دولت و سپس مجلس برود.

جمع‌بندی

در نهایت مالیات مهریه به عنوان یک طرح پیشنهادی جدید برای کاهش مهریه‌های سنگین و حمایت از زوجین مطرح شده که به طور کامل در سال ۱۴۰۴ آن را اجرایی نکرده‌اند. با این حال مالیات بر مهریه‌های بیش از ۱۴ سکه به صورت پلکانی تعیین شده و مسئولیت پرداخت آن به صورت مشترک بر عهده زوجین قرار داده شده است.

سوالات متداول