حسابهای تجاری و غیرتجاری چیست؟

در این مقاله می‌خواهیم در خصوص تفکیک حساب بانکی تجاری از حساب غیرتجاری صحبت کنیم. اما در ابتدا لازم است منظور از حسابهای تجاری و غیرتجاری را بدانید.

حساب‌های تجاری چیست؟

حسابهای تجاری به معنای حساب یا حسابهای بانکی مشخصی است که برای انجام مراودات اقتصادی و فعالیت‌های شغلی اشخاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. این در حالی است که بسیاری از صاحبان اصناف و مشاغل پردرآمد عامدانه و یا ناآگاهانه، از حسابهای شخصی خود برای فعالیت کاری استفاده می‌کنند که امکان‌پذیری چنین مواردی، رویکرد مالیات‌ستانی عدالت‌محور را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

بحث حسابهای تجاری و غیرتجاری اولین بار در ماده ۱۱ قانون سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی ذکر شد. در این ماده آمده است: به هریک از پایانه‌های فروش یک کد یکتا تعلق می‌گیرد و کلیه تراکنش‌های انجام شده مرتبط با فعالیت شغلی صاحب حساب، بانکی و به عنوان درآمد وی محسوب می‌گردد.

همچنین طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۰ که اذعان می‌کند:

به منظور اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب ۲۱ / ۷ / ۱۳۹۸ ، اشخاص حقوقی و مالکان واحدهای صنفی موظفند تا پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۰، حداقل یکی از حساب‌های بانکی خود را به عنوان «حساب فروش» معرفی‌ کنند. بانک مرکزی موظف است تا پایان فروردین ماه ۱۴۰۰، سامانه‌ای را برای این منظور معرفی کند. کلیه حساب‌های متصل به شبکه شاپرک، به صورت پیش فرض، «حساب فروش» هستند و نیازی به ثبت آن‌ها در سامانه مذکور نیست.

حساب غیرتجاری چیست؟

حسابهای غیرتجاری به معنای حساب یا حسابهای بانکی است که برای امور شخصی و غیر اقتصادی اشخاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. این حسابها همان کارت‌های بانکی یا دفترچه‌های بانکی هستند که برای امور پس انداز، دریافت وام، انجام امور روزمره و . . . استفاده می‌شوند. گردش‌های این حسابها به شرطی که مربوط به فعالیت اقتصادی و کسب درآمد نباشند، مشمول مالیات نیستند.

طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۰ حساب‌هایی که به شبکه شاپرک متصل نیستند، در صورتی که مبلغ یا دفعات واریز به حساب در هر ماه، بیشتر از مبلغ و تعدادی باشد که توسط شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود، از نظر این قانون، «حساب فروش» تلقی شده و کلیه وجوهی که به «حساب فروش» واریز می‌شود، به عنوان فروش صاحب حساب تلقی می‌گردد.

بعد از آن در مرداد ماه ۱۴۰۱ بخشنامه‌ای توسط بانک مرکزی ایران صادر شد و حسابهای بانکی که دارای حداقل ۱۰۰ تراکنش و واریز مبلغ ۳۵ میلیون تومان در ماه بودند را به عنوان حساب تجاری معرفی کردند که بحث و نگرانی‌های زیادی را برای مردم به وجود آورد. البته این موضوع چند هفته بعد لغو گردید و تعیین حسابهای تجاری و غیرتجاری به زمانی دیگر موکول شد.

چگونه حسابمان رو تجاری کنیم؟

✅ روش اول: در روش نخست، اشخاص با مراجعه به درگاه‌هایی که توسط سازمان امور مالیاتی مشخص شده، شماره حساب‌های خود را اعلام می‌کنند و سازمان امور مالیاتی کشور نیز صحت اطلاعات حساب را از سامانه سیاح بانک مرکزی استعلام می‌کند. در صورت تایید، بانک مرکزی نیز به‌صورت سیستمی به بانک عامل برای تغییر وضعیت حساب به تجاری اقدام می‌کند و این‌گونه حساب تجاری می‌شود. 

پس به‌صورت خلاصه اشخاص می‌توانند با مراجعه به درگاه my.tax.gov.ir شماره حساب یا حساب‌های تجاری خود را به پرونده مالیاتی اعلام و الصاق نمایند.

✅ روش دوم: در این روش، افراد می‌توانند به بانک‌های عامل مراجعه و اطلاعات حساب‌های خود نزد آن‌ها را که می‌خواهند به‌حساب تجاری تبدیل شود اعلام کنند. در این حالت صاحبان کسب‌و‌کار باید شماره پرونده مالیاتی خود را نیز به متصدیان بانکی اعلام کنند. بانک عامل پس از ارسال سیستمی اطلاعات به سازمان امور مالیاتی از مسیری که بانک مرکزی تدارک دیده است و دریافت تاییدیه از آن سازمان، می‌تواند حساب معرفی‌شده را تجاری کند.

چرا دولت حسابهای تجاری و غیرتجاری را تفکیک کرد؟

تفکیک حسابهای تجاری و غیرتجاری که بر اساس قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان اجرا می‌شود، لازمه مبارزه با فساد، پول‌شویی، کاهش توان مالیات ستانی، ایجاد کسب و کارهای غیررسمی، مقابله با فعالیت‌های غیر مولد و فرار مالیاتی است. این حرکت به شفافیت مالیات کمک می‌کند و گامی در جهت رفع ناعدالتی و اصلاح نظام مالیاتی کشور خواهد بود و در نهایت منجر به شفافیت اقتصادی می‌شود.

بررسی مداوم تراکنش‌های بانکی

حساب‌های بانکی به‌صورت مستمر از طرف بانک مرکزی بررسی و پایش می‌شوند. تا در صورتی که حسابی از حساب شخصی به تجاری تبدیل شود این حساب شناسایی و در زمره حساب‌های تجاری قرار گیرد و مشمول مالیات شود.

5 تکلیف مالیاتی حسابهای تجاری

با توجه به توضیحاتی که تا اینجای مقاله خوانده‌اید، اگر شما هم دارای حساب بانکی تجاری هستید باید بدانید در قبال این حساب ها تکالیف مالیاتی بسیار مهمی بر عهده دارید.

اشتباهات رایج در ارتباط با حسابهای تجاری و غیرتجاری

❌ اشخاص با حساب تجاری کار می‌کنند ولی به پرونده مالیاتی‌شان متصل نکردند.
❌ واریزهای شخصی را به حساب تجاری انجام می‌دهند.
❌ شخص دارای چند حساب تجاری می‌باشد ولی فقط تعدادی از آن‌ها را به اداره دارایی اعلام کرده است.