مالیات خانه های لوکس 1402

یکی از زیرشاخه‌های مالیات‌های مستقیم و به طور اختصاصی مالیات بر املاک، مالیات بر خانه های لوکس است که همچون سایر انواع مالیات، دارای سامانه، نحوۀ محاسبه و پرداخت مخصوص به خود می‌شود و عدم پرداخت آن، مودیان مشمول این نوع از مالیات را با جریمه‌های مالیاتی سنگین مواجه خواهد کرد. در ادامه به بررسی و نحوۀ محاسبه مالیات خانه های لوکس 1402 خواهیم پرداخت؛ با محاسبان همراه باشید.

فهرست مطالب

مالیات املاک و واحدهای مسکونی چیست؟

مالیات املاک و واحدهای مسکونی، به ویژه مالیات خانه های لوکس، یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که به دارایی افراد تعلق می‌گیرد. صاحبان واحدهای مسکونی و باغ ویلاهایی که ارزش املاک آن‌ها از حد‌نصاب قانونی مشخص شده در قوانین مالیاتی بیشتر باشد، باید درصدی از ارزش ملک خود را به عنوان مالیات پرداخت کنند.

در این نوع مالیات ارزش هر ملک به طور جداگانه ارزیابی می‌شود، نه جمع کل املاک فرد. مالیات بر املاک شامل چندین زیرمجموعه است، از جمله: مالیات بر نقل و انتقال املاک، مالیات بر‌ درآمد اجاره املاک، مالیات بر خانه‌های لوکس.

تفاوت مالیات خانه های لوکس و خودروهای لوکس

با این وجود لازم است به این نکته توجه شود که مالیات بر خانه های لوکس بر خلاف مالیات بر خودروهای لوکس، یک نوع مالیات بر دارایی محسوب نمی‌شود. دلیل این مسئله آن است که در مالیات بر خودروهای لوکس، مجموعه ارزش تمام خودروهای یک شخص با هم جمع شده و در صورتی که ارزش آن‌ها بیش از مبلغ تعیین شده در قانون باشد، فرد ملزم به پرداخت مالیات خواهد بود.

بیشتر بخوانید: مالیات خانه های لوکس 1403

حال آنکه در مالیات خانه های لوکس 1402، ارزش هر واحد مسکونی و باغ ویلا به طور جداگانه سنجیده شده و بر حسب مورد برای آن مالیات تعیین می‌شود. بنابراین به عنوان مثال، چنانچه شخصی دارای ۱۰ خانه بوده ولی ارزش هر کدام از آن‌ها کمتر از حد نصاب قانونی باشد، این فرد ملزم به پرداخت مالیات نخواهد بود؛ هر چند مجموع ارزش تمام خانه های وی بیش از حد مقرر قانونی باشد. بنابراین مالیات املاک و واحدهای مسکونی یا مالیات بر خانه‌های لوکس، در واقع یک نوع مالیات بر کالای لوکس است.

نکته مهم

مالیات بر خانه های لوکس، یکی از انواع مالیات‌های مستقیم بوده که به موجب آن صاحبان واحدهای مسکونی و باغ ویلاهایی که ارزش آن تا مبلغ مشخص شده در قانون است، باید درصد مشخصی از ارزش املاک خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند.

مالیات خانه های لوکس 1402 مشمول چه املاک و واحدهای مسکونی می‌شوند؟

مالیات بر خانه های لوکس، همانند مالیات بر خودرو که تنها به خودروهای خاصی تعلق گرفته، شامل تمام خانه‌ها و املاک نشده و صرفاً برخی از مالکین خانه‌ها و املاک موظف به پرداخت قبض مالیات آن بوده که نحوهٔ محاسبه آن هم همانند مالیات بر خودرو، مطابق جدول مخصوص به آن است.

بنابراین در ارتباط با بحث مالیات بر خانه های لوکس، لازم است که پیش از صحبت در مورد نحوهٔ محاسبه و نحوهٔ پرداخت این نوع از مالیات، ابتدا مشخص شود که کدام مالکین املاک ملزم به پرداخت این نوع از مالیات بوده و به عبارت دیگر چه املاکی مشمول مالیات املاک و واحدهای مسکونی ۱۴۰۲ می‌شوند؟

در پاسخ به این سوال که چه املاکی مشمول مالیات خانه های لوکس 1402 می‌شوند باید گفت، به موجب بند (ع) تبصره ۶ قانون بودجه مصوب (۱۴۰۲/۰۴/۰۴)، در نحوۀ محاسبه مالیات بر خانه های لوکس، صرفاً املاک زیر و با شرایطی که در ادامه گفته شده، مشمول مالیات می‌شوند:

بر این اساس روند مطالبۀ مالیات از زمین‌های فاقد اعیانی دارای کاربری مسکونی، اداری و تجاری، خانه‌های مجلل (لوکس) (اعم از مستغلات، آپارتمان و ویلا) و باغ ویلاها به ارزش بیش از ۲۰ میلیارد تومان مشخص شد. طبق قانون مالیات های مستقیم، سالیانه خانه‌های لوکس و باغ ویلاها نسبت به مازاد ارزش بیش از ۲۰ میلیارد تومان ۲ در هزار است.

همۀ واحدهای مسکونی و باغ ویلاها، مشروط بر آنکه ارزش عرصه و اعیان آن‌ها بیش از ۲۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال (معادل ۲۰ میلیارد تومان) باشد، مشمول مالیات خانه های لوکس 1402 می‌شوند.

برا‌ساس تبصره ۲ ماده ۴ مصوبه هیأت دولت شهرداری‌ها مکلف هستند که ظرف ۱۵ روز از تاریخ استعلام وضعیت مجاز یا غیر مجاز بودن، باغ ویلاها را به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند. بر‌اساس ماده ۵ این مصوبه باغ ویلاهای غیر مجاز مشمول ۲ برابر مالیات باغ ویلاهای مجاز می‌شوند.

همچنین می‌توانید مقاله مالیات خانه‌های خالی را مطالعه کنید.

منظور از باغ ویلا، مکان‌هایی است که در عین حال که بر‌حسب مجوز صادره به عنوان باغ شناخته شده، پروانه ساختمان، به منظور ساخت ویلا هم در آن از سوی دهیاری یا شهرداری مربوطه صادر شده است.
به واحدهای مسکونی و باغ ویلاهایی که در حال ساخت هستند، مالیات بر خانه های لوک، تعلق نگرفته؛ بنابراین مالکین این املاک از پرداخت مالیات بر خانه های لوکس معاف هستند.
در صورت انتقال مالکیت ملک، مالیات خانه های لوکس 1402، بر عهده مالکی است که از ابتدای سال 1402، مالک واحد مسکونی یا باغ ویلای مشمول مالیات شده باشد.

جدول مالیات خانه های لوکس 1402

در جریان تصویب قانون بودجه سال قبل، این جدول و درصدهای آن در نحوۀ محاسبه و پرداخت مالیات بر خانه های لوکس حذف شده و درصد نرخ مالیات خانه های لوکس 1402، مطابق جدول زیر که تعیین شد.

ارزش ملک	نرخ مالیات
تا 20 میلیارد تومان	معاف
نسبت به مازاد 20 میلیارد تومان تا هر مبلغ به بالا	2 در هزار

به این ترتیب همانطور که ملاحظه می‌شود، مطابق جدول مالیات خانه های لوکس 1402 که در قانون بودجه سنوات قبل به تصویب رسیده، در حال حاضر مالکین خانه‌ها و املاکی که ارزش آن بیش از ۲۰ میلیارد تومان بوده، موظف هستند که میزان ۲ در هزار یا ۲ هزارم ارزش ملک خود نسبت به مازاد ۲۰ میلیارد تومان را به عنوان مالیات بر خانه های لوکس به دولت پرداخت کرده و این درصد برای تمام املاک مشمول مالیات یکسان است.

افراد معاف از پرداخت مالیات خانه های لوکس 1402

طبق ماده ۴ آیین‌نامه اجرایی مالیات بر خانه های لوکس، موارد زیر مشمول موضوع این آیین‌نامه نیستند:

اشخاصی که فقط مالک یک باب واحد مسکونی بوده و از تاریخ تملک آن‌ها ده سال یا بیشتر گذشته است.
خانه‌های مجلل و باغ ویلاهای مجاز در حال ساخت.

نکته مهم

خانه‌های لاکچری و مجلل و باغ ویلاهای مجاز، تا قبل از دریافت گواهی پایان عملیات ساختمانی یا نصب یکی از انشعابات آب و برق و گاز در حال ساخت محسوب می‌شوند.

در مواردی نصب یکی از انشعابات جدید ملاک پایان عملیات ساخت قرار می‌گیرد که فاصله نصب انشعابات جدید از تاریخ صدور پروانه ساختمان کمتر از دو سال باشد. بنابراین ملاک در حال ساخت نبودن، گذشت دو سال از زمان صدور پروانه ساختمانی است. مجاز یا غیرمجاز بودن باغ ویلاها و خانه‌ها توسط شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، وزارت جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های مربوطه مشخص می‌شود.

پرداخت مالیات خانه های لوکس 1402

در سال‌های اخیر، سازمان امور مالیاتی کشور علاوه بر سایت اصلی این سازمان یعنی سامانه عملیات الکترونیکی مالیات tax.gov.ir، سامانه‌ها و سایت‌های متعدد دیگری را هم به منظور تسهیل و تسریع در ارائه خدمات مالیاتی، تأسیس و راه‌اندازی کرده است.

یکی از سامانه‌های نسبتاً جدید سازمان امور مالیاتی کشور، سامانه مالیات بر خانه های لوکس expasset.tax.gov.ir بوده که از زیرمجموعه‌های درگاه ملی خدمات مالیات my.tax.gov.ir است. از طریق سامانه مالیات بر خانه های لوکس، مودیان مشمول این مالیات می‌توانند با انتخاب واحد مسکونی یا باغ ویلای متعلق به خود، برای مشاهده و پرداخت مالیات بر خانه های لوکس اقدام کنند.

پرداخت مالیات خانه های لوکس بر‌عهده کیست؟

همهٔ اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات خانه های لوکس 1402 مکلفند با رعایت قوانین مالیاتی، مالیات سالانه مربوط به هریک از واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای تحت تملک خود و افراد تحت تکفل را از طریق سازوکار مندرج در آیین‌‎نامه، حداکثر تا پایان بهمن ماه هر سال پرداخت کنند.

مسئول پرداخت مالیات خانه‌ های لوکس ۱۴۰۲

مسئولیت پرداخت مالیات خانه های لوکس 1402، بر‌اساس قانون بر‌عهدهٔ شخصی است که از ابتدای سال مالک دارایی‌های مشمول است. مطابق ماده ۳ آیین‌نامه ابلاغی هیأت وزیران، مالک فعلی ملک مشمول، مسئول اصلی پرداخت مالیات مشخص‌شده محسوب می‌شود.

مسئولیت پرداخت در شرایط خاص

طبق ماده ۹ آیین‌نامه در صورتی که ملک به صورت مشاع (بیش از یک مالک داشت) باشد، ابتدا مالیات برای کل ارزش ملک محاسبه شده و سپس هر مالک باید نسبت به سهم خود، مالیات مشخص شده را پرداخت کند.
طبق تبصره ماده ۱۱ برای دارایی‌هایی که مالک آن کمتر از ۱۸ سال سن دارد یا محجور است، وظیفهٔ پرداخت مالیات و هرگونه جریمه احتمالی بر‌عهده ولی یا قیم قانونی آن فرد خواهد بود.

جمع‌بندی

مالیات بر خانه های گران قیمت، به عنوان یک ابزار مهم و مالیاتی جدید در جهت تحقق عدالت اقتصادی و تأمین منابع مالی دولت است. این مالیات شامل واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای با ارزش بیش از ۲۰ میلیارد تومان است و مازاد آن با نرخ ۲ در هزار ارزش ملک است و از طریق سامانه expasset.tax.gov.ir قابل مشاهده و پرداخت است.

سوالات متداول

۱. مالیات خانه های لوکس ۱۴۰۲ چیست؟

مالیاتی که از صاحبان واحدهای مسکونی و باغ ویلاهایی که ارزش املاک آن‌ها از حد نصاب ۲۰ میلیارد تومان بیشتر باشد، باید ۲ هزارم درصد نسبت به مازاد ارزش ملک خود را به عنوان مالیات پرداخت کنند.