تعدیلات سنواتی در حسابداری چیست؟ مالیات تعدیلات سنواتی

حسابداری علمی برای ثبت، تجزیه، تحلیل و ارائه نتایج به استفاده‌کنندگان یک بنگاه اقتصادی است. از جمله اصلی‌ترین و مهم‌ترین اسناد و مدارک در حسابداری صورت‌های مالی هستند که با استفاده از علم حسابداری، گزارش‌های مالی به صورت تخصصی تهیه می‌شود. حساب‌های سود و زیان باقی‍‌‌مانده از دوره‌های مالی قبل گاها نیازمند اصلاح و تعدیل در دوره مالی جدید می‌باشند. این تعدیلات سنواتی نقش کلیدی در دقیق سازی گزارش‌های مالی دارند و جز اصلاحات الزامی در روند حسابداری به شمار می‌آیند.

فهرست مطالب

تعدیلات سنواتی در حسابداری چیست؟

تعدیل در حسابداری به معنای اصلاح و به روز رسانی اسناد حسابداری می‌باشد. حسابدار به دلیل اصلاح حساب‌های ناشی از اشتباهات ریاضی، روش حسابداری و یا تغییر در روند حسابداری، تعدیلات سنواتی را انجام می‌دهد. تعدیلات حسابداری مخصوصا برای اقلامی استفاده می‌شود که مربوط به دوره مالی گذشته است و تاثیر آن در مانده حساب تعدیل سود و زیان انباشته دوره بعدی منعکس می‌شود.

به طور کلی تعدیلات سنواتی، اصلاح سندهایی است که حسابدار برای اصلاح مانده سود و زیان انباشته آن را صادر می‌کند. این نوع اصلاحات از اهمیت ویژه ای برخوردار است و لازم به ذکر است که هر حسابدار برای هرگونه اصلاحی که انجام می‌دهد باید سند داشته باشد. لازم به ذکر است در صورتی که حسابدار برای اصلاح خود ثبت سند انجام ندهد، اصلاح توسط دارایی پذیرفته نمی‌گردد.

کاربرد تعدیل سنواتی

در واقع کاربرد اصلی تعدیل سنواتی، اصلاح حساب ها به دلیل اشتباهات حسابداری و سایر خطاهای مربوط به دوره‌های مالی قبل است. این اصلاحات باعث اطمینان از دقت و درستی صورت‌های مالی می‌شود. تعدیلات سنواتی صرفا برای اصلاح اشتباهات نمی‌باشد بلکه روش‌های حسابداری که بر ارزیابی دارایی بدهی و سرمایه تاثیر می‌گذارند را نیز تغییر می‌دهند به عنوان مثال تغییر در روش ارزیابی موجودی کالا.

در چه زمانی تعدیلات سنواتی انجام می‌شود؟

در زمان کشف اشتباهات و یا تغییر روش‌های حسابداری از تعدیلات سنواتی استفاده می‌شود. تاثیر تعدیل حساب‌ها به طور مستقیم بر سود و زیان انباشته بنگاه اقتصادی می‌باشد، از این جهت تاخیر در انجام اصلاحات و تغییرات می‌تواند مجموعه را با چالش رو به رو کند. پس بهترین زمان برای انجام تعدیلات حسابداری بعد از ثبت همه رویدادهای مالی یک دوره و قبل از تهیه صورت مالی نهایی است. در این صورت مطمئن می‌شویم ارزیابی حساب‌ها به درستی انجام شده و ابهامی در گزارش‌های مالی باقی نمانده است.

انواع تعدیلات سنواتی

تعدیلات سنواتی به دو دسته از نظر زمانی و از نظر حساب های قابل تعدیل تقسیم می‌شوند:

1. از نظر زمان

تعدیلات مربوط به سال مالی قبل
تعدیلات مربوط به سال‌های مالی قبل از سال مالی گذشته

2. از نظر نوع حساب‌ها

تعدیل سنواتی حساب های دائمی (به شرط آنکه طرف مقابل یک حساب موقت باشد)
تعدیل سنواتی حساب‌های موقت

مزایای تعدیل سنواتی

از تعدیل سنواتی می‌توان در تصمیم گیری صحیح بازار سرمایه استفاده کرد.
تعدیل سنواتی و اطلاعات آن در سال‌های مالی قبل می‌تواند برای تصمیم گیری‌های اقتصادی باشد.
افزایش دقت در تهیه صورت‌های مالی و گزارش دقیق تر از عملکرد شرکت.

معایب تعدیل سنواتی

یکی از مهمترین تعدیلات سنواتی اصلاح ثبت‌های مربوط به مالیات است. این تغییرات در پایان دوره مالی و یا بعد از کشف خطاها و اشتباهات در ثبت های گذشته انجام می‌شود تا از صحت و دقیق بودن اطلاعات مالیاتی اطمینان حاصل شود.

در زمینه مالیاتی تعدیلات سنواتی شامل موارد زیر است:

تغییرات در مبلغ‌های مالیاتی: اصلاح به علت تغییر در سیاست های مالیاتی و یا اشتباهات حسابداری در دوره های گذشته.
ذخیره مالیات یا مالیات پرداختنی: بر اساس اصلاحیه های جدید در صورت های مالی، تعدیلات لازم جهت تبدیل ذخیره مالی به مالیات پرداختنی.
اعمال برخی رویدادهای مالی: جهت جلوگیری از رد شدن توسط سازمان مالیاتی، اعمال برخی رویدادهای مالی که بر دوره های مالی قبل بوده است و الزاما باید در دوره جاری اعمال گردد.

نحوه محاسبه مالیات تعدیلات سنواتی

حساب تعدیلات سنواتی می‌تواند بدهکار یا بستانکار باشد. اقلام بدهکار در تعدیل سنواتی شامل هزینه‌هایی است که به دوره مالی گذشته نسبت داده خواهد شد و این موارد باعث کاهش درآمد مشمول مالیات می‌شود. اقلام بستانکار شامل درآمدهایی است که باید به دوره گذشته اختصاص یابند اما در آن دوره‌ها ثبت نشده است و این اقلام باعث افزایش درآمد مشمول مالیات در دوره مالی بعد می‌شود.

با توجه به ماده 147 و 148 قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که بخشی از درآمدهای سال مربوط به معافیت یا مشمول مالیات مقطوع بوده باشد هزینه‌ها نسبت به درآمدها با رعایت مقررات سهم بندی می‌شود. اقلامی که مربوط به برگشت از فروش یا تخفیفات و اصلاحات فروش هستند، به شرط آنکه مربوط به درآمدهای معاف یا مشمول مالیات مقطوع نباشند، برگشت و به درآمد مشمول مالیات عملکرد مورد رسیدگی اضافه می‌شوند.

حسابداری و تعدیلات سنواتی

میتوان تعدیلات سنواتی را به عنوان سند اصلاحی استفاده کرد.
تعدیل سنواتی در حسابداری به دلیل تغییر در روش حسابداری و یا اصلاح اشتباهات حسابداری در دوره‌های مالی گذشته شناسایی و ثبت می‌شود.
این تعدیلات باعث اصلاح سود و زیان انباشته می‌شود.
اقلام بدهی و دارایی بروزرسانی می‌شود.
تعدیلات سنواتی در یک ثبت حسابداری مربوط به این دوره نبوده و به دوره‌های گذشته مربوط می‌شود.

ثبت تعدیلات سنواتی

در ثبت تعدیلات سنواتی، حسابدار باید به نکات زیر توجه داشته باشد:

مبالغ مربوط به دوره مالی جاری باید دقیقا شناسایی شود.
مواردی که مربوط به دوره های بعدی است باید به عنوان یک دارایی یا بدهی در تعدیلات سنواتی ثبت شود.
ثبت هزینه‌ها و درآمدها باید با اصل تطابق سازگار باشد.

نتایج بکارگیری تعدیلات سنواتی در حسابداری

1. دقت و اعتبار گزارشات مالی: با استفاده از تعدیلات سنواتی اطمینان حاصل می‌شود که گزارشات مالی به درستی همه تراکنش‌های رویدادهای مالی را منعکس کرده اند و از طریق، درآمد و هزینه در دوره مالی مناسب خود گزارش می‌شوند.

2. پیروی از قوانین و مقررات: تعدیلات سنواتی باعث اطمینان از پیروی شرکت از الزامات قانونی و رعایت استانداردهای حسابداری می‌شود.

3. اثرات بودجه بندی و برنامه ریزی: تعدیلات سنواتی در تصمیم گیری‌ها به مدیران کمک می‌کنند. پس با استفاده از تعدیل سنواتی مدیران می‌توانند برنامه‌ریزی دقیق‌تر و پیش‌بینی‌های بهتری داشته باشند که این امر مستقیما بر موفقیت کلان سازمان تاثیر می‌گذارد.

جمع بندی

تعدیلات سنواتی نقش حیاتی در ارائه گزارشات مالی دارد. بکارگیری تعدیلات سنواتی در حسابداری در ارائه یک تصویر صادقانه و عادلانه از وضعیت مالی یک سازمان در پایان دوره مالی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.