بیمه اختیاری تامین اجتماعی چیست؟
مطالعه متمرکز
تامین اجتماعی برای شرایط شغلی مختلف، طرح‌های بیمه مختلفی طراحی کرده است. برای مثال کسانی که کارفرما ندارند؛ می‌توانند از طرح بیمه اختیاری تامین اجتماعی استفاده کنند. بیمه اختیاری یکی از انواع بیمه‌های خویش فرمایی است که فرد به صورت خودجوش نسبت به ثبت‌نام و استفاده از این بیمه اقدام می‌کند.
اما چه کسانی می‌توانند در این طرح ثبت‌نام کنند؟ شرایط استفاده از طرح بیمه اختیاری چیست، حق بیمه آن چقدر است و چه امکاناتی به آن‌ها تعلق می‌گیرد؟ جواب این سوال‌ها و مشابه آن درباره بیمه اختیاری را در این مقاله پیدا می‌کنید.
بیمه اختیاری چیست؟
بیمه اختیاری بیمه‌ای است که شخص با مراجعه به شعب سازمان تامین اجتماعی خواهان انعقاد قرارداد بیمه اختیاری میشود و موظف است خود حق بیمه را در زمان تعیین شده پرداخت کند. درصورت عدم پرداخت حق بیمه در موعد مقرر قرارداد بیمه او باطل میشود و موظف است در چارچوب ضوابط مجدداً درخواست خود را ارائه کند.
متقاضی بیمه اختیاری میتواند برای انعقاد بیمه اختیاری با سازمان، وکیل بگیرد. در متن وکالت نامه باید دقیقاً موضوع وکالت مبنی بر انعقاد قرارداد بیمه اختیاری ذکر شود و قراردادهای وکالتی که به صورت کلی تنظیم شده باشد، در این خصوص فاقد اعتبار است.
سازمان تامین اجتماعی از زمان ثبت تقاضای درخواست بیمه اختیاری در دفتر شعبه موظف است حداکثر ظرف 2 ماه، موضوع را بررسی و استحقاق یا عدم استحقاق را کتباً به متقاضی اعلام کند. در صورت وجود شرایط سن و سابقه برای انعقاد قرارداد بیمه اختیاری، متقاضی و افراد تحت تکفل جهت معاینه پزشکی به پزشک معتمد سازمان معرفی می‌شوند. معاینه پزشکی فرد متقاضی و خانواده تحت تکفل به‌وسیله پزشک معتمد در شعب سازمان کاملاً رایگان است.
متقاضیانی که هنگام ارائه تقاضا بيشتر از 9 ماه از قطع پرداخت حق بیمه آن‌ها نگذشته باشد از انجام معاینات پزشکی معاف هستند. درصورتی که پزشک معتمد تشخیص دهد که متقاضی بیمه اختیاری در موردی دارای از کارافتادگی کلی است، در همان زمینه از پوشش حمایت‌های بیمه‌ای سازمان خارج خواهد بود.
چنانچه بيمه شدگان اختياری با اشتغال در كارگاه‌های مشمول قانون كار و تامین اجتماعی تحت پوشش بيمه اجباری قرار گرفته يا مشمول صندوق‌های بيمه‌ای ديگر قرار گيرند، موظفند مراتب را كتباً به اطلاع سازمان برسانند تا نسبت به قطع بيمه اختياری آنان اقدام شود؛ در غير اين صورت حق بيمه‌های دریافتی پس از كسر هزینه‌های اداری مربوط مسترد میشود.
حق بیمه چیست؟
شرایط بیمه اختیاری تامین اجتماعی
كسانی می‌توانند بیمه اختیاری شوند كه دارای شرایط زیر باشند:
- داشتن حداقل 30 روز سابقه پرداخت حق بیمه
- داشتن حداکثر 55 سال سن (مرد و زن)
- افرادی که بیش از ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، محدودیت سنی شامل آن‌ها نمی‌شود و در هر سنی می‌توانند برای بیمه تامین اجتماعی اختیاری اقدام کنند.
- شخص متقاضی برای بیمه اختیاری نباید در سازمان‌هایی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی اجباری هستند، شاغل باشد.
نکته مهم
در صورتی که سن متقاضی در زمان تقاضا بیش از 55 سال باشد، باید معادل مدت مازاد سنی، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
برای مثال اگر متقاضی بیمه اختیاری دارای 57 سال سن باشد، باید هنگام درخواست 2 سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد و اگر 60 سال سن داشته باشد، داشتن 5 سال سابقه الزامی است. متقاضیانی که بیش از 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند از شرط سنی معاف بوده و با هر سنی می‌توانند بیمه شوند.
برخی نکات مهم در مورد شرایط لازم برای دریافت بیمه اختیاری تأمین اجتماعی عبارتند از:
1. چنانچه بیمه شده‌ای یک‌بار با سازمان، قرارداد بیمه اختیاری منعقد کرده باشد تا سه بار حق انعقاد قرارداد بیمه اختیاری را بدون شرط سنی خواهد داشت. البته دوران انقطاع جزء بیمه و سوابق فرد منظور نخواهد شد.
2. سوابق انتقالی از صندوق‌های ديگر، برای تامین سوابق مورد نياز برای کسانی كه بيش از سن مقرر را برای بيمه شدن دارند، قابل محاسبه نخواهد بود.
3. چنانچه متقاضی بیمه اختیاری با ارائه مدارک و اسناد غير قانونی و جعلی مبادرت به انعقاد قرارداد کند، بيمه وی قطع شده و نمی‌تواند از مزایای سازمان استفاده كند.
4. پرداخت حق بيمه توسط بيمه شده در زمان حيات او قابل قبول خواهد بود و حق بیمه‌ای كه بعد از حيات بيمه شده پرداخت شود، به‌عنوان سابقه تلقی نخواهد شد.
5. کسانی که به استناد تبصره يک ماده 74 قانون استخدام کشوری بازخريد شده‌اند، در صورتی كه كسورات خود را به سازمان منتقل و مابه‌التفاوت مربوط را پرداخت كنند، می‌توانند بیمه اختیاری ثبت‌نام کنند.
6. افرادی كه قبلاً نزد سازمان دارای سابقه فوق بوده‌اند و بعد از آن از شمول قانون تامين اجتماعی خارج و مشمول قانون خاص دیگری شده‌اند، به اعتبار سابقه قبلی نمی‌توانند بيمه تامین اجتماعی اختیاری شوند.
درصد حق بیمه اختیاری (نرخ بیمه اختیاری)
درصد حق بيمه متقاضيان بیمه اختیاری 26 درصد دستمزد و حقوق مورد توافق است. بیمه تامین اجتماعی اختیاری بر اساس حق بیمه مذکور، كليه تعهدات بیمه‌ای را شامل میشود.
بیمه شدگان اختیاری که قبلاً با بیمه‌های 12، 14و 18 درصد مشمول بیمه بوده‌اند، از تاریخ 1386/01/01 با بیمه 26 درصد تطبیق یافته و در برابر تعهدات مذکور، بیمه کامل خواهند بود. علاوه بر حق بیمه فوق، دولت نیز پرداخت 3 درصد از حق بيمه را طبق قانون تامین اجتماعی (ماده 28 قانون تامين اجتماعی) متعهد شده است.
نکته مهم
باید توجه داشت که مسئول پرداخت حق بیمه در بیمه های اختیاری، خود شخص بیمه شده است.
مبنا و نحوه محاسبه حق بیمه اختیاری تامین اجتماعی
با توجه به اين كه متقاضيان بیمه تامین اجتماعی اختیاری می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بيمه را خود تعيين کنند، متقاضیان بايد میزان دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه را بین حداقل و حداکثر حقوق و دستمزد سال مربوطه تعیین کنند.
حداقل حقوق سال 1403 چقدر است؟
مثال: بيمه شده‌ای با داشتن 30 روز سابقه پرداخت حق بيمه در تاریخ 1387/04/01 درخواست بیمه اختیاری تامین اجتماعی کرده و دستمزد مبنای پرداخت حق بيمه خود را حداقل حقوق تعيين كرده است. با توجه به اين كه حداقل حقوق در آن سال، 2،196،000 ریال بوده است، نحوه محاسبه حق بيمه تامین اجتماعی اختیاری وی به شرح زير است:
حق بيمه ماهانه قابل پرداخت 570،960 = 26% × 2،196،000
با توجه به این نکته که مبنای تعیین و پرداخت حق بیمه افراد با بیش از 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه، میانگین 360 روز دستمزد پایانی آن‌ها خواهد بود، به حل مثال زیر خواهیم پرداخت.
مثال: بيمه شده‌ای با داشتن 10 سال سابقه پرداخت حق بيمه در تاريخ 1387/06/01 درخواست بیمه اختیاری کرده است. با فرض اين‌كه جمع دستمزد آخرين 360 روز مبنای پرداخت حق بيمه وی 23،400،000 ريال باشد، چگونگی محاسبه حق بيمه به شرح زير محاسبه میشود:
ميانگين دستمزد روزانه (به ريال) 65،000 = 360 ÷ 23،400،000
ميانگين دستمزد ماهانه در آخرين سال پرداخت حق بيمه 1،950،000 =30 × 65،000
حق بيمه ماهانه قابل پرداخت 507،000 = 26% × 1،950،000
بيمه شدگان اختیاری می‌توانند با ارائه درخواست، هر دو سال يكبار دستمزد مبنای محاسبه حق بيمه ماهانه خود را به ميزان 10 درصد افزايش دهند.
مهلت پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی اختیاری
بیمه شدگان اختیاری موظفند حق بیمه خود را حداکثر تا آخرین روز 2 ماه بعد به شعبه تأمین اجتماعی پرداخت کنند، در غیر این صورت قرارداد منعقده از اولین روز ماهی که حق بیمه پرداخت نشده، لغو میشود و ادامه بیمه موکول به درخواست جدید خواهد بود. اولين پرداخت حق بيمه باید همزمان با انعقاد قرارداد صورت گيرد.
نحوه ارائه درخواست و عقد قرارداد بیمه اختیاری
متقاضی بیمه اختیاری بايد با مراجعه به شعبه تامین اجتماعی که سوابق پرداخت حق بیمه در آن متمرکز است و دریافت فرم مربوطه و تکمیل آن و ارائه فرم به همراه یک قطعه عکس و اخذ رسید از شعبه مربوطه، درخواست خود را ارائه کند.
پس از انجام اقدامات فوق، شعبه موظف است حداکثر ظرف ۲ ماه از تاریخ ثبت درخواست در دفتر شعبه، وضع متقاضی از جهت استحقاق یا عدم استحقاق را بررسی و نتیجه را اعلام کند. بررسی شعبه راجع به سن، سابقه، معرفی به کمیسیون پزشکی و دریافت نتیجه و سایر مراحل اداری است.
چنانچه متقاضی واجد شرایط تشخیص داده شد، باید حداکثر ظرف مدت بیست روز از تاریخ اعلام برای انعقاد قرارداد به شعبه مراجعه کرده و حداکثر ظرف ده روز پس از انعقاد قرارداد بیمه اختیاری، حق بیمه متعلقه را از تاریخ درخواست به صورت یکجا پرداخت کند.
تعهدات سازمان در قبال بیمه شدگان اختیاری
شاید برایتان سوال باشد که سازمان تامین اجتماعی در قبال بیمه شدگان اختیاری چه وظیفه‌ای دارد؟ در ادامه به شرح وظایف تامین اجتماعی می‌پردازیم.
1. مستمری‌های بازنشستگی، فوت و از کارافتادگی
2. درمان
3. هزینه کفن و دفن همانند بيمه شدگان اجباری
4. وسایل کمک پزشکی همانند بيمه شدگان اجباری
باید به این نکته توجه داشت که کمک هزینه ازدواج، ازکارافتادگی جزئی، غرامت دستمزد ایام بیماری، بارداری و بیمه بیکاری شامل بیمه شدگان اختیاری نمی‌شود.
جمع‌بندی
در این مقاله درباره کلیه شرایط بیمه اختیاری صحبت کردیم. به عبارتی ما یک بیمه اجباری داریم که فرد کارمند یا کارگر شرکت یا سازمانی است یا اینکه خودش کارفرمای خود محسوب میشود و میتواند اقدام به ثبت نام بیمه اختیاری کند. به عبارتی در هر شرایط شغلی امکان بیمه شدن وجود دارد. شما اگر بخواهید بیمه رد کنید، بیمه اختیاری را ترجیح می‌دهید یا بیمه اجباری را؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
1. بیمه اختیاری چیست؟
بیمه اختیاری بیمه‌ای است که شخص با مراجعه به شعب سازمان تامین اجتماعی خواهان انعقاد قرارداد بیمه اختیاری میشود و موظف است خود حق بیمه را در زمان تعیین شده پرداخت کند.
2. شرایط بیمه اختیاری چیست؟
1. داشتن حداقل 30 روز سابقه پرداخت حق بیمه
2. داشتن حداکثر 55 سال سن (مرد و زن)
3. افرادی که بیش از ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، محدودیت سنی شامل آن‌ها نمی‌شود و در هر سنی می‌توانند برای بیمه تامین اجتماعی اختیاری اقدام کنند.
4. شخص متقاضی برای بیمه اختیاری نباید در سازمان‌هایی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی اجباری هستند، شاغل باشد.
در صورتی که سن متقاضی در زمان تقاضا بیش از 55 سال باشد، باید معادل مدت مازاد سنی، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
دیدگاهتان را بنویسید
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام همسرم جوشکار هستند و شغلشون آزاد برای بیمه رفتن کارگزاری گفتند سهمیه ندارن آیا میشه بیمه اختیاری ثبت نام کنند ماهیانه چقدر باید پرداخت کنیم
سلام وقتتون بخیر
بله می‌توانید اقدام کنید
پرداخت هم به نسبت دریافت مزایای انتخابی شماست
اما مبلغ بیمه پردازی برای مزایای کامل در حدود 3 میلیون تومان میباشد.
سلام .پسرم تحت تکفل منه و۲ماه دیگه تحصیلش تموم میشه،اگه بیمه اختیاری بشه وپس از چندماه دوباره مشغول به تحصیل بشه،میتونه تحت تکفل من قرار بگیره.درصورت مثبت بودن جواب،میتونه بیمه اختیاری را،هم ادامه بده.منظورم بیمه درمانه.
سلام وقتتون بخیر
بله می‌توانند اما در صورت ادامه بیمه اختیاری دیگر امکان تحت پوشش شما بودن را ندارند.
سلام وعرض ادب بنده ۵،۶سال بیمه کارگران ساختمانی تامین اجتماعی داشتم الان تقریبا ۸سال قطع شده میخواستم بدونم اولا میشه بیمه اختیاری شد دوما سابقه قبلی میشه اضافه کرد وسوما بیمه سربازی رو نیز میشه کرد .
ممنون از وقت واطلاعاتتون
سلام وقتتون بخیر
در مورد سوال اول : بله شما می‌توانید بیمه اختیاری شوید
در مورد سوال دوم : سابقه قبلی قابل اضافه کردن نیست مگر آنکه در آن زمان با سازمان تامین اجتماعی قرارداد داشته باشید
و در مورد سوال سوم : بله شما می‌توانید با پرداخت وجه سابقه سربازی خود را تحت شرایطی به سابقه خود اضافه نمایید.
سلام برا بیمه اختیاری معاینه پرشکی لازم هست ؟؟ چون گفتن تا دوماه اگه معاینه انجام ندی قرارداد باطل میشه
سلام وقتتون بخیر
خیر الزامی نیست مگر در موارد خاص که ممکن است بیمه روی این مورد حساس باشد.
درود
اگه کسی 2 سال آخر کاریش بی کار بشه می تونه خودش بیمه اختیاری پرداخت کنه؟
میشه حد اکثر حقوق اعلامی تامین اجتماعی رو برای خودش در نظر بگیره
سلام وقتتون بخیر
بله می‌توانبد خودتون بیمه را رد کنید اما سازمان قبول نمیکنه حداکثر را رد کنید.
سلام وقتتون بخیر سه سال بیمه اجباری و ۱۴ سال اختیاری دارم ۵۴ سالمه . ایا میتوانم حق بیمه بالاتری را جهت دریافت بیشتری در زمان بازنشستگی واریز کنم . بالاترین مبلغی که میتوانم واریز کنم چند هست ؟ و اینکه من در سن ۶۰ سالگی بازنشسته بشم دریافتی من چجوری میشه؟
سلام وقتتون بخیر
در صورتی که بیمه شما در حال حاضر از نوع اختیاری باشد سازمان به شما اجازه پرداخت مبلغ بیشتری از حقوق اداره کار نمیدهد.
با سلام و عرض ادب من 13یا14سال پرداخت بیمه داشتم از طریق شرکت یا شرکها والان چون بیکار شدم می‌خوام خودم وخانوادمو بیمه کنم لطفاً راهنمایی کنید ممنون
سلام وقتتون بخیر
شما می‌توانید با طرح درخواست در یکی از شعب یا کارگزاری های تامین اجتماعی نسبت به این موضوع اقدام نمایید و خود را بیمه اختیاری کنید
در این صورت می‌توانید افراد تحت تکفل را هم زیر مجموعه خود نمایید.
سلام میشه بیمه اختیاری رومبلغ بیشتری واریزکرد که بازنشستگی بهتری دریافت کنیم
سلام وقتتون بخیر
متاسفانه سازمان تامین اجتماعی این مورد را قبول نمی‌کند.
سلام..
روز بخیر
من 27 سابقه بیمه دارم..
در حال حاضر بیکار هستم واز حقوق بیکاری استفاده کردم.
درحال حاضر میخواستم بیمه رو خودم پرداخت کنم تا زمان بازنشستگی..
بیمه اختیاری انتخاب کنم یا بیمه مشاغل آزاد؟
ممنون میشم راهنمایی کنید..
سلام وقتتون بخیر
در حال حاضر که مشمول دریافت بیمه بیکاری هستید نیازی به بیمه کردن خود ندارید چراکه جزو سابقه شما محسوب میشود اما پس از آن شما بیمه اختیاری می‌توانید برقرار نمایید.
سلام ،بنده ۳۸ ساله‌ام ده سال سابقه بیمه دارم ولی شش سال که قطع شده، الان میتونم بیمه اختیاری بشم
سلام وقتتون بخیر
بله
سلام من ۱۸ سال سابقه بیمه دارم و ۴۵ سالمه .آیا باید حتما تا ۵۵ سالگی واسه حقوق صبر کنم یا با ۱۸ سال میشه حقوق ماهیانه دریافت کنم؟
سلام وقتتون بخیر
فقط مطابق با شرایط بازنشستگی ناقص پیش از 55 سالگی می‌توانید بازنشسته شوید یعنی باید 20 سال سابقه داشته باشید.
پیشنهاد میشود مقاله شرایط بازنشستگی را مطالعه فرمایید.
سلام همسرم۴۷ سالشه تاحالا هیچ سابقه بیمه‌ای ندارد آیا میتواند بیمه تامین اجتماعی اختیاری شود
سلام وقتتون بخیر
بله
سلام پدر من ۶۰ سال دارد و مجموعا ۱۰۹ روز بیمه اجباری بودن الان هیچ راهی وجود ندارد که بیمه اختیاری بشن؟
یا اینکه اگر ۵ سالی که گذشته از سن ۵۵ سالگی رو یکجا حساب کنیم بعدش میتونن بیمه اختیاری بشن؟
سلام
شرایط زیر باید با هم برقرار باشد تا بتوان بیمه اختیاری شد.
1. داشتن حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه
2. داشتن حداکثر ۵۵ سال سن (مرد و زن)
سلام بنده ۲۰سال سابقه بیمه دارم که چند سال آن اجباری وچندسال اختیاری میباشد موقع بازنشستگی آیا مستمری کامل برایم تعلق می گیرد
سلام
مستمری بازنشستگی ارتباطی به اختیاری یا اجباری بودن بیمه ندارد و صرفا با میانگین مبالغ مشمول بیمه ارسالی به سازمان بیمه مرتبط است
سلام من سوابق بیمه حدود سه سال رد شده برام .و بنابر شرایطم در حال حاضر بخوام اختیاری بیمه رد کنم چقدر ماهیانه باید پرداخت بشه .
درود بر شما
رد کردن بیمه اختیاری با درصدهای متفاوتی امکان پذیر است که شما می توانید هر کدام از آن ها را انتخاب نمایید
سلام و درود
من تقریبا 13 ساله بیمه تامین اجتماعی دارم با نرخ 27 درصد میخواستم ببینم میشه نرخ بیمه رو کم کنم که ماهانه کمتر حق بیمه پرداخت کنم و در چند سال آخر برا بازنشستگی افزایش نرخ بیمه بدم،و اینکه اگه نرخ رو کم کنم چه تاثیری در نوع بیمه ای که هستم داره؟
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام
می توانید کم کنید اما اگر مجدد افزایش نرخ دهید، تامین اجتماعی میانگین حساب می کند
سلام خسته نباشید من 44 سال سن دارم 20 ماه خدمت کردم شغلم راننده اسنپ هستم ازدواج کردم میخاستم خودم رو بیمه اختیاری بیمه ایران کنم یک فرزند 6 ساله پسرم دارم تا حالا هیچ بیمه ای نبودم چطوری باید اقدام کنم
سلام
باید نسب به تشکیل پرونده در سازمان بیمه مورد نظرتون اقدام بفرمایید
درودبرشما.بنده دوسال سابقه بیمه دارم.و۵۲سال سن من هست..رفتم دفترپیشخوان گفت باید۱۰۴۰روزسابقه داشته باشی ولی حدود۷۰۰روزداری ونمیتونی بیمه اختیاری بشی..لطفاراهنمایی بفرمایید که چگونه خودم رابیمه اختیاری یا....کنم.
باسپاس
سلام
در صورتی که 720 روز سابقه بیمه داشته باشید، می‌توانید بیمه اختیاری شوید.
سلام،من بیمه اختیاری هستم ولی ازسال۸۲ تا۸۷ بیمه نداشتم آیا راهی هست این مدت راخرید وبه سابقه اضافه کرد ضمنا بنده ۵۱ ستله با۲۱سال سابقه بیمه هستم.ممنون
سلام
خیر راهی وجود ندارد.
سلام ایا مهلت دو ماهه پرداخت حق بیمه جز پوشش بیمه ای فوت یا غیر محسوب میشود؟ مرسی
سلام
بله، به شرط اثبات انجام کار در آن زمان محسوب میشود.
عالی تامین اجتماعی
سلام آیا سوابق بیمه اختیاری با 26 درصد پرداخت در بازنشستگی منظور میشود. من 21 سال سابقه بیمه دارم ک 2 سالش بیمه اختیاریه
سلام
بله لحاظ میشود. البته باید توجه داشت که برای حقوق بازنشستگی میانگین دو سال آخر پرداختی حق بیمه در نظر گرفته می شود.