سفته چیست؟ کاربرد سفته

اگر درگیر مسائل مالی یا تجاری باشید، احتمالاً بارها با اسم «سفته» مواجه شده‌اید. اما آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که سفته دقیقاً چه کاربردهایی دارد؟ در این مقاله، به بررسی سفته، انواع کاربردهای آن و نحوه پر کردن این سند خواهیم پرداخت.

سفته چیست؟

سفته یک سند تجاری است که صادرکننده آن متعهد می‌شود مبلغ معینی را در تاریخ مشخص یا به‌محض درخواست، به شخص معین یا حامل سند پرداخت کند. این سند معمولاً برای تضمین پرداخت‌های مالی یا تعهدات تجاری استفاده می‌شود و به‌عنوان یک ابزار حقوقی و مالی معتبر در معامله‌ها و قراردادها کاربرد دارد.

سفته به‌طور معمول در بانک‌ها به‌عنوان ضمانت و در برخی معامله‌ها به‌عنوان تضمین برای انجام تعهدات یا قرض‌ها صادر می‌شود. علاوه بر امضا یا مهر متعهد، در این سند باید مبلغ، تاریخ پرداخت و نام گیرنده وجه به‌دقت ذکر شود.

انواع سفته و کاربرد آن

سفته به عنوان یک ابزار مالی و حقوقی، در انواع مختلفی به‌کار می‌رود که هرکدام بسته به نوع کاربرد و هدف آن‌ها ویژگی‌های خاصی دارند. در ادامه انواع مختلف سفته‌ها و کاربردهای آن‌ها را شرح می‌دهیم.

1. سفته بابت ضمانت

این نوع سفته به‌عنوان تضمین از طرف مقابل دریافت می‌شود. برای مثال، کارفرمایان هنگام عقد قرارداد با کارکنان، از آن‌ها به عنوان تضمین سفته می‌گیرند که در صورت عدم انجام صحیح تعهدات، بتوانند از آن به‌عنوان ضمانت استفاده کنند. همچنین، بانک‌ها هنگام اعطای وام از مشتریان این سند را دریافت می‌کنند که در صورت عدم بازپرداخت، مبلغ آن را مطالبه کنند.

2. سفته حسن انجام کار (سفته استخدام)

در برخی قراردادهای کاری، به‌ویژه زمانی که کارکنان به اطلاعات حساس یا دارایی‌های ارزشمند دسترسی دارند، از سفته برای تضمین حسن انجام کار ( مانند امانت داری و رعایت مسئولیت‌ها) استفاده می‌شود. در قرارداد باید علت دریافت (مانند حسن انجام کار) و نام شرکت به‌طور دقیق ذکر شود.

3. سفته معاملات

در معاملات تجاری، به‌ویژه برای معاملات کوتاه‌مدت، از سفته برای پرداخت مبلغ معین در تاریخ مشخص استفاده می‌شود. برای مثال در فروش کالا یا خدمات، فروشنده می‌تواند از خریدار سفته دریافت کند که اطمینان حاصل کند، مبلغ را در تاریخ درج شده دریافت خواهد کرد. در این سند اطلاعات دیگری مانند نام کالا، مبلغ و تاریخ پرداخت نوشته می‌شود.

4. سفته الکترونیکی

سفته الکترونیکی نوع جدیدی از سفته است که به‌طور دیجیتال صادر می‌شود و با هدف تسهیل تراکنش‌ها و کاهش مشکلات کاغذی در معاملات آنلاین طراحی شده است.

5. سفته بدون امضا

زمانی که سفته بدون امضا به‌دست شخص دیگری داده شود، گیرنده می‌تواند آن را در معاملات دیگر استفاده کند. چون این سند بدون امضا به‌طور اولیه فاقد اعتبار است، اما می‌تواند به‌عنوان یک سند قابل‌انتقال در معاملات بعدی مورد استفاده قرار گیرد.

6. سفته بدون تاریخ

سفته‌ای که تاریخ وصول وجه در آن مشخص نشده است. گیرنده این نوع سند می‌تواند در هر زمانی که بخواهد مبلغ آن را از صادرکننده مطالبه کند و به‌عنوان یک ابزار امنیتی یا ضمانتی در برخی از معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

7. سفته وجه حامل

سفته‌ای که در قسمت گیرنده آن به‌جای نام شخص معین، عبارت «در وجه‌ حامل» نوشته شده باشد. این نوع سند به‌طور خودکار قابل انتقال به هر شخصی است که آن را در دست داشته باشد و هر‌کسی که آن را در اختیار داشته باشد می‌تواند مبلغ آن را از صادرکننده مطالبه کند.

نحوه دریافت سفته

برای دریافت این سند، باید چند مرحله ساده را دنبال کنید. در ادامه شیوهٔ دریافت آن را به‌طور کامل توضیح می‌‌دهیم. 

1. مکان‌های تهیه سفته

برای خرید سفته باید به مراکز زیر مراجعه کنید. 

2. مدارک لازم برای دریافت سفته

3. مبلغ سفته

4. نکات خرید سفته

هنگام خرید سفته بهتر است که نکات زیر را در نظر داشته باشید. 

نحوه پر کردن سفته

برای صدور یک سفته به‌صورت قانونی و معتبر، باید نکات خاصی را رعایت کرد که این سند تجاری معتبر شناخته شود. در اینجا شیوهٔ پر کردن این سند به‌طور کامل توضیح داده می‌شود.

1. مبلغ

• مبلغ را به عدد و حروف بنویسید.
• هر سفته سقف معینی برای مبلغ دارد که نمی‌توانید از آن مبلغ بیشتر، مبلغ مشخص کنید. به عنوان مثال، اگر سقف آن ۱۰ میلیون ریال است، نباید مبلغ بیشتری در آن درج کنید.

2. تاریخ صدور

• تاریخ دقیق صدور سفته را بنویسید (روز، ماه، سال).
• اگر تاریخ ذکر نشود، سفته عندالمطالبه می‌شود، یعنی می‌توانید هر زمان آن را وصول کنید.

3. نام گیرنده

• نام شخصی که قرار است وجه را دریافت کند را بنویسید.
• اگر نام گیرنده نوشته نشود، سفته حامل می‌شود و هر کسی که آن را در دست داشته باشد، می‌تواند مبلغ را مطالبه کند.

4. تاریخ پرداخت

• تاریخ دقیقی که مبلغ باید پرداخت شود را مشخص کنید.
• بدون تاریخ پرداخت، سفته عندالمطالبه می‌شود.

5. امضا یا مهر صادرکننده

• صادرکننده باید سفته را امضا کند تا تعهد مالی خود را تأیید کند.
• بدون امضا، این سند فاقد اعتبار است.

سامانه آنلاین سفته

این سیستم به منظور تسهیل در ارائه خدمات به مردم، جلوگیری از جعل و سوءاستفاده‌ها، و همچنین افزایش اصالت و اعتبار اوراق سفته و برات با امضای دیجیتال، به‌ویژه از طریق همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک‌های عامل، به‌کار گرفته شده است.

وصول سفته

سریع‌ترین راه وصول سفته، واخواست است. برای این کار، دارنده باید ظرف ۱۰ روز پس از تاریخ سررسید به مراجع قانونی مراجعه کرده و درخواست واخواست بدهد. واخواست یعنی ثبت شکایت رسمی برای وصول وجه سفته در دادگستری. اگر این اقدام در مهلت مقرر انجام نشود، سفته اعتبار تجاری خود را از دست داده و به یک سند عادی تبدیل می‌شود.

اگر صادرکننده سفته نباشد یا قادر به پرداخت نباشد، افرادی که آن را پشت‌نویسی کرده‌اند موظف به پرداخت مبلغ آن خواهند بود.

تفاوت چک و سفته

تفاوت چک صیادی و سفته به شرح زیر است: 

نمونه سفته پر شده

جمع‌بندی

در نهایت، سفته ابزاری است که می‌تواند در شرایط مختلف مالی و تجاری به‌عنوان ضمانت یا وسیله‌ای برای تأمین پرداخت‌ها استفاده شود. از ضمانت حسن انجام کار گرفته تا معاملات تجاری، سفته با ویژگی‌های خاص خود می‌تواند شما را در پیشبرد اهداف مالی یاری کند.

سوالات متداول