مالیات حقوق شغل دوم چیست؟ و به چه کسانی تعلق می گیرد؟

مالیات حقوق شغل دوم از یکی از پراهمیت‌ترین موضوعات مالی برای محاسبه است. بر اساس آمار و ارقام به دست آمده تقریباً 30 درصد افراد شاغل در کشور ایران شغل دوم دارند. این آمار چه از روی اجبار و فشار اقتصادی و چه از روی انتخاب پیوسته در حال افزایش است همچنین داشتن شغل دوم برای بسیاری از افراد گزینه جذابی است، زیرا می تواند درآمد اضافی را به همراه داشته باشد و امنیت مالی بیشتری ایجاد کند.

با این حال، باید از نحوه عملکرد و محاسبه مالیات حقوق شغل دوم آگاه باشید تا در نهایت هزینه زیادی را پرداخت نکنید. میزان مالیاتی که در شغل دوم خود می پردازید به مقدار درآمدی که به دست می آورید و کل درآمد شخصی شما بستگی دارد. به طور کلی، نرخ مالیات شغل دوم بسته به میزان درآمدی که در مجموع به دست می آورید متفاوت خواهد بود، حتی اگر در محدوده کمک هزینه معاف از مالیات باشد.

عموم مردم تفکر می‌کنند مالیات تنها به شغل اول افراد اعمال می‌شود یا اینکه مالیات شغل دوم نیز هیچ تفاوتی با شغل اول ندارد و با همان قوانین وضع و دریافت می‌شود. اما آیا چنین تصوراتی درست است؟ در ادامه به معرفی مالیات حقوق شغل دوم مشاغل تابع و مستقم می‌پردازیم و با قوانین موجود در این حوزه آشنا می شویم و نحوه محاسبه و پرداخت مالیات دو شغله‌ها را  بررسی می کنیم.

برخلاف تصور غلط بسیاری از افراد، این مالیات تنها برای افراد دارای یک شغل نیست و افراد دارای شغل دوم هم باید از حقوق شغل دوم خود نیز مالیات بپردازند. بر اساس لایحه‌ی اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، از مجموع درآمد اشخاص حقیقی که بیش از یک شغل دارند مبلغی به عنوان مالیات کسر می‌شود.

نرخ مالیات حقوق دو شغله ها درصورتی که جمع درآمد بیشتر از یک میلیارد ریال باشد پس از کسر هزینه‌های قابل قبول نسبت به کل درآمدی که به دست می آورند مشمول پرداخت مالیات به نرخی که در ماده ۱۳۱ تصویب شده است می شوند. در این حالت فرقی نمی‌کند که مجموع درآمد افراد از دو منبع باشد یا از چند منبع مختلف، معاف از مالیات باشد و یا غیرمعاف از مالیات، در هرصورت از حقوق این افراد مبلغ مالیات کسر می‌گردد.

بنابراین مطابق قانون، مالیات حقوق شغل دوم به کسانی که دارای دو شغل هستند، تعلق می گیرد. در واقع افراد شاغل باید به صورت مستقیم به دولت مالیات بپردازند که به آن مالیات بر درآمد یا مالیات بر حقوق گفته‌می‌شود. به همین دلیل بهتر است کارمندان و افراد شاغل، اطلاعات کافی در این مورد داشته‌ باشند.

مالیات حقوق شغل دوم چقدر است؟

در طی چند سال گذشته، میزان مالیاتی که از حقوق کارمندان دولتی و خصوصی کسر می شد، متفاوت بوده‌ است. به عنوان مثال این میزان از مالیات بر حقوق، برای کارمندان دولتی در حدود 10 درصد در نظر گرفته‌شده‌‍‌ بود ، اما کارمندان خصوصی علاوه بر این 10 درصد باید تا 35 در صد دیگر نیز مالیات تصاعدی پرداخت می کردند! طبیعتا این قانون به دلیل ناعادلانه‌ بودن، با اعتراض مواجه‌ شد. در نتیجه بعد از آن تصمیم بر این شد که از کارمندان دولتی و خصوصی، مالیات به صورت یکسان اخذ شود.

لازم است که به ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم اشاره کنیم. بر طبق این ماده، نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه هستند، به صورت زیر است:

معافیت مالیات حقوق شغل دوم

مطابق تبصره جدید الحاقی که به قانون اضافه شد اشخاص حقیقی چند شغله می‌توانند در طول هر دوره تنها مجاز به استفاده از یک معافیت مالیاتی بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم هستند. البته تا پیش از اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم افراد چند شغله می توانستند از تمام معافیت‌های مالیاتی مربوط به هر کدام از مشاغل بهره ببرند که با اجرای اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم این امکان برای چندشغله‌ها از بین رفت.

قانون مالیات بر حقوق دو شغله‌ها، معافیت مالیاتی را فقط به یکی از شغل‌ های این افراد اختصاص می دهد ، بنابراین حتی اگر یک فرد چندین شغل داشته باشد و در چند حوزه فعالیت کند فقط به یکی از مشاغل او معافیت مالی تعلق می ‌گیرد. یکی از اصول اساسی برای دریافت معافیت مالیاتی برای دو شغل این است که اظهارنامه مالیاتی را به موقع ارائه و تنظیم کنید.

طبق ماده مربوطه قبلی، نرخ مالیات بردرآمد حقوق درمورد کارکنانِ مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون به نرخ مقطوع 10 درصد و در مورد سایر حقوق بگیران (کارمندان بخش خصوصی) نیز پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون به نرخ 10 درصد و نسبت به مازاد آن به نرخ های ماده 131 این قانون خواهد بود. به نحوی که برای کارکنان بخش خصوصی تا ۳۵ درصد باید مالیات تصاعدی پرداخت می‌کردند.

به این ترتیب با در نظر گرفتن نرخ‌های تصاعدی برای کارمندان بخش خصوصی در مقابل نرخ ثابت برای کارمندان بخش دولتی نوعی تبعیض در شرایطی که حمایت از بخش خصوصی مود تاکید قرار می‌گیرد به حساب می‌آمد. و به علت غیر‌منصفانه بودن این قانون، دولت تصمیم گرفت طبق اصلاحیه جدید قانون مالیات‌های مستقیم، نرخ معافیت‌ها برای هر دو گروه کارمندان دولتی و بخش خصوصی یکسان شده است و بر این اساس نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر معافیت پایه تا هفت برابر آن مشمول مالیات سالانه 10 درصد و نسبت به مازاد آن 20 درصد است.

بنابراین درآمد سالانه مشمول مالیات مؤدیان که اظهارنامه مالیاتی خود را طبق مقررات در موعد مقرر تسلیم کرده‌اند تا میزان معافیت تعیین شده در قانون بودجه سنواتی از پرداخت مالیات معاف و مازاد آن به نرخ های مذکور در ماده 131 (اصلاحیه) این قانون مشمول مالیات خواهد بود.

مشاغل معاف از مالیات حقوق شغل دوم

با توجه به اینکه اکثر مشاغل ملزم به پرداخت مالیات هستند اما تعیین مالیات در برخی مشاغل باعث کند شدن روند کاری و مانع پیشرفت آنان می شود به این دسته از مشاغل ، مشاغل معاف از مالیات می گویند .مشاغل معاف از مالیات به دلیل اینکه تاثیر بسیار زیادی در روند پشرفت جامعه دارند بهترین کار این است که از این مشاغل مالیاتی دریافت نشود بنابراین قانون گذار برای تشویق مردم به فعالیت در این زمینه بر اساس قانون مالیات های مستقیم شرایطی را ایجاد کرده است که این مشاغل را از پرداخت مالیات معاف می کند.

در ادامه لیستی از مشاغل را در اختیار شما قرار می دهیم تفاوتی نمی کند که شغل اول باشد یا دوم، این مشاغل معاف از مالیات حقوق هستند:

این فعالیت ها از مهم ترین فعالیت های فرهنگی درکشور محسوب می شوند که در بحث فرهنگی جامعه نقش به سزایی دارند. بنابراین دولت برای حمایت از افراد فرهیخته و تحصیل کردگانی که در این زمینه ها فعالیت می کنند، هیچ گونه مالیاتی از آنها دریافت نمی کند تمامی ناشران و کسانی که در زمینه نشر کتاب فعالیت دارند، معاف از مالیات هستندو تخفیف‌هایی برای آن‌ها درنظر می‌گیرد.

در واقع از نظر قانون گذار مشاغل فرهنگی یکی از حوزه‌های مهم هستند که می‌توانند سطح فرهنگ جامعه را تا حد زیادی افزایش دهند. این دلیلی است که قانون‌گذاران، افراد فعال در این حوزه را از پرداخت مالیات معاف کردند. اگر قصد دارید به عنوان شغل دوم خود در این زمینه‌ها فعالیت کنید، نیازی به پرداخت مالیات شغل دوم خود نخواهید داشت. بنابراین بر اساس قانون مالیات مستقیم و در راستای افزایش زیرساخت‌های فرهنگی کشور، کلیه مشاغلی که در حوزه فرهنگی فعالیت می‌کنند از پرداخت مالیات معاف هستند

مشاغل مطبوعاتی

یکی از شغل هایی که از دیرباز نقش به سزایی در افزایش آگاهی افراد جامعه دارد، فعالیت در مطبوعات است. به همین دلیل این شغل جزو مشاغل مهم و نیز در دسته بندی شغل های معاف از مالیات قرار دارد.اهمیت این گروه از مشاغل باعث شده است تا فعالیت های حوزه مطبوعات شامل حوزه تولید و انتشار خبر ، گزارشگری، نویسندگی، تولید محتوا و عکاسی، تفسیر، تولید و پردازش اخبار و اطلاعات ودیگر شغل های مرتبط با مطبوعات که از جمله شغل های فعال در این حیطه است از دادن مالیات معاف باشند.

مشاغل هنری حوزه‌های متنوع زیادی دارند که بسیاری از این حوزه‌ها مانند آهنگسازی، خوانندگی، نوازندگی، تدوین‌گری، فیلم‌نامه‌ نویسی، انیمیشن سازی، بدلکاری، مجسمه‌سازی و نمایش‌های عروسکی و …از جمله مشاغل معاف از مالیات هستند. اگر شما هم دوست دارید به عنوان شغل دوم خود در این زمینه‌ها فعالیت کنید، از پرداخت مالیات شغل دوم خود معاف هستید. . البته در راستای برقراری عدالت مالیاتی، این معافیت شامل حال هنرمندان و سلبریتی‌هایی با درآمدهای بالا نمی‌شود.

سایر مشاغل

علاوه بر موارد ذکر شده کلیه شرکت های تعاونی روستایی وعشایری از دادن مالیات معاف هستند. برخی از مشاغل معاف از مالیات به شرح زیر است:

چگونگی مطلع شدن سازمان امور مالیاتی از شغل دوم افراد

سوالی که ذهن خیلی از افراد را به خود مشغول کرده این است که سازمان امور مالیاتی چگونه از شغل دوم افراد مطلع می شود؟ شاید پاسخ به چنین سوالی در گذشته دشوار بود، اما امروزه با مجازی شدن سیستم‌های ثبت مالی دیگر کار دشواری نیست .بنابراین همه سازمان ها یا شرکت هایی که برای جذب نیرو اقدام به استخدام افراد کارجو می‌کند برای احراز هویت فرد کارجو خواهان یک سری مدارک از او می‌باشند.

حال  شغل دوم پاره وقت باشد یا شغل اول، در هر صورت افراد موظف هستند تا برای تأیید هویتشان، کد ملی و مدارک شناسایی‌شان را در اختیار آن شرکت قرار دهند. قطعاً شرکت مربوطه هم پس از تأیید فرد به عنوان کارمند رسمی‌اش، اطلاعات هویتی‌ وی را برای محاسبه حقوق و دستمزد و رد کردن بیمه تأمین اجتماعی، در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌دهد. در واقع مالیات حقوق شغل دوم با ثبت کد ملی افراد دو شغله در سازمان امور مالیاتی به آنها تعلق می‌گیرد و بدین شکل سازمان امور مالیاتی از شغل افراد مطلع می‌ شود.

یکی از سوالات متداول افراد در رابطه با استخدام افراد بازنشسته این است که آیا استخدام افراد بازنشسته ممنوعیت قانونی دارد و آیا اگر افراد پس از بازنشستگی شغل دیگری اختیار کنند ، مشمول مالیات حقوق می باشند یا خیر؟ در پاسخ به این سوال، استخدام افراد بازنشسته هیچ گونه منوعیت قانونی ندارد و و افراد بازنشسته، مشمول کسر بیمه نخواهند بود اما مشمول مالیات حقوق می باشند مالیات حقوق افراد بازنشسته مانند سایر افراد در جدول پلکانی مالیات حقوق محاسبه و کسر می شود.

همچنین در مواد قانون مالیات مستقیم کشور، معافیتی برای سن مشمولان در نظر گرفته نشده است. برخی از بازنشستگان به اشتباه تصور می‌کنند افزایش سن باعث معافیت ‌آن‌ها از پرداخت مالیات حقوق می‌شود؛ این در حالی است که محاسبه مالیات حقوق بازنشستگان مشغول به کار ارتباطی با سن بازنشستگی اشخاص ندارد ندارد و بر طبق قوانین جاری سازمان امور مالیاتی به افراد در سطح درآمدهای مختلف مالیات تعلق خواهد گرفت.

محاسبان به عنوان بزرگترین مرکز آموزش حسابداری اصفهان در حوزه مالیات حقوق، مشاوره و دوره های تخصصی ارائه می دهد. برای آگاهی از این دوره‌ها و یا دریافت مشاوره با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید.

سوالات متداول