حق جذب چیست و نحوه ثبت آن در فیش حقوقی
مطالعه متمرکز
حق جذب مبلغی است که کارفرما بابت جذب یک نیروی متخصص اضافه بر حقوق و مزایا به او پرداخت می‌کند. بیاید با یک مثال بهتر این موضوع رو درک کنیم. فرض کنید که در یک شهر با کمبود نیروی متخصص در یک شغل مواجه هستیم. حالا کارفرما یک نیروی متخصص با رزومه خوب پیدا کرده و چون بین سازمان‌ها برای استخدام این نیرو رقابت وجود دارد، کارفرما تصمیم می‌گیرد که مبلغی اضافه‌تر به نیرویی که پیدا کرده پرداخت کند تا او را استخدام کند. در این مقاله هر آنچه باید درباره حق جذب و نکاتی در رابطه با آن بدانید، آورده‌ایم.
حق جذب چیست؟
حق جذب به مبلغی می‌گویند که کارفرما بابت جذب و حفظ نیروی متخصص پرداخت می‌کند. به حق جذب فوق العاده جذب هم می‌گویند و یکی از اقلامی است که مانند مزایای دیگر در فیش حقوقی کارگران باید ثبت شود. این مبلغ معمولاٌ در زمان‌هایی که یک سازمان نیاز به نیروی متخصص داشته باشد یا نیروی متخصص کم باشد، پرداخت می‌شود و مبلغ آن بین کارفرما و کارگر توافقی تعیین می‌شود.
محاسبه حق جذب
حق جذب در کارگاه‌هایی که مشاغل طبقه بندی شده‌اند با کارگاه‌هایی که در آن مشاغل طبقه‌بندی نشده‌اند متفاوت محاسبه می‌شود. بر طبق ماده ۳۶ قانون کار: مزد ثابت عبارت است از مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل.
تبصره ۱ ماده ۳۶- در کارگاه‌هایی که دارای طرح طبقه‌بندی مشاغل نیستند. منظور از مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل، مزایایی است که بر حسب ماهیت شغل یا محیط کار و برای ترمیم مزد در ساعات عادی کار پرداخت می‌شود. از قبیل مزایای سختی کار، مزایای سرپرستی، فوق‌العاده شغل و…
تبصره ۲ ماده ۳۶- در کارگاه‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل به مرحله اجراء درآمده است مزد گروه و پایه، مزد مبنا را تشکیل می‌دهد.
تبصره ۳ ماده ۳۶- مزایای رفاهی و انگیزه‌ای از قبیل کمک هزینه مسکن، خواربار و حق عائله‌مندی، پاداش افزایش تولید و سود سالانه جزو مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمی‌شود.
یعنی براساس تبصره ۱ ماده ۳۶ قانون کار در کارگاه‌هایی که طبقه٬بندی مشاغل ندارند، حق جذب به عنوان مزایای ثابت شغل به او پرداخت می‌شود و براساس تبصره ۲ ماده ۳۶ قانون کار در کارگاه‌هایی که طبقه‌بندی مشاغل دارند، حق جذب با حقوق پایه به کارمند پرداخت می‌شود. برای اطلاعات بیشتر درباره مزد ثابت، مقاله مزد ثابت [ماده ۳۶ قانون کار]؛ پایه اصلی محاسبات حقوق و دستمزد را مطالعه کنید.
انواع حق جذب
حق جذب دو نوع دارد و به دو صورت مختلف پرداخت می‌شود:
فوق‌العاده جذب بر اساس سمت سازمانی
فوق‌العاده جذبی که بر اساس سمت سازمانی برای محاسبه و پرداخت به کارمند در نظر گرفته می‌شود بابت فعالیت‌ها و وظایف انجام شده توسط کارمند در یک سمت سازمانی به او پرداخت می‌شود. در حق جذب بر طبق سمت سازمانی، مبلغ پرداختی به کارمند بابت نحوه عملکرد او در پاسخگویی به مشتریان، پاسخگویی به مدیران و سرعت و دقت در انجام کار محاسبه می‌شود.
فوق‌العاده جذب بر اساس شایستگی کارمند
فوق‌العاده جذب که بر اساس شایستگی کارمند در نظر گرفته می‌شود؛ بر اساس معیارهایی مانند تخصص، مدرک تحصیلی، سابقه‌کاری، دوره‌های آموزشی که کارمند شرکت کرده و رضایت مدیر به او محاسبه و پرداخت می‌شود.
ثبت حق جذب در فیش حقوقی
بر طبق قانون کار حقوق کارگران ماهانه محاسبه و پرداخت می‌شود. در فیش حقوقی باید تمامی فعالیت کارگران یعنی تمامی حق السعی کارکنان و کسورات آن درج شود. حق جذب هم یکی از مواردی است که باید در فیش حقوق کارگران به علت تاثیر آن در مزایای تبعی مزد و کسورات کارگران ثبت شود. برخی از کارگاه‌ها حقوق ادراه کار را طبق قانون پرداخت می‌کنند و حق جذب یا پاداش را به صورت جداگانه برای آن‌ها واریز می‌کنند. واریز پاداش به صورت جداگانه به دو علت زیر اشتباه است:
- در صورت واریز به صورت جداگانه حق جذب در مزیت‌هایی مانند اضافه‌کار تاثیر داده نمی‌شود.
- حق بیمه و مالیات جذب در صورت واریز جداگانه کسر نمی‌شود.
آیا حق جذب مشمول بیمه و مالیات است؟
حق فوق‌العاده به عنوان بخشی حقوق و مزایای کارگران محسوب می‌شود و مشمول بیمه و مالیات است. به همین دلیل کارفرما باید آن را در فیش حقوقی کارگر ثبت و میزان مالیات و بیمه را از آن کسر کند.
مزایا و معایب حق جذب در فیش حقوقی
اگر حق گرید در فیش حقوقی کارگر درج شود، میزان مبلغ بیمه و مالیات پرداختی کارگر و کارفرما افزایش می‌یابد. از سوی دیگر باعث افزایش میانگین حق بیمه کارگر و در نهایت باعث افزایش مبلغ بازنشستگی، از کار افتادگی و بیکاری او می‌شود. محاسبه حق جذب در فیش حقوقی تضمینی بر این است که این مبلغ به کارگر پرداخت و حقوق او افزایش می‌یابد.
حق جذب در انواع قراردادهای کاری چگونه است؟
کارفرما اجباری به پرداخت حق گرید به کارگران ندارد، اما اگر کارفرما و کارگر برای حق جذب توافق کنند، می‌توانند آن را در قرارداد ذکر کنند. در قراردادهای موقت؛ اگر هم برای مثال کارفرما در ابتدای قرارداد حق جذب را ذکر کرد و به کارگر پرداخت کرد؛ زمانی که قرارداد تمام شود، کارفرما تعهدی در پرداخت حق جذب به کارگر ندارد و قرارداد جدید را می‌تواند براساس حقوق و مزایای که با کارگر توافق می‌کند، پرداخت کند. اگر هم قرارداد دائمی باشد و سمت شغلی کارگر تغییر نکند، کارفرما نمی‌تواند حق جذب را حذف کند یا کاهش دهد. اما اینکه مبلغ آن افزایش پیدا کند، یک توافق دو طرفه بین کارگر و کارفرما است.
قانون کار و بیمه را تخصصی یاد بگیر!
اگر دوست دارید با یک دوره به قوانین کار و بیمه به صورت تخصصی مسلط شوید، پیشنهاد ما به شما شرکت در دوره آموزش کپسول (آموزش فشرده قانون کار و بیمه) محاسبان است که می‌توانید حالا که در تخفیف قرار دارد، آن را تهیه کنید. دوره آموزش فشرده قانون کار بیمه شامل مزایای زیر است:
- ۲۰۰ دقیقه ویدیوی آموزشی
- ۵۲ سرفصل کاربردی
- ۴۰۰ نکته طلایی شامل مباحث اصلی پرتقاضای کار و بیمه
- شامل ۱۰ فایل پیوست کاربردی شامل فرم قرارداد کار و بیمه، تسویه و فایل‌های پر کاربرد سازمانی
سوالات متداول
۱. آیا پرداخت حق جذب اجباری است؟
خیر. پرداخت حق جذب برای کارفرما اجباری نیست و فقط در صورتی که نیاز به نیروی متخصص داشته باشد و نیروی کار محدود باشد، پرداخت می‌کند.
۲. مبلغ حق جذب چقدر است؟
میزان مبلغ حق جذب بین کارفرما و کارگر توافق است و مبلغ معینی بابت آن مشخص نشده است.
۳. آیا حق جذب هم شامل بیمه و مالیات می‌شود؟
بله
۴. آیا اگر قرارداد موقت باشد، بعد اتمام آن کارفرما موظف است همچنان حق جذب به کارگر پرداخت کند؟
خیر. بعد از اتمام قرارداد موقت کارفرما می‌تواند قرارداد جدید را بدون حق جذب با کارگر تنظیم کند.
دیدگاهتان را بنویسید