نحوه محاسبه سنوات پایان سال (سنوات 1402 چگونه محاسبه می‌شود؟)

قطعا همه افراد در اثر کار کردن به هر نحوی چه به صورت فیزیکی باشد و چه به صورت فکری، دچار فرسایش خواهند شد و به مرور دچار کاهش توانایی می‌گردند. این فرسایش می‌تواند باعث مشکلاتی در ادامه زندگی افراد گردد که این دردسرها پیش از بازنشستگی یا پس از آن اتفاق بیفتد. وزارت کار و تعاون بابت این فرسایش و مشکلات ناشی از آن راهکاری پیش‌بینی کرده است که لااقل تا حدودی جبران این مورد را نماید و از آن به عنوان مزایای پایان خدمت یا سنوات نام برده است که در ماده 24 قانون کار ذکر شده است.

ماده 24 قانون کار

در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.

سنوات (مزایای پایان خدمت)

همانطور که پیش از این گفته شد، قانون کار در ماده 24 از مزایایی در پایان خدمت که می‌تواند پایان قرارداد هم باشد نام برده است که به جهت جبران فرسایش ناشی از کار است و با عنوان سنوات نیز از آن نام برده می‌شود. بسیاری از کارکنان مشمول قانون کار در پایان هر سال مبالغی اضافه‌تری نسبت به ماه‌های قبل دریافت می‌نمایند اما واقعا درصد کمی از آنان هستند که می‌دانند که تفکیک این مبلغ اضافه به چه صورتی است.

یکی از عناوین تفکیکی در این مبلغ اضافه‌تر همان سنوات یا مزایای پایان خدمت است که برای کارکنان در نظر گرفته می‌شود. درست است که در قانون ذکر شده که برای کارگرانی با کار یک سال یا بیشتر یک ماه مزد ثابت به عنوان سنوات تعلق می‌گیرد، اما در واقع به هر شخصی حتی با یک روز کار هم به همان نسبت سنوات تعلق خواهد گرفت.

تفاوت سنوات و پایه سنوات

بسیاری از افراد حتی اشخاصی که نسبت به این موارد اطلاعات نسبی دارند، در مواقع زیادی سنوات پایان خدمت را با پایه سنوات اشتباه می‌گیرند و در محاسبه حقوق و دستمزد دچار اشکال می‌شوند. سنوات پایان خدمت به  همه افراد حتی با یک روز کارکرد تعلق خواهد گرفت. در صورتی که پایه سنوات برای افرادی خواهد بود که حداقل یک سال در یک کارگاه کار نمایند و هرساله به ازای کار در همان کارگاه پایه سنوات آنان افزایش می‌یابد. در صورتی که کارگاه محل کار خود را عوض نمایند دیگر مشمول دریافت پایه سنوات نخواهند بود.

محاسبه سنوات

برای محاسبه سنوات پایان خدمت، از مزد ثابت استفاده می‌شود. نحوه محاسبه سنوات بدین صورت که به ازای یکسال کامل کارکرد، 30 روز آخرین مزد ثابت روزانه به فرد تعلق می‌گیرد. چنانچه کارکرد، کمتر از یکسال کامل باشد، به همان میزان کارکرد چه یک روز و چه بیشتر، سنوات به همان نسبت و از طریق همان فرمول محاسبه می‌گردد. یعنی اگر فردی در طول یکسال 5 ماه کارکرد داشته باشد، سنوات وی به صورت زیر محاسبه می‌گردد:

5 * 12 / ( 30 * مزد ثابت روزانه ) = سنوات

و یا اگر کارکرد وی بصورت روزانه در دسترس باشد و به عنوان مثال کارکرد شخص 200 روز در سال بوده باشد، سنوات به صورت زیر محاسبه می‌گردد:

200 * 365 / ( 30 * مزد ثابت روزانه ) = سنوات

سنوات 1402

چنانچه فردی در سال 1402 در یک کارگاه با دستمزد حداقلی اداره کار به تازگی استخدام شده باشد همانطور که در مقاله مزد ثابت ذکر شده، مزد ثابت روزانه وی به دلیل نداشتن پایه سنوات و مزایای به تبع شغل دیگر، مطابق با دستمزد اداره کار یعنی مبلغ 1,769,428 ریال می‌باشد. با توجه به این موضوع، سنوات پایان خدمت وی در پایان یکسال کارکرد مطابق با 53,082,840 ریال می‌باشد که در صورت کمتر بودن کارکرد وی به همان طریقی که ذکر گردید باید محاسبه گردد.

محدودیت سنوات پرداختی

همانطور که ذکر شد محاسبه سنوات با مزد ثابت فرد وابستگی دارد، پس هرچه مزد ثابت وی بالاتر باشد سنوات متعلقه به او نیز افزایش می‌یابد و در این زمینه اداره کار محدودیتی در نظر نگرفته است. به طور مثال اگر فردی دارای مزد ثابت روزانه 50,000,000 ریال باشد می‌تواند در پایان سال سنواتی معادل 1,500,000,000 ریال را دریافت نماید.

سنوات از منظر بیمه و مالیات

سنوات از نظر اداره بیمه مشمول مالیات تلقی نمی‌شود و در موقع محاسبه و پرداخت سنوات پرسنل لزومی بر کسر بیمه از آن نمی‌باشد. همچنین از لحاظ مالیات حقوق نیز مشمول نبوده و دارای کسورات نمی‌باشد. سنوات علاوه بر آنکه مشمول مالیات نمی‌باشد، در زمان رسیدگی مالیاتی کارفرمایان، برای ایشان جزو هزینه‌های قابل قبول مالیاتی است و سازمان امور مالیاتی در صورت وجود مستندات به راحتی این هزینه را با هر میزان البته در صورت مطابقت با قانون قبول می‌نماید.

سنوات قرارداد دائمی

همانطور که در ماده 24 قانون کار ذکر شده است، سنوات مربوط به پایان خدمت می‌باشد. در قرارداد نیروهای دائمی که مدت قرارداد 30 سال است، مزایای پایان خدمت معمولا سالانه پرداخت نمی‌شود و در پایان سال 30ام بصورت یکجا و بابت همه 30 سال پرداخت می‌گردد.

نکات مهم محاسبه سنوات

چنانچه قرارداد فردی بیش از یکسال باشد و در پایان هر سال سنوات آن سال پرداخت گردد، اما به دلیل آنکه در قانون محاسبه سنوات را با آخرین مزد ثابت ذکر کرده، پس سنوات‌های پرداختی تا آن زمان علی‌الحساب تلقی شده و کارفرما موظف به پرداخت مابه تفاوت سنوات بر اساس آخر مزد با سنوات‌های پرداختی در پایان هر سال می‌باشد.

بدیهی است اگر در پایان هر سال سنواتی پرداخت نشده باشد، در پایان مدت قرارداد کل سنوات‌های هر سال بر اساس آخرین مزد ثابت باید به وی پرداخت گردد.

اگر کار فردی در کارگاهی به صورت مستمر نباشد و متناوب بوده باشد و در زمان قبلی سنوات را دریافت نموده باشد، پس از بازگشت به آن کارگاه سنوات قبلی وی نیز براساس آخرین مزد ثابت وی محاسبه می‌گردد.

جمع بندی

سنوات یکی از مزایای مهم برای هر کارگر و کارفرمایی می‌باشد چرا که هم مشمول کسورات نیست و هم محدودیت پرداختی ندارد و همچنین با آخرین مزد محاسبه می‌گردد و مشمول گذر زمان خواهد بود؛ علاوه بر آن برای کارفرمایان نیز به دلیل قابل قبول بودن هزینه و استفاده از آن در زمان رسیدگی مالیاتی، پرداختی خوبی تلقی می‌گردد.