سامانه مودیان چیست؟ آموزش ثبت نام سامانه مودیان + مشمولین

سامانه مودیان (Taxpayer system) سامانه‌ای است که مودیان مالیاتی از آن برای ارسال صورت حساب الکترونیکی و اتصال پایانه‌های فروشگاهی خود استفاده می‌کنند. در واقع تمام صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی ملزم به ثبت‌نام در سامانه مودیان هستند. در ادامه این مقاله از سری مقالات آموزش مالیات محاسبان، به صورت جامع سامانه مودیان مالیاتی را بررسی می‌کنیم. 

سامانه مودیان مالیاتی چیست؟

سامانه مودیان مالیاتی یک سیستم آنلاین، تحت مدیریت سازمان امور مالیاتی است که در آن برای هر مودی یک کارپوشه اختصاصی در نظر گرفته می‌شود. تمامی تعاملات و تبادل اطلاعات میان مودیان و سازمان، منحصراً از طریق این کارپوشه انجام می‌گیرد.

به زبان ساده؛ سامانه مودیان، سامانه‌ای است که مرجع نهایی برای ثبت، صدور و استعلام صورتحساب‌های الکترونیکی محسوب می‌شود. این سامانه نقش مهمی در فعالیت‌های اقتصادی، کاهش تخلفات مالیاتی و افزایش نظارت بر فرآیندهای مالیاتی دارد.

ورود به سامانه مودیان مالیاتی

فرآیندی است که از طریق آن، مودیان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی به سامانه مالیاتی کشور متصل می‌شوند که اطلاعات مالیاتی خود را ثبت، ارسال و مدیریت کنند. این سامانه تحت مدیریت سازمان امور مالیاتی است و مودیان از طریق کارپوشه‌های اختصاصی خود به تمامی خدمات مالیاتی دسترسی دارند.

ثبت نام سامانه مودیان

مراحل ثبت نام سامانه مودیان به شرح زیر است:

1. ثبت نام در نظام مالیاتی
2. دریافت گواهی امضای الکترونیکی از مراکز صدور گواهی
3. دریافت کد یکتای مالیاتی
4. دریافت شناسه کالاها و خدمات برای صدور صورتحساب الکترونیکی
5. تکمیل ثبت نام در سامانه مودیان

که ۴ مرحله اول، مراحل پیش‌نیاز برای ثبت‌نام در سامانه و مرحله آخر مرحلهٔ تکمیلی برای ثبت‌نام نهایی است. در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم.

۱. ثبت نام در نظام مالیاتی

برای ثبت نام و تشکیل پرونده در سازمان امور مالیاتی، باید وارد سایت https://my.tax.gov.ir شوید. سپس از سربرگ اطلاعات کاربری، ثبت نام خود را در سایت انجام دهید. برای ثبت نام نیاز به کد ملی و احراز هویت دارید.

۲. دریافت گواهی امضای الکترونیکی از مراکز صدور گواهی

یکی از مهم‌ترین مراحل ثبت نام در سامانه مودیان، امضای الکترونیکی است. برای امضای الکترونیکی باید از طریق سایت gica.ir برای ثبت‌نام اقدام و درخواست گواهی امضای الکترونیکی را ثبت کنید. 

پس از تکمیل مراحل ثبت‌نام و احراز هویت، یک کد رهگیری دریافت می‌کنید که باید با همراه داشتن کد رهگیری، به یکی از دفاتر پیشخوان الکترونیک دولت مراجعه و توکن امضای الکترونیک را دریافت کنید. 

۳. دریافت کد یکتای مالیاتی

کد یکتا، یک کد ۶ رقمی منحصر‌به‌فرد است که برای ثبت و ارسال صورتحساب‌های الکترونیکی ضروری است. پس از دریافت گواهی امضای الکترونیک، کلید عمومی Public Key خود را در بخش «شناسه‌های یکتای حافظه مالیاتی» در کارپوشه سامانه مودیان مالیاتی وارد کنید. سپس، با در دست داشتن این کد به یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و توکن خود را دریافت کنید.

۴. دریافت شناسه کالاها و خدمات برای صدور صورتحساب الکترونیکی 

شناسه کالا و خدمات یک کد منحصر به فرد است که به گروه خاصی از کالاها و خدمات تعلق می‌گیرد. برای دریافت شناسه کالا و خدمات، باید از طریق سامانه stuffid.tax.gov.ir یا فایل اکسل صادر شده از طرف سازمان امور مالیاتی با بیش از ۳۴,۰۰۰  قلم کالا و خدمات اقدام کرد.

۵. تکمیل ثبت نام در سامانه مودیان 

چهار مرحله‌ی ذکر شده، پیش‌نیازهای ضروری برای ثبت‌نام در سامانه مودیان مالیاتی بود. اکنون برای ثبت‌نام باید مراحل زیر را طی کنید: 

مرحله اول: ابتدا به سایت my.tax.gov.ir مراجعه کرده، سپس گزینهٔ ثبت‌نام را انتخاب کنید. افراد حقیقی در این قسمت باید کد ملی خود را وارد کنند و افراد حقوقی باید از شناسه ملی شرکت خود برای ورود استفاده کنند. 

مرحله دوم: برای مرحله نهایی ثبت‌نام، باید از طریق درگاه به قسمت «عضویت در سامانه مودیان و ایجاد کارپوشه» مراجعه و مراحل را طی کنید.

مرحله سوم: در این مرحله نام کاربری و رمز عبور موقت از طریق پیامک برای شما ارسال خواهد شد. توجه داشته باشید که شماره تلفن همراهی که در سامانه ثبت‌نام می‌کنید، باید متعلق به شخصی باشد که برای او در سامانه ثبت‌نام می‌کنید. 

مرحله چهارم: اکنون اطلاعاتی که در مرحله قبل برای شما ارسال شد را در آدرس tp.tax.gov.ir درج و وارد کارپوشه سامانه مودیان مالیاتی شوید. در صورتی که نتوانستید پرونده مالیاتی خود را در کارپوشه مودیان مشاهده کنید، احتمال دارد که ثبت‌نام مالیاتی یا ثبت‌نام ارزش افزوده شما به صورت کامل انجام نشده است. 

مشمولین ثبت نام در سامانه مودیان

با مطرح‌شدن سامانه مودیان مالیاتی و ضرورت ثبت‌نام در این سامانه، این پرسش پیش می‌آید که چه کسانی باید در این سامانه نام‌نویسی کنند؟

وضعیت تاریخ مشمولیت سامانه مودیان مالیاتی برای اشخاص حقیقی در سال ۱۴۰۴، بر‌اساس حجم فروش در راستای اجرای تکالیف مالیاتی به شرح زیر است: 

۱. اشخاص حقیقی با فروش بالای ۱۴۴ میلیارد ریال تا پایان آذر ماه ۱۴۰۳، باید صورتحساب الکترونیکی خود را از ابتدای فروردین ماه سال ۱۴۰۴ صادر کنند.

۲. اشخاص حقیقی با فروش بالای ۱۴۴ میلیارد ریال تا پایان اسفند ماه ۱۴۰۳، ضروری است نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی از ابتدای تیرماه سال ۱۴۰۴ اقدام کنند.

۳. اشخاص حقیقی با فروش بالای ۱۴۴ میلیارد ریال تا پایان خرداد ماه ۱۴۰۴، ضروری است نسبت به صدور صورتحساب الکترونیک از ابتدای مهر ماه سال ۱۴۰۴ اقدام کنند.

۴. اشخاص حقیقی با فروش بالای ۱۴۴ میلیارد ریال تا پایان شهریور ماه ۱۴۰۴، ضروری است نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی از ابتدای دی ماه سال ۱۴۰۴ اقدام کنند.

۵. اشخاص حقیقی با فروش بالای ۱۴۴ میلیارد ریال تا پایان آذر ماه ۱۴۰۴، ضروری است نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی از ابتدای فروردین ماه سال ۱۴۰۵ اقدام کنند.

۶. اشخاص حقیقی با فروش بالای ۱۴۴ میلیارد ریال تا پایان اسفندماه ۱۴۰۴، ضروری است نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی از ابتدای تیرماه سال ۱۴۰۵ اقدام کنند.

نکات مهم سامانه مودیان

با توجه به پیچیدگی سامانه مودیان ما در ادامه، مهم‌ترین نکات آن را شرح می‌دهیم:

هدف سامانه مودیان

یکی از اهداف مهم سازمان امور مالیاتی برای راه‌اندازی این سامانه، تسهیل در انجام تکالیف مالیاتی مودیان و کاهش فرار مالیاتی است. همچنین دیگر اهداف سامانه مودیان مالیاتی به شرح زیر است:

۱. جلوگیری از فرار مالیاتی

یکی از مشکلاتی که این اواخر به‌شدت گریبان‌گیر سازمان امور مالیاتی شده، فرار مالیاتی افراد متخلف است. فرارهای مالیاتی می‌تواند باعث کاهش بودجه ‌و از سوی دیگر باعث فشار بیشتر به سایر مودیان و افراد پرداخت‌کننده مالیات شود. 

به عنوان مثال با راه اندازی سامانه مودیان امکان صدور فاکتورهای صوری وجود ندارد و همینطور از کتمان درآمد مودیان جلوگیری می‌کند. این سامانه جهت سامان‌دهی به این‌گونه مشکلات و جلوگیری از فرارهای مالیاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۲. افزایش سرعت رسیدگی

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد سامانه مودیان مالیاتی این است که به‌خاطر استفاده از اینترنت، یک هماهنگی کامل بین بخش‌های مختلف سامانه امور مالیاتی ایجاد می‌شود. این موضوع به رسیدگی ممیزان مالیاتی به قسمت‌های مختلف و امور مودیان سرعت می‌بخشد. 

۳. پاسخ‌دهی بهتر

با راه اندازی این سامانه، فرآیند پاسخ‌دهی و بررسی صورت‌حساب‌ها بهتر صورت می‌گیرد و دیگر نیاز به مراجعه حضوری و صرف وقت و هزینه اضافی نیست.

۴. کاهش خطا

درصد خطاهای انسانی در قسمت‌های مختلف چه توسط مودی و چه توسط ممیز، به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. کاهش خطا یکی از اهداف کلیدی این سامانه است.

۵. دسترسی به اطلاعیه‌ها

همواره یکی از بهانه‌های افراد بابت فرار مالیاتی، نبود امکان دسترسی و‌ بی‌اطلاعی از اطلاعیه‌ها بوده است. سامانه فعلی امکان دسترسی شما و مکاتبه مستقیم با سازمان امور مالیاتی را دارد و مودیان اطلاعیه‌ها را دریافت می‌کنند. این کار از بهانه‌های واهی افراد متخلف جلوگیری می‌کند، چون دسترسی مودیان به سامانه راحت است.

۶. مودی محوری به‌جای ممیز محوری

فرآیندهای مالیاتی طبق اطلاعات ثبت شده توسط مودیان انجام می‌شود، نقش ممیزان کاهش می‌یابد و تصمیم‌گیری‌ها مطابق با اطلاعات ثبت شده انجام و صحت اطلاعات به صورت پیش فرض پذیرفته می‌شود.

جمع‌بندی

در نهایت، قانون‌گذارن سامانه مودیان مالیاتی را با هدف جلوگیری از فرار مالیاتی و دقت در فرآیند مالیات‌ستانی ایجاد کرده‌‌ است. این سامانه با ایجاد کارپوشه و امکانات آپلود صورتحساب، به مودیان دسترسی برای انجام کارهای مالیاتی را فراهم می‌کند و ارتباط مستقیمی است میان مودی و سازمان امور مالیاتی.  

سوالات متداول