شرایط کتمان درآمد
بسیاری از افراد در جامعه اقتصادی از رویارویی با مباحثی مانند مالیات بسیار وحشت دارند چراکه بر این باورند اگر سازمان امور مالیاتی به اطلاعات اقتصادی این افراد دست یابد باید مالیاتهای بسیار گزافی را پرداخت نمایند در صورتیکه نسبت به قوانین مالیاتی اطلاعات کاملی ندارند. این افراد چنانچه از قوانین مالیاتهای مستقیم اطلاعات کافی داشتند بسیار مطلوبتر میتوانستند عمل کنند اما به خاطر همین بی اطلاعی به روشهایی مانند کتمان درآمد روی میآورند بدون آنکه از نتیجه کار خود آگاه باشند. در این مقاله قصد داریم تا فعالیت اقتصادی را با کتمان درآمد آشنا نماییم.
کتمان درآمد چیست؟
کتمان درآمد در واقع عدم اعلام و مخفی کردن میزان درآمد از سازمان امور مالیاتی است. کتمان درآمد خود دارای شرایط متفاوتی است؛ به عنوان مثال ممکن است افراد در شرایطی صرفا درآمد خود را کتمان کنند اما در مواردی دیگر ممکن است حتی فعال اقتصادی کلیت فعالیت خود را کتمان نماید که این کتمان فعالیتها دارای درجهبندی متفاوتی است. در این شرایط چنانچه شخص فعالیت یا مقداری از درآمد خود را پنهان یا همان کتمان نماید در واقع سود کمتری را به سازمان امور مالیاتی گزارش مینماید و قصد فرار مالیاتی را دارد.
کتمان درآمد از دیدگاه سازمان امور مالیاتی
سازمان امور مالیاتی برای آنکه مودیان را از منظور خود آگاه سازد در بخشنامه شماره ۱۷۹۴۰ تاریخ 12/10/1384 بیان نمود که کتمان درآمد را به چه معنی میداند و در این بخشنامه عنوان کرده است:
منظور از درآمد كتمان شده، درآمدی است كه مؤدی در طول يك سال مالیاتی از فعاليتهای اقتصادی خود بهدست آورده اما در دفاتر قانونی خود ثبت ننموده و در اظهارنامه مالياتی نيز ابراز نکرده باشد. در اين صورت مأموران مالياتی پس از دسترسی به اسناد و مدارک قابل اعتماد و يا دريافت اطلاعيههای مستند واصله از دفتر اطلاعات مالياتی و ساير مراجع و تطبيق آنها با مندرجات دفاتر قانونی و صورتهای مالی ابرازی در مهلت مقرر و احراز عدم ثبت اطلاعات مربوط در دفاتر مؤدی، میتوانند نسبت به تعيين و محاسبه درآمدهای كتمان شده و مطالبه ماليات متعلق طبق مقررات قانون فوق الذكر مبادرت نمايند.
مصادیق کتمان از دیدگاه سازمان امور مالیاتی
در ادامه با مهمترین موارد و مصادیق شناسایی کتمان از دیدگاه سازمان امور مالیاتی آشنا میشویم.
- عدم ثبت یا کمتر ثبت کردن درآمد در دفاتر
- ثبت خرید کالا، دارایی یا درآمد در حساب هزینهها
- ثبت هزینههای مستقیم خرید و واردات کالا در حساب هزینههای جاری
- عدم تطابق بین گزارشات ماهانه، فصلی و سالانه مودی
- لحاظ کردن کالاهای سالم در حساب ضایعات
- محاسبه و لحاظ نمودن تخفیفات غیر واقعی در حساب هزینهها
- مخفی نمودن درآمد فروش داراییها اعم از منقول و غیرمنقول
- شناسایی غیر واقعی هزینههای کالای ساخته شده
- شناسایی غیر واقعی و ساختگی فرمول تولید و بیشتر نشان داده شدن مصرف مواد اولیه
- از بین بردن اسناد و گردش حسابها به منظور پنهان سازی درآمد
- پنهان کردن میزان واقعی فروش کالا
- پنهان کردن میزان واقعی خرید کالا
منابع اطلاعاتی سازمان
سازمان امور مالیاتی با دستیابی به منابع اطلاعاتی گسترده به راحتی میتواند در اکثر مواقع تخلفات و کتمان مودیان را کشف کرده و جریمههای متعلقه را به ایشان اختصاص دهد.
برخی از منابع اطلاعاتی سازمان به شرح زیر میباشد :
- سامانه مودیان
- گردش حسابهای بانکی
- اظهارنامههای ارزش افزوده
- سامانه معاملات فصلی
- اطلاعات ارسالی از سوی طرفهای دیگر
- ادارات مانند گمرک و …
- دیگر سامانهها مانند سامانه جامع انبارها، سامانه جامع تجارت و…
جریمه کتمان درآمد
مطابق با ماده 192 قانون مالیاتهای مستقیم در صورت اثبات کتمان توسط سازمان امور مالیاتی، مودی حقیقی یا حقوقی در صورت کتمان درآمد علاوه بر محاسبه و الزام پرداخت مالیات برآوردی توسط سازمان امور مالیاتی، میبایست به میزان 30% از مابتفاوت مالیات ابرازی با کل مالیات تشخیصی را به عنوان جریمه کتمان به سازمان پرداخت نماید که این مبلغ و جریمه واقعا مبلغ بسیار بالایی بوده و هزینه گزافی را به مودیان تحمیل مینماید. لازم به ذکر است که جریمه کتمان غیر قابل بخشش بوده و مودی میباید تماما این جریمه را پرداخت نماید.
تشخیص درآمد از روی کتمان خرید
در صورتی که ممیز با دستیابی به اسناد و مدارک متوجه کتمان درآمد مودی از طریق پنهانسازی خرید کالا شود با استفاده از ضریب سود فعالیت مودی نسبت به شناسایی درآمد اقدام مینماید. برای این محاسبات ممیز با در نظر گرفتن ضریب سود فعالیت و روش معکوس کردن آن به میزان حدودی فروش دست پیدا کرده و مالیات و جریمه کتمان درآمد را از مودی مطالبه مینماید. برای بهتر مشخص شدن این موضوع به ذکر یک مثال میپردازیم.
شخص حقوقی که به شغل خرده فروشی لوازم خانگی مشغول است اطلاعات زیر را به سازمان امور مالیاتی ارسال نموده است. ممیز این پرونده در رسیدگی خود به اطلاعاتی دست پیدا کرده که نشان میدهد این شخص میزان 10,000,000,000 از خریدهای خود را پنهان کرده است. میزان مالیات درآمد کتمان شده چقدر میباشد؟
فروش | 80,000,000,000 ریال |
خرید | 75,000,000,000 ریال |
هزینهها | 2,000,000,000 ریال |
سود ابرازی | 3,000,000,000 ریال |
مالیات پرداختی | 750,000,000 ریال |
مطابق با جدول ضریب سود فعالیت منتشره از سوی سازمان امور مالیاتی ضریب سود ویژه فعالیت شغل خرده فروشی لوازم خانگی 7% است.
نحوه محاسبه ممیز در رسیدگی به کتمان درآمد
تخمین فروش کتمان شده با توجه به خرید به دست آمده:
تخمین فروش کتمان شده با توجه به خرید به دست آمده :
۱۰,۷۵۲,۶۸۸,۱۷۲ = (0.07 – 1) / 10,000,000,000
سود حاصل از فروش تضمینی:
752,688,172 = 7% × 10,752,688,172
مالیات درآمد کتمان شده:
۱۸۸,۱۷۲,۰۴۳ = 25% × 752,688,172
جریمه کتمان:
۵۶,۴۵۱,۶۱3 = 30% × 188,172,043
مالیات قابل پرداخت با جریمه:
۲۴۴,۶۲۳,۶۵۶ = 56,451,613 + 188,172,043
راه پیشگیری از جریمه کتمان درآمد
مودیان باید بدانند که فرار مالیاتی با روشهای قبلی به هیچ عنوان موثر نبوده و سازمان امور مالیاتی با اتخاذ راههای پیشگیری که در سالهای اخیر آنها را برنامهریزی و اجرا نموده است در پی جلوگیری از این اقدام مودیان است و باید گفت که سازمان واقعا در این راه موفق بوده است.
به همین جهت مودیان به هیچ عنوان نباید به فرار مالیاتی فکر کنند و باید درآمدهای خود را به صورت شفاف اعلام نمایند تا علاوه بر چرداخت مالیات درگیر جریمههای سنگین و گزاف نشوند. در این بین نیز باید با اطلاع از قوانین مالیاتهای مستقیم اسناد و مدارک صحیح و قابل استنادی را برای خود فراهم آورند تا در رسیدگیهای مالیاتی دچار مشکل نشوند.
دیدگاهتان را بنویسید