مالیات عملکرد چیست؟
از زمان های قدیم کسب و کارها و افراد ثروتمند، یک نوع مالیات را به دولت برای کارهای توسعه ای و آبادانی می دادند. البته نمی توان به طور قطع گفت که این یک قانون واحد برای همه کشورها و دولت ها است! میزان مالیات ها و شیوه دریافت آن مطابق با قوانین مالیاتی هر کشور و دولت متفاوت است.
امروزه در ایران دو نوع مالیات مستقیم و غیر مستقیم داریم که مالیات عملکرد از نوع مالیات های مستقیم است. صاحبان کسب و کارها باید یک نوع مالیات را به دولت بدهند که به آن مالیات عملکرد گفته می شود. مالیات ها سالم ترین درآمدی است که دولت ها دارند و آن را برای پیشرفت اهداف جامعه و رفاه بیشتر مردم خرج می کنند.
مالیات عملکرد
بر اساس ماده 93 قانون مالیات های مستقیم، درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصلهای این قانون در ایران تحصیل کند پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد مشاغل میباشد.
تبصره ـ درآمد شرکتهای مدنی (اعم از اختیاری یا قهری) و همچنین درآمدهای ناشی از فعالیتهای مضاربه در صورتی که عامل (مضارب) یا صاحب سرمایه شخص حقیقی باشد تابع مقررات این فصل میباشد.
و همینطور بر اساس ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم جمع درآمد شرکتها و درآمد ناشی از فعالیتهای انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل میشود، پس از وضع زیانهای حاصل از منابع غیرمعاف و کسر معافیت های مقرر به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانهای میباشد، مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد (25%) خواهند بود.
بر اساس مواد بعدی این قانون، درآمد اشخاص حقیقی، تمام حاصل فروش کالا و خدمات، به اضافه سایر درآمدهای آنان که مشمول انواع دیگر مالیات نشده باشد را شامل شده که پس از کسر هزینهها و استهلاکات، محاسبه می گردد. صاحبان مشاغل، موظف هستند دفاتر یا اسناد و مدارک لازم برای تشخیص درآمد مشمول مالیات را نگه داری نموده و اظهارنامه مالیاتی خود را بر اساس آنها تنظیم، نمایند.
نکته مهم
مشمولین مالیات عملکرد، مکلف هستند اظهارنامههای مالیاتی مربوط به مشاغل خود را در یک سال مالیاتی، به صورت مستقل برای هر یک از مشاغل خود، تنظیم نموده و قبض مالیاتی را تا آخر خرداد ماه سال بعد، از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی کشور، به آدرس tax.gov.ir، پرداخت نمایند.
اشخاص حقوقی نیز باید، اظهارنامه، ترازنامه و حساب سود و زیان بیان شده در دفاتر و اسناد و مدارک خود، به علاوه اطلاعات هویتی شرکا و سهامداران، را حداکثر چهار ماه پس از سال مالیاتی، به سامانه سازمان امور مالیاتی کشور، به آدرس tax.gov.ir، تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. اداره امور مالیاتی نیز، می بایست به اظهارنامه مربوط به آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی رسیدگی نماید.
انواع مالیات عملکرد
همانطور که در قسمت قبل هم اشاره کردیم، مالیات عملکرد بر 2 نوع کلی تقسیم می شود که عبارتند از:
مالیات عملکرد اشخاص حقیقی
این نوع مالیات براساس یکسری ضرایب از 25-15 درصد درآمد شما پس از کسر معافیت معیشتی به صورت پله ای اخذ می شود. بنابر ماده 97 قانون مالیات های مستقیم، اشخاص حقیقی و صاحبین مشاغل می بایست گزارشی از درآمد خود را تا پایان 31 خردادماه هرسال از طریق ارسال یک اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی ارائه کرده و مالیات محاسبه شده را پرداخت کنند.
مالیات عملکرد اشخاص حقوقی
این مورد مربوط به مالیات شرکت ها است که می بایست این دسته از افراد با کسر هزینه های قابل قبول مالیاتی و معافیت ها، آن را پرداخت کنند. براساس ماده 110 قانون مالیات مستقیم، این دسته از اشخاص باید تا حداکثر 4 ماه پس از اتمام سال مالی، اقدام به ارسال گزارشی از درآمد، هزینه و فروش خود اظهارنامه مالیاتی نمایند. در انتها با اعمال ضریب 25 درصد، مالیات بر عملکرد آنها محاسبه می شود.
نحوه محاسبه مالیات عملکرد
مالیات عملکرد را بر اساس سود به دست آمده اشخاص حقیقی و حقوقی در دوره مالی محاسبه میکنند و پس از مشخص شدن میزان آن باید پرداخت شود، به همین دلیل ثبت اطلاعات درآمد و هزینهها در اظهارنامه مالیاتی اهمیت بالایی دارد،به عبارتی هزینه های واحد اقتصادی از درآمدهای آن واحد کسر شده و بر اساس قوانین مالیاتی، مالیات عملکرد محاسبه و پرداخت می شود.
نرخ مالیات عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی
اشخاص مشمول پرداخت مالیات عملکرد | نرخ مالیات متعلق | ماده قانونی |
اشخاص حقوقی | 25% | 105 قانون مالیات های مستیم |
اشخاص حقیقی | 15% تا 25% | 131 قانون مالیات های مستقیم |
عواقب عدم ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد
اشخاص حقیقی که نسبت به پرداخت مالیات عملکرد خود سهلانگار باشند و مبلغ مالیات را تا تاریخ ۳۱ خرداد هر سال تسویه نکنند، باید تا ۳۰ درصد از میزان مالیات را در قالب جریمه مالی پرداخت کنند. همچنین مودیانی که این کار را برای سه سال متوالی تکرار کنند، از تمام معافیتها و امتیازهای مثبت مالیاتی محروم خواهند شد.
اشخاص حقوقی که نسبت به پرداخت مالیات عملکرد خود کوتاهی کنند و مبلغ مالیات را تا 4 ماه بعد از پایان سال مالی خود تسویه نکنند، باید 10 درصد از مالیات متعلق به خود را به عنوان جریمه پرداخت کنند. این جریمه قابل بخشودگی نیست و در صورت تاخیر در پرداخت، ممکن است افزایش یابد.
در صورتی که اشخاص حقیقی یا حقوقی به دلیل عدم ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد، محکوم به پرداخت جریمه شوند، این جریمه به عنوان بدهی مالیاتی آنها محسوب میشود و باید در اولین فرصت پرداخت شود. بنابراین، توصیه میشود که اشخاص حقیقی و حقوقی اظهارنامه مالیاتی عملکرد خود را در مهلت مقرر به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال کنند.
دیدگاهتان را بنویسید