تعطیل کاری چیست و به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

مقدمه

هر شخصی چه در مقام کارفرما و چه در مقام کارگر حداقل یکبار درگیر کار در روزهای تعطیل رسمی بوده است؛ چراکه نمی‌داند وضعیت محاسبه تعطیل کاری در محاسبه حقوق و دستمزد به چه نحوی می‌باشد. از طرفی کارگر نمی‌داند که دارای چه مزایایی است و از طرفی دیگر کارفرما در اکثر موارد نمی‌دا‌ند که چگونه جبران خدمت تعطیل کاری پرسنل خود را محاسبه بنماید. قصد ما در این مقاله روشن کردن وضعیت این مورد است که در موارد انجام تعطیل کاری توسط پرسنل، چگونه باید جبران خدمات کارگر را نمود.

قانون تعطیل کاری

به استناد مواد 62 و 63 قانون کار، روز جمعه تعطیلی هفتگی کارگران با استفاده از مزد می‌باشد و همچنین علاوه بر تعطیلات رسمی کشور، روز کارگر یعنی 11 اردیبهشت نیز جز تعطیلات رسمی به حساب می‌آید. بدین ترتیب کارگران در روزهای تعطیل بدون حضور در محل کار و بدون کارکرد مزد دریافت خواهند کرد.

تعطیل کاری در قانون کار

در بسیاری از موارد اشخاص بین جمعه کاری و تعطیل کاری تفاوتی قائل نمی‌شوند و هر دو این موارد را کاملا مشابه با هم در نظر می‌گیرند. در صورتی که ماده مندرج در اداره کار، صراحتا به بحث جمعه کاری طی شرایط خاص اشاره نموده است اما در مورد تعطیل کاری صحبت جداگانه‌‎ای را مطرح نکرده است. پس نتیجه می‌گیریم در محاسبه جمعه کاری و تعطیل کاری قطعا تفاوت وجود دارد.

اما در بحث جمعه کاری در قانون کار به صراحت ذکر شده که چنانچه فرد بواسطه شغل خود مجبور باشد در روز جمعه به محل کار برود کارفرما می‌بایست یک روز دیگر را برای وی تعطیل نماید و در عوض برای کل آن روز، 40% بیشتر از مزد ثابت روزانه به کارگر پرداخت نماید.

تفاوت جمعه کاری و تعطیل کاری

یکی از مشخص‌ترین تفاوت‌ها بین جمعه کاری و تعطیل کاری این مورد می‌باشد که کارفرما در بحث جمعه کاری مکلف به تعطیل نمودن روز دیگری به جای جمعه برای کارگر است. اما در بحث تعطیل کاری کارفرما تکلیفی برای جایگزینی روز تعطیل کارگران خود ندارد و صرفا همان پرداخت 40% اضافه‌تر بر مزد ثابت عادی کفایت می‌نماید.

یعنی چنانچه فرد در روز جمعه فقط چند ساعت در محل کار حضور پیدا کند کارفرما باید نسبت به کل مزد ثابت روزانه 40% اضافه پرداختی را محاسبه نماید. اما برای تعطیل کاری صرفا همان ساعت کار در روز تعطیل ملاک محاسبه تعطیل کاری می‌باشد.

محاسبه تعطیل کاری

در محاسبات جمعه کاری و تعطیل کاری مهمترین عامل مزد ثابت می‌باشد که خود شاه کلید اکثر محاسبات حقوق و دستمزد است که برای اطلاع از نحوه محاسبه آن می‌توانید به مقاله محاسبه مزد ثابت مراجعه نمایید.

ساعات تعطیل کاری × 140% × مزد ثابت ساعتی عادی = مبلغ تعطیل کاری
%40 × مزد ثابت روزانه = فوق العاده جمعه کاری

جمع بندی

در صورتی که کارفرما به هر دلیلی به خدمات کارگر در روز تعطیل رسمی نیاز داشته باشد، می‌بایست جبران خدمات وی را در قبال عدم استفاده از روز تعطیل و استراحت نماید. پس در چنین شرایطی قانون کار، عرف و اخلاق حکم می‌کند محاسبات حقوق و دستمزد کارگر در مورد جمعه کاری و تعطیل کاری به درستی محاسبه شوند.

حتی درصورتی که کارفرما حق کارگر را محاسبه و پرداخت ننماید، کارگر می‌تواند از طریق اداره کار طرح دعوی نموده و حقوق از دست رفته خود را استیفا نماید.