حسابداری مدیریت چیست + مزایا و بازارکار
همه سازمان‌ها برای رشد و موفقیت به اطلاعات دقیق مالی احتیاج دارند. اگر این اطلاعات و تجزیه و تحلیل‌های مرتبط با آنها به صورت صحیح در اختیار مدیریت قرار نگیرد، ضرر و زیان‌های سنگینی متوجه سازمان خواهد شد. حسابداری مدیریت یکی از شاخه های حسابداری است که نقش حساس و مهمی را در سازمان‌ها برعهده دارد. وظایف این نوع حسابدار در سازمان‌ها چیست؟ بازار کار این رشته در چه وضعیتی قرار می‌گیرد؟ در این مطلب قصد داریم به معرفی این رشته و اهمیت آن در سازمان بپردازیم. با ما همراه باشید.
حسابداری مدیریت چیست؟
در این نوع حسابداری به تفسیر، تجزیه و تحلیل و طبقه‌بندی اطلاعات در یک سازمان پرداخته می‌شود. این فرایند به تصمیم‌گیری و ارزیابی بهتر توسط مدیریت سازمان کمک می‌کند. به طور کلی این نوع حسابداری هر فرایند مالی که در سازمان اتفاق میفتد را مورد بررسی قرار می‌دهد. اطلاعات تجزیه و تحلیل شده در اختیار مدیریت قرار می‌گیرد تا بهترین استراتژی‌های مالی اتخاذ شوند.
حسابداری مدیریت یکی از مهم‌ترین گرایش‌های حسابداری محسوب می‌شود که درآمد، آینده شغلی و بازار کار مناسبی دارد. اوج شکوفایی این شاخه از حسابداری بین سال‌ها 1825 تا 1925 میلادی بوده است. به مرور زمان سودآوری این نوع حسابداری برای سازمان‌ها و شرکت‌ها بیشتر معلوم شد. درواقع حسابداری نقش اساسی در تغییر و تحول سازمان‌ها به سوی مدرن شدن داشت.
حسابداری مدیریت چه اهدافی دارد؟
هر کدام از شاخه‌های حسابداری اهداف خاصی را دنبال می‌کنند. حسابداری در مدیریت نیز از این قاعده مستثنی نیست و اهداف خاص خود را دارد. داشتن آگاهی نسبت به این اهداف، کمک زیادی به مدیریت در راستای رشد و موفقیت سازمان می‌کند. اهداف مهم این حسابداری عبارتند از:
- کمک به تصمیم‌گیری درست مدیریت
- کمک به برنامه‌ریزی صحیح سازمان
- شناخت فرصت‌ها و تهدیدهای سازمان
- تعیین استراتژی‌های رفع موانع موجود
- کمک به سودآوری سازمان
1. کمک به تصمیم‌گیری درست مدیریت
همانطور که می‌دانید مدیریت سازمان وظیفه بررسی اطلاعات بدست آمده و تصمیم‌گیری مناسب در راستای اهداف سازمان را برعهده دارد. به همین دلیل بسیار مهم است که اطلاعات مالی مناسبی در اختیار مدیریت قرار بگیرد. حسابداری مدیریت وظیفه تجزیه و تحلیل صحیح اطلاعات مالی و ارائه گزارش آن به مدیریت سازمان را برعهده دارد.
2. کمک به برنامه‌ریزی صحیح سازمان
اطلاعات مالی بدست‌آمده توسط حسابدار در سازمان به مدیریت کمک می‌کند تا براساس اهداف سازمانی برنامه‌ریزی‌های صحیح را انجام دهد. اگر مدیریت از اطلاعات مالی به صورت صحیح آگاه نباشد، احتمال اتخاذ برنامه‌ریزی‌های نامناسب بسیار بالاست. ارائه اطلاعات نادرست به مدیریت ممکن است ضرر و زیان‌های هنگفتی به کسب و کار مربوطه وارد کنند.
3. شناخت فرصت‌ها و تهدیدهای سازمان
هر سازمانی که فعالیت خود را آغاز می‌کند با تهدیدها و فرصت‌های متعددی روبرو می‌شود. شناسایی و استفاده از فرصت‌ها برای مدیریت از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرف دیگر باید با تهدیدها مقابله کرده و آنها را به فرصت تبدیل کنند. حسابداری مدیریت با ارائه اطلاعات مالی به مدیران، باعث شناسایی فرصت‌ها و رفع تهدیدهای موجود می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود تا سازمان در برخورد با مشکلات و موانع، کار پیچیده و دشواری نداشته باشد.
4. کمک به سودآوری سازمان
وقتی اطلاعات به درستی در اختیار مدیران قرار بگیرد، تصمیمات درستی در مواقع حساس و بحرانی اتخاذ می‌شوند. همین موضوع باعث جلوگیری از ضرر و زیان سازمان شده و سودآوری را به همراه خواهد داشت.
حسابداری مدیریت چه مزایایی دارد؟
همانطور که اشاره کردیم، این نوع حسابداری به ارائه گزارشات مالی به مدیریت می‌پردازد. این گزارشات به اتخاذ تصمیمات مناسب و رشد و موفقیت سازمان کمک بسزایی می‌کنند. شاید بتوان گفت که مهم‌ترین مزیت استفاده از این نوع حسابداری، امکان ارزیابی عملکرد است. یعنی تمامی فعالیت‌های مالی سازمان، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و در قالب گزارش به مدیریت ارائه می‌شوند. از دیگر مزایای حسابداری مدیریت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اخذ تصمیمات هوشمندانه توسط مدیریت به واسطه ارائه گزارشات صحیح حسابدار
- ارائه گزارشات مالی و غیرمالی به صورت هفتگی به مدیران
- پیش بینی چالش‌ها و موانع احتمالی آینده و ارائه راه‌حل‌های مناسب برای رفع آنها
- پیش بینی میزان سود و درآمد حاصل از فروش کالا و خدمات
- ارائه و تدوین استراتژی‌ها بر اساس گزارشات مالی ارائه شده
- درک علل واریانس و تجزیه و تحلیل روند هزینه‌های سازمان
- ارائه گزارشات از هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم سهام در حسابداری مدیریت
- تفسیر بودجه‌بندی سرمایه و تخصیص منابع به صورت صحیح
بازار کار رشته حسابداری مدیریت
این رشته از حسابداری طرفداران زیادی بین داوطلبان دارد. در این رشته دانشجویان با تهیه گزارش‌های مالی و تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی آشنا می‌شوند. متخصصین این رشته می‌توانند به مدیرت کسب و کارها در تصمیم‌گیری صحیح برای بهبود عملکرد کمک کنند.
درواقع هیچ سازمانی بدون ارائه اطلاعات مالی صحیح توسط حسابداری مدیریت، قادر به اتخاذ تصمیمات مناسبی نخواهد بود. وجود اشتباه در اطلاعات و تجزیه و تحلیل‌ها مالی، باعث تحمیل ضررهای زیادی به کسب و کار می‌شود. به دلیل حساسیت بالایی که این شغل در سازمان دارد، حقوق و دستمزد بالایی هم برای آن در نظر گرفته می‌شود.
باتوجه به این که کسب و کارها در کشور ما روز به روز در حال افزایش هستند، بازار کار حسابداری حسابی داغ است. درواقع تا وقتی که سازمان و شرکتی وجود داشته باشد، این نوع حسابداری هم وجود خواهد داشت. کشور ما هم پتانسیل بالایی در زمینه ایجاد کسب و کارها دارد و این نشان می‌دهد بازار کار مناسبی در انتظار حسابداری مدیریت خواهد بود.
حسابداری مالی و حسابداری مدیریت چه تفاوت‌هایی باهم دارند؟
شاید حسابداری در مدیریت با حسابداری مالی اشتباه گرفته شود. با این حال باید بگوئیم که تفاوت‌های زیادی بین این دو شاخه حسابداری وجود دارد. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها خواهیم پرداخت:
- حسابداری مالی به اطلاعات تاریخی مالی می‌پردازد؛ درحالیکه حسابدار مدیریت به اطلاعاتی در مورد آینده مالی کسب و کار احتیاج دارد.
- در حسابداری مالی فعالیت‌های اقتصادی و تجاری به صورت موردی بررسی می‌شوند؛ درحالیکه دانش حسابداری در مدیریت بر اساس مدل‌سازی و توجه به احتمالات و فرضیات مختلف است.
- معمولا اطلاعات و گزارش‌های تهیه شده توسط حسابدار مالی در اختیار سهامداران و سایر ذی‌نفعان قرار می‌گیرد؛ درحالیکه اطلاعات و گزارش‌های حسابدار مدیریت در اختیار مدیران و در راستای اتخاذ تصمیمات مناسب قرار می‌گیرد.
حسابدار مدیریت چه وظایفی را برعهده دارد؟
آشنایی با وظایف حسابداری مدیریت اهمیت بالایی دارد. داوطلبانی که این رشته تحصیلی را انتخاب می‌کنند، باید در مورد وظایف اصلی این شغل آگاهی کامل داشته باشند. به طور کلی وظایف حسابدار مدیریت عبارتند از:
- جمع کردن اطلاعات و گزارشات مالی مورد نیاز سازمان
- تهیه گزارشاتی در مورد خرید و فروش محصول و خدمات
- ارائه گزارشات دقیق تفکیکی و آماری
- ارائه نمودارهای مقایسه‌ای برای هر فعالیت
- تهیه گزارش و اظهارنامه مالیاتی
بررسی مهارت‌های لازم برای ورود به شغل حسابداری مدیریت
برای موفقیت در هر شغلی باید مهارت‌های مرتبط با آن را داشته باشید. این نوع حسابداری هم از قاعده مستثنی نیست و برای موفقیت در آن باید مهارت‌های مختلفی را بیاموزید. این مهارت‌ها در ادامه به طور مفصل تشریح می‌شوند.
1. مهارت مدیریت و کنترل
گاهی اشخاصی از درون و بیرون سازمان به حسابدار مدیریت، برای افشای اطلاعات مالی سازمان فشار وارد می‌کنند. حسابدار مدیریت باید توانایی برخورد و مقابله با این خواسته‌ها را داشته باشد؛ چرا که اطلاعات و گزارشات مالی سازمان، فقط برای تصمیم‌گیری مدیریت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
2. مهارت برنامه‌ریزی
حسابدار مدیریت باید مهارت برنامه‌ریزی در راستای اهداف شرکت را داشته باشد. برنامه‌های ارائه شده توسط حسابداری مدیریت برای برنامه‌ریزی‌های آتی بهره گرفته می‌شود.
3. مهارت حل و فصل مسائل
این مهارت به حسابدار مدیریت کمک می‌کند تا در مواقع بحرانی بهترین تصمیمات را اتخاذ کرده و به مدیریت سازمان در برون رفت از بحران کمک کند.
4. توانایی به‌کارگیری نرم افزارهای حسابداری
همانطور که می‌دانید امروزه استفاده از نرم افزار برای ارائه خدمات حسابداری رایج است. به همین دلیل آشنایی و تسلط کامل حسابدار روی این نرم افزارها برای موفقیت و رشد سازمان ضروری است. استفاده از این نرم افزارها احتمال خطا و اشتباه را بسیار کاهش می‌دهد.
5. مهارت پیش‌بینی
یک حسابدار مدیریت باید توانایی پیش‌بینی مشکلات، موانع، فرصت‌ها، سود و زیان و … را داشته باشد. این مهارت وقتی با تجربه هم آمیخته شود، پیشرفت‌های زیادی را برای سازمان رقم خواهد زد.
معرفی انواع روش‌های هزینه‌یابی در حسابداری مدیریت
موضوع هزینه‌یابی به تعیین بهای تمام شده کالا و خدمات در سازمان می‌پردازد. این موضوع برای حسابدار مدیریت هم اهمیت بالایی دارد. درواقع هزینه‌یابی اهمیت بسیار زیادی در حوزه این نوع حسابداری دارد. به طور کلی روش‌های زیادی برای هزینه‌یابی در حسابداری مدیریت وجود دارد که عبارتند از:
- هزینه‌یابی حجم تولید
- هزینه‌یابی بر مبنای هدف
- هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت
- هزینه‌یابی سنتی
- هزینه‌یابی چرخه زندگی محصول
حسابداری مدیریت با چه محدودیت‌هایی مواجه است؟
این رشته هم مثل همه رشته‌ها با محدودیت‌هایی روبروست. دلیل اصلی این محدودیت‌ها، گزارش‌هایی است که در اختیار مجموعه‌های اقتصادی قرار می‌گیرد. به طور کلی محدودیت‌های زیادی در مقابل حسابدار مدیریت قرار دارد که ازجمله آنها می‌توان به به روز بودن گزارشات، در دسترس بودن اطلاعات و سطح دانش حسابدار اشاره کرد.
معرفی سرفصل‌های آموزشی در حسابداری مدیریت
همانطور که گفته شد، این حسابداری یکی از مهم‌ترین شاخه‌های رشته حسابداری محسوب می‌شود. معمولا داوطلبان زیادی هر ساله برای ورود به این رشته تقاضا می‌دهند. با این حال دانشجویان این رشته برای آمادگی ورود به بازار کار و کسب مهارت‌های لازم، باید سرفصل‌هایی را آموزش ببینند. این سرفصل‌ها عبارتند از:
- روش تحقیق پیشرفته
- تئوری حسابداری 1 و 2
- حسابرسی پیشرفته
- مسائل جاری در حسابداری
- اقتصاد مدیریت
- تحلیل آماری
- سیستم اطلاعاتی حسابداری
- تصمیم گیری در مسائل مالی
- بررسی موارد خاص در حسابداری
بررسی حوزه‌های کاری حسابداری مدیریت
این نوع حسابداری برای هر سازمانی نقش حیاتی و مهمی را ایفا می‌کند. درواقع پیشرفت و تصمیم‌گیری درست برای موفقیت سازمان در گرو ارائه گزارشات و اطلاعات صحیح توسط حسابدار مدیریت است. با این حال حسابدار مدیریت هم حوزه‌های کاری مختلفی دارد که در ادامه با آنها آشنا می‌شوید.
حوزه کاری مدیریت عملکرد
هر سازمانی برای بهبود عملکرد خود باید برنامه و اهدافی داشته باشد. اگر این امر میسر نشود، سازمان با مشکلات بسیار بزرگی مواجه خواهد شد. به طور کلی موفقیت یک کسب و کار به نحوه عملکرد آن بستگی دارد. منابع انسانی در هر سازمانی نقش مهمی دارد. بررسی عملکرد منابع انسانی و ارائه راهکارهایی برای بهبود عملکرد آنها یکی از حوزه‌های حسابداری مدیریت محسوب می‌شود.
حوزه کاری مدیریت راهبردی
حسابدار مدیریت برای بهبود عملکرد سازمان باتوجه به تجزیه و تحلیل‌های مالی، پیشنهاداتی را ارائه می‌دهد. این پیشنهادات در راستای اهداف و برنامه‌های سازمان هستند.
حوزه کاری مدیریت ریسک
هر فعالیت اقتصادی با ریسک‌هایی همراه است. حسابداری مدیریت با ارزیابی و تحلیل‌های مالی خود به بررسی ریسک موجود در پروژه‌های اقتصادی می‌پردازد. بعد از بررسی ریسک در مورد اجرا یا عدم اجرای فعالیت‌های مورد نظر تصمیم گرفته می‌شود.
بررسی نحوه عملکرد حسابداری مدیریت در سازمان
این نوع حسابداران از اطلاعات و داده‌های مالی، برای برنامه‌ریزی مناسب سازمان استفاده می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود تا سازمان آینده بهتری داشته باشد. گزارشات و اطلاعاتی که توسط حسابدار مدیریت ارائه می‌شوند، نقش مهم و تاثیرگذاری در تصمیمات آتی مدیران دارند.
حسابداری مدیریت با محاسبه سود و زیان وضعیت کلی کسب و کار با استفاده از اطلاعات بدست آمده، باعث حرکت سازمان به سوی پیشرفت می‌شود. از طرف دیگر عملکردهای سازمان با استفاده از اطلاعات بدست آمده مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. برای موفقیت و دستیابی به اهداف، تکیه به نرم افزارهای حسابداری کافی نیست. هر شرکتی به یک نیروی حسابدار مدیریت برای ارائه تجزیه و تحلیل‌های مالی صحیح احتیاج دارد.
نتیجه گیری
حسابداری مدیریت یکی از رشته‌هایی است که طرفداران زیادی بین داوطلبان دارد. این رشته بازار کار مناسبی در کشور دارد و متخصصین این رشته معمولا جذب بازار کار می‌شوند. برای موفقیت در این شغل باید مهارت‌هایی را علاوه بر تحصیلات آکادمیک داشته باشید. یکی از این مهارت‌ها توانایی کنترل و مدیریت اوضاع است. این مهارت به جلوگیری از افشای اطلاعات مهم و حساس جلوگیری می‌کند.
حسابدار مدیریت اطلاعات مالی سازمان را مورد بررسی قرار می‌دهد و آنها را در قالب گزارش‌هایی به مدیران ارسال می‌کند. این اطلاعات اگر به صورت صحیح تدوین شوند، نقش مهمی در اخذ تصمیمات آتی خواهند داشت. درواقع این حسابداری به طور غیرمستقیم روی سودآوری سازمان تاثیر می‌گذارد.
دیدگاهتان را بنویسید