0 تا 100 بیمه خویش فرما تامین اجتماعی
در دنیای امروز، میلیون‌ها نفر در ایران به عنوان فریلنسر یا صاحب کسب‌وکارهای کوچک فعالیت می‌کنند، اما بسیاری از آن‌ها آیندۀ مالی خود را به خطر می‌اندازند، چون بیمه ندارند. بیمه خویش فرما، طرحی از سازمان تأمین اجتماعی است که به شما این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به کارفرما از مزایای درمانی، بازنشستگی و سایر خدمات بیمه‌ای بهره‌مند شوید. برای اطلاع از شرایط دریافت، مدارک لازم، حق بیمه و میزان حقوق بیمه خویش فرما، این مقاله را مطالعه کنید.
بیمه خویش فرما چیست؟
بیمه خویش فرما، نوعی پوشش حمایتی از سوی سازمان تأمین اجتماعی است که به افراد مستقل یا فاقد بیمه کارفرمایی اجازه می‌دهد با پرداخت ماهانه حق بیمه، خود را تحت پوشش خدمات درمانی و بازنشستگی قرار دهند. در این طرح، فرد خود مسئولیت پرداخت کامل سهم بیمهٔ ماهانه را برعهده دارد و با تقبل این هزینه، از همهٔ مزایای بیمه‌ای مانند کارمندان رسمی بهره‌مند می‌شود.
انواع بیمه خویش فرما
بیمه تأمین اجتماعی خویش فرما به دو دسته اصلی، بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد تقسیم می‌شود که هرکدام پوشش‌های متفاوتی را ارائه می‌دهند.
- بیمه اختیاری: این طرح برای کسانی است که حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه دارند و می‌خواهند آن را ادامه دهند. نرخ حق بیمه ۲۷ درصد است و شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت می‌شود.
- بیمه مشاغل آزاد: مناسب صاحبان کسب‌وکارهای مستقل مانند مغازه‌داران یا فریلنسرها است. این بیمه شامل سه نرخ ۱۲ درصد (مستمری بازنشستگی)، ۱۴ درصد (مستمری بازنشستگی و فوت) و ۱۸ درصد (مستمری بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی) می‌شود.
پوشش‌های بیمه خویش فرما
بیمه خویش فرما پوشش‌های گسترده‌ای ارائه می‌دهد که امنیت مالی و درمانی را تضمین می‌کند. این پوشش‌ها شامل موارد زیر است:
- دارا بودن پوشش‌های درمانی بیمه تأمین اجتماعی
- امکان بازنشستگی بر‌حسب سابقهٔ پرداخت حق بیمه توسط بیمه شدگان
- بهره‌مندی از پوشش کمک هزینه از کارافتادگی
- پوشش فوت و دریافت مستمری برای خانواده یا ذی‌نفعان فرد بیمه شده
- سایر پوشش‌ها مانند پرداخت هزینهٔ کفن و دفن، وسایل کمک پزشکی و دفترچه درمانی برای خانواده
شرایط لازم برای دریافت بیمه خویش فرما
افراد متقاضی برای اینکه بتوانند تحت پوشش بیمه خویش فرما قرار گرفته و از خدمات و تسهیلات آن بهره‌مند شوند، باید شرایط زیر را داشته باشند:
- حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه برای بیمه اختیاری
- دارا بودن حداقل ۱۸ سال و حداکثر ۵۰ سال سن
- برخورداری از کد ۱۰ رقمی بیمه تأمین اجتماعی
- داشتن تابعیت ایرانی
این شرایط دارای دو استثناء به شرح زیر است:
- افرادی که بیش از ۵۰ سال سن دارند، در صورتی‌که به میزان سال‌های مازاد سنی خود، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، می‌توانند برای این بیمه اقدام کنند.
- کسانی که حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، بدون توجه به سن، واجد شرایط ثبت‌نام برای بیمه تأمین اجتماعی خویش فرما هستند.
مدارک لازم برای ثبت نام بیمه خویش فرما
برای ثبت‌نام در بیمه تأمین اجتماعی خویش فرما، مدارک زیر مورد نیاز است:
- اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی
- اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان)
- پنج قطعه عکس ۴×۳
- تکمیل فرم درخواست بیمهٔ اختیاری یا مشاغل آزاد
- در صورت لزوم، مدارک پزشکی برای معاینه اولیه
این مدارک را می‌توانید به صورت حضوری در شعب سازمان تأمین اجتماعی تحویل دهید یا در سامانهٔ samt.tamin.ir بارگذاری کنید.
ثبت نام بیمه خویش فرما
برای ثبت‌نام از طریق سامانه خدمات غیرحضوری تأمین اجتماعی (es.tamin.ir) مراحل زیر را انجام دهید:
گام ۱: ورود به سامانه تأمین اجتماعی
مرورگر خود را باز کنید و آدرس es.tamin.ir را وارد کنید که به صفحه اصلی سامانه خدمات غیرحضوری تأمین اجتماعی منتقل شوید. اگر حساب کاربری ندارید، گزینۀ «ثبت‌نام» را انتخاب کنید. برای ثبت‌نام، کد ملی (به‌عنوان نام کاربری)، شماره تلفن همراه و اطلاعات هویتی خود را وارد کنید.
گام ۲: انتخاب نوع بیمه
پس از ورود به حساب کاربری، از منوی «بیمه‌شدگان»، گزینۀ «بیمه‌شدگان خاص/بیمه فراگیر خانواده ایرانی» را انتخاب کنید. از لیست نمایش داده شده، نوع بیمه مورد نظر خود را انتخاب کنید:
- بیمه اختیاری: برای افرادی با حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه.
- بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد: برای افرادی که شغل آزاد دارند یا بدون سابقه بیمه هستند.
گام ۳: مطالعه و تأیید ضوابط
در صفحۀ باز شده، گزینۀ «مشاهده ضوابط و مقررات» را انتخاب کرده و ضوابط و شرایط بیمه تأمین اجتماعی خویش فرما را به‌دقت مطالعه کنید. در صورت موافقت، گزینۀ «موافقم» را انتخاب کنید که وارد مرحله بعدی شوید.
گام ۴: تکمیل اطلاعات هویتی
بیشتر بخوانید: انواع بیمه تامین اجتماعی
اطلاعات هویتی خود (مانند کد ملی، نام، نام خانوادگی و تاریخ تولد) را بررسی و صحت اطلاعات را تأیید کنید و تیک مربوط به «تأیید اطلاعات هویتی» را بزنید. مشخص کنید که قرارداد توسط خودتان امضا می‌شود یا توسط قیم قانونی.
گام ۵: انتخاب نرخ و مبلغ حق بیمه
مبلغ حق بیمه ماهانه را بر‌اساس توان مالی و نوع پوشش انتخاب کنید:
- بیمه اختیاری: نرخ ثابت ۲۷ درصد از دستمزد مبنا (حداقل ۳۴٬۷۸۰٬۰۰۰ ریال در سال ۱۴۰۴).
- بیمه مشاغل آزاد: نرخ‌های ۱۲ درصد (۱۲٬۴۶۹٬۰۰۰ ریال)، ۱۴ درصد (۱۲٬۴۶۹٬۰۰۰ ریال) یا ۱۸ درصد (۱۸٬۷۰۴٬۰۰۰ ریال).
گام ۶: بارگذاری مدارک
مدارک مورد نیاز را در سایت بیمه تامین اجتماعی بارگذاری کنید.
- اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه
- اصل و کپی کارت ملی
- کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان زیر ۵۰ سال)
- ۳ تا ۵ قطعه عکس ۳×۴
- پروانه کسب (برای مشاغل آزاد، در صورت وجود)
- مدارک سابقه بیمه (برای بیمه اختیاری، در صورت وجود)
گام ۷: معاینه پزشکی (در صورت نیاز)
اگر نرخ ۱۸ درصد مشاغل آزاد یا بیمه اختیاری را انتخاب کرده‌اید، باید فرم «معرفی به مرجع معاینه» را انتخاب کنید.
- حداکثر تا دو ماه از تاریخ قرارداد، برای معاینه پزشکی به مرجع معرفی شده مراجعه کنید. این معاینه برای تأیید سلامت جسمی و توانایی کار است.
- اگر پروندۀ شما در شعبه موجود باشد و نیازی به معاینه نداشته باشید، این مرحله حذف می‌شود.
گام ۸: پرداخت اولیه و انعقاد قرارداد
پس از تأیید مدارک توسط سازمان (حداکثر ۲ ماه)، باید اولین حق بیمه را حداکثر تا ۱۰ روز پس از انعقاد قرارداد پرداخت کنید.
- پرداخت از طریق درگاه آنلاین سامانه یا اپلیکیشن «تأمین من» انجام می‌شود.
- پس از پرداخت، قرارداد فعال شده و دفترچه بیمه صادر می‌شود.
جدول بیمه خویش فرما تامین اجتماعی ۱۴۰۴
جدول حق بیمه تامین اجتماعی خویش فرما در سال ۱۴۰۴ به شرح زیر است:
نواقص بیمه خویش فرما
از مهم‌ترین نواقص بیمه خویش‌فرما تأمین اجتماعی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرداخت کامل حق بیمه توسط فرد متقاضی
- عدم امکان برخورداری از بیمه بیکاری
- عدم امکان برخورداری از کمک هزینه ازدواج
- عدم امکان برخورداری از ارائه خدمات غرامت بارداری و مرخصی زایمان
- محدودیت در از کار افتادگی ناشی از کار
سن بازنشستگی بیمه خویش فرما
بر‌اساس قانون جدید سن بازنشستگی، شرایط سنی و سابقه بیمه برای بازنشستگی در بیمه تأمین اجتماعی خویش‌فرما، برای مردان ۶۰ سال و برای زنان ۵۵ سال سن، به شرط داشتن حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه است. همچنین با ۳۵ سال سابقه بیمه، بدون توجه به شرط سنی می‌توان بازنشسته شد و برای افرادی با حداقل ۱۰ سال سابقه هم در این سنین امکان بازنشستگی وجود دارند.
حقوق بازنشستگی بیمه خویش فرما
حقوق بازنشستگی بیمه خویش‌فرما بر‌اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:
حقوق بازنشستگی = ۳۰ ÷ [سنوات پرداخت حق بیمه × میانگین حقوق دو سال آخر]
- میانگین دستمزد دو سال آخر: میانگین حقوق مبنای بیمه در دو سال پایانی پرداخت حق بیمه محاسبه می‌شود. در صورت وجود تغییرات غیرعادی در دستمزد، ممکن است میانگین پنج سال آخر ملاک قرار گیرد.
- سنوات پرداخت حق بیمه: تعداد سال‌های پرداخت حق بیمه (تا سقف ۳۵ سال).
- محاسبه روزانه: میانگین دستمزد به‌صورت روزانه محاسبه شده، در تعداد سال‌های سابقه ضرب و سپس بر ۳۰ تقسیم می‌شود.
جمع‌بندی
بیمه خویش فرما تامین اجتماعی به عنوان راهکاری قدرتمند، امنیت مالی و درمانی را برای افراد مستقل فراهم می‌کند. این بیمه از پوشش‌های درمانی تا بازنشستگی، این بیمه نیازهای آینده را برآورده می‌سازد، هرچند معایبی مانند عدم پوشش بیکاری دارد. با توجه به هزینه‌های ۱۴۰۴ و شرایط ساده ثبت‌نام، حالا بهترین زمان برای اقدام است. اگر سؤال یا تجربه‌ای در این زمینه دارید، لطفاً در بخش کامنت‌ها بنویسید.
سوالات متداول
۱. مهلت پرداخت حق بیمه خویش فرما چه زمانی است؟
مهلت پرداخت تا پایان دو ماه بعد از هر ماه بیمه.
۲. آیا امکان تغییر نوع بیمه خویش فرما وجود دارد؟
بله، با ارائه درخواست و بررسی شرایط شغلی، امکان تغییر نوع بیمه وجود دارد.
۳. آیا امکان انتقال سابقه بیمه تأمین اجتماعی خویش فرما به بیمه اجباری وجود دارد؟
بله، سابقه بیمه قابل انتقال به بیمه اجباری و محاسبه در بازنشستگی است.
۴. در صورت عدم پرداخت حق بیمه، چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر تا دو ماه بعد از ماه جاری، حق بیمه تامین اجتماعی خویش فرما پرداخت نشود، قرارداد از اولین روز ماه مربوط لغو خواهد شد و برای ادامه پوشش بیمه باید قرارداد جدیدی ببندید.
۵. بیمه خویش فرما به بازماندگان بیمه شده، تعلق می‌گیرد؟
بله، در صورت فوت بیمه شده مستمری به بازماندگان واجد شرایط پرداخت خواهد شد.
۶. مبلغ واریزی بیمه تأمین اجتماعی خویش فرما چقدر است؟
مبلغ واریزی برای بیمه اختیاری معادل ۲۷٪ حقوق پایه و برای مشاغل آزاد، بسته به طرح انتخابی معادل ۱۲، ۱۴ یا ۱۸ درصد از حقوق پایه است.
۷. آیا بیمه خویش فرما سابقه کار محسوب می‌شود؟
بله، این بیمه همانند بیمهٔ اجباری، سابقه کار محسوب شده و در زمان بازنشستگی تأثیرگذار است.
دیدگاهتان را بنویسید