سنوات چیست؟ بررسی تفاوت حق سنوات با پایه سنوات و آموزش محاسبه سنوات
مطالعه متمرکز
با نزدیک شدن به پایان سال، بحث در مورد عیدی و سنوات سال 1401 داغ‌تر می‌شود. کارگران هم هزینه‌هایی برای تامین معاش دارند که کارفرما موظف به پرداخت کمک هزینه‌های آن است. یکی از این کمک هزینه‌ها حق سنوات است که هر ساله توسط کارفرماها محاسبه و پرداخت می‌شود. با این حال محاسبه سنوات چگونه انجام می‌شود؟ عدم پرداخت حق سنوات از سوی کارفرما چه عواقبی خواهد داشت؟ در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به همه پرسش‌های خود در مورد حق سنوات دست پیدا کنید.
سنوات چیست؟
افرادی که زیر نظر وزارت کار مشغول به کار هستند، احتمالا این اصطلاح را زیاد شنیده‌اند. سنوات درواقع بخشی از تسهیلاتی است که وزارت کار برای شاغلین در نظر می‌گیرد. محاسبه سنوات هم فرمول‌ها و شرایط خاص خود را دارد. به طور کلی سنوات مبلغی است که تحت عنوان هزینه‌های زندگی فرد، مثل حق اولاد، حق مسکن، مایحتاج و … پرداخت می‌شود.
سنوات تا حدودی حقوق و دستمزد پایین کارمندان دولت را جبران می‌کند. معمولا بیشتر شرکت‌ها و سازمان‌ها زمان پرداخت سنوات را به پایان سال موکول می‌کنند. با این حال کارمندان می‌توانند آن را به صورت ماهانه هم دریافت کنند. با این حال معمولا افراد ترجیح می‌دهند که دریافت آن را به پایان سال منتقل کنند. البته ناگفته نماند که برخی از سازمان‌ها هم محاسبه سنوات و پرداخت آن را به بعد از بازنشستگی و پایان همکاری با کارمند موکول می‌کنند.
پرداخت سنوات باعث افزایش انگیزه کارمندان و کاهش استرس و فشارهای ناشی از تامین هزینه‌های زندگی آنها می‌شود. به این ترتیب راندمان کاری آنها هم به مرور افزایش پیدا می‌کند. با توجه به قوانین وزارت کار، هر فردی که به صورت رسمی و غیررسمی با سازمان یا شرکتی قرارداد ببندد، مشمول دریافت سنوات می‌شود.
بررسی جایگاه سنوات در قانون وزارت کار
محاسبه سنوات و پرداخت آن طبق قانون وزارت کار، شامل همه کارگاه‌های تولیدی و سازمان‌های تحت نظارت این وزارت می‌شود. به این ترتیب کلیه کارگاه‌های زیر نظر وزارت کار باید مبلغی را تحت عنوان سنوات به کارگران پرداخت کنند.
طبق قانون این مبلغ باید با پایان یا فسخ قرارداد کار به کارگر پرداخت شود. این مبلغ توسط کارفرما پرداخت می‌شود و شامل افرادی که کمتر از یک سال کارکرد داشته باشند هم خواهد شد. مزایای حق سنوات هم مبلغی معادل یک ماه آخرین حقوق دریافتی کارگر می‌شود.
محاسبه سنوات؛ چه کسانی مشمول حق سنوات نمی‌شوند؟
این سوالی است که بیشتر کارفرماها به دنبال پاسخ آن هستند. ابتدا باید بگوئیم که حق سنوات یکی از مزایا یا تسهیلاتی است که پرداخت آن اجباری و برعهده کارفرما خواهد بود. به این ترتیب کارفرما موظف است در پایان قرارداد با کارگر، این مبلغ را به او پرداخت کند؛ حتی اگر کارکرد کارگر کمتر از یک سال باشد.
ممکن است برخی از کارفرمایان گمان کنند که با ترک کار از سوی کارگر، حق سنوات به آنها تعلق نمی‌گیرد؛ در صورتی که این گونه نیست و تحت هر شرایطی محاسبه سنوات کارگر انجام می‌شود. این قانون در گذشته وجود داشت، ولی اکنون اصلاح شده و کارفرما را موظف به پرداخت حق سنوات تحت هر شرایطی می‌کند.
گاهی برخی از کارفرماها اقدام به جلب رضایت کارگر در زمان بستن قرارداد، مبنی بر عدم دریافت سنوات می‌کنند که این کار هم اشتباه است. به این ترتیب راهی جز پرداخت حق سنوات برای کارفرما نمی‌ماند. کارفرماها باید براساس قوانین جدید وزارت کار، اقدام به پرداخت سنوات کارگران خود کنند.
چه تفاوتی بین حق سنوات و پایه سنوات وجود دارد؟
گاهی این دو اصطلاح با هم اشتباه گرفته می‌شوند. به همین دلیل برای روشن شدن آنها باید به تعریف دقیق‌تری بپردازیم. پایه سنوات مبلغی است که در پایان سال یا به صورت ماهانه به حساب کارمندان واریز می‌شود. از طرف دیگر حق سنوات مزایایی است که به صورت کمک هزینه و در پایان هر سال به کارمندان رسمی و غیررسمی تعلق می‌گیرد. این حق سنوات به اندازه پایه حقوق و دستمزد کارگران تعیین می‌شود.
طبق این تعاریف حق سنوات به کارمندانی تعلق می‌گیرد که حداقل یک سال پایه سنوات دریافت کرده باشند. به عبارت دیگر حداقل یک سال سابقه کاری دارند. با این حال پایه سنوات مبلغی است که کارگر به محض شروع کار و به صورت ماهانه دریافت می‌کند. درواقع دریافت پایه سنوات در طول سال، پیش نیاز دریافت حق سنوات در پایان سال است.
محاسبه سنوات در سال 1401
برای محاسبه حق سنوات در سال 1401، باید حقوق پایه کارگر را در تعداد روزهای کارکرد او در طول یک سال ضرب کنیم. عددی که به دست می‌آید را تقسیم بر 365 روز سال می‌کنیم و عدد نهایی، میزان سنوات پایان خدکت فرد در سال 1401 است. اگر کارگر در سال‌های قبل هم سنوات ذخیره داشته باشد، باید مبالغ سال‌های قبل هم محاسبه و به مبلغ سال 1401 اضافه شود. به این ترتیب فرمول محاسبه سنوات به شرح زیر است:
(سنوات = تعداد کل روزهای کارکرد کارگر × 365 روز ÷ حقوق پایه)
برای محاسبه حق سنوات سال‌های پیشین هم از همین فرمول استفاده می‌شود. با این اوصاف می‌توان گفت که فرمول محاسبه حق سنوات در سالیان قبل تغییری نکرده و تا وقتی که ابلاغیه یا قانون جدیدی به تصویب نرسد به همین منوال ادامه خواهد داشت.
محاسبه سنوات کارگران غیررسمی به چه صورتی انجام می‌شود؟
شاید این دیدگاه وجود داشته باشد که در پرداخت حق سنوات، رسمی یا غیررسمی بودن قرارداد کارگر تاثیرگذار است. با این حال طبق بخشنامه‌ای وزارت کار در سال 1392، مقرر شد تا پرداخت سنوات به کارگران غیررسمی هم تفاوتی با کارگران رسمی نداشته باشد.
طبق بخشنامه فوق، اعطای سنوات بر اساس سابقه کار است؛ نه مدت زمان قرارداد. مبلغ سنوات یک سال، برابر با آخرین حقوق دریافتی کارگر خواهد بود. با این وجود اگر کارگر کمتر از یک سال کار کرده باشد، محاسبه سنوات او براساس میزان کارکرد است.
حق سنوات کارگران پاره وقت یا ساعتی هم براساس میانگین دستمزد آنها در 90 روز پایانی محاسبه می‌شود. از طرف دیگر کارگرانی که در شرکت‌های پیمانکاری مشغول به کار هستند هم مشمول دریافت پایه سنوات می‌شوند و تغییر سالانه پیمانکاران هم تاثیری روی دریافت این حقوق ندارد. پیمانکار جدید هم موظف است تا حق سنوات کارگر را طبق کارکرد او پرداخت کند.
حقوق اصلی دریافتی کارگر شامل چه مواردی است؟
کارگران در پایان هر ماه حقوق و دستمزد خود را دریافت می‌کنند. در این حقوق و دستمزد مواردی لحاظ می‌شود که آگاهی از آنها خالی از لطف نیست. این موارد عبارتند از:
- حق مسکن
- حق اولاد
- مرزی
- اشتغال خارج از مرکز
- شرایط محیط کار
- حق ایاب و ذهاب
- محل خدمت
- محرومیت از تسهیلات رفاهی
- نوبت کاری
- کشیک
آشنایی با مزایای مستمر و غیرمستمر
هر فردی که مشغول به فعالیت در سازمان یا شرکتی است، علاوه بر دستمزد، مزایایی را هم به صورت نقدی یا غیرنقدی دریافت می‌کند. این پرداختی‌های مازاد بر حقوق و دستمزد اصلی به دو دسته مستمر و غیرمستمر تقسیم می‌شوند. در ادامه با هر دو این موارد آشنا خواهید شد:
- مزایای مستمر: مزایا یا تسهیلاتی هستند که به صورت ماهانه به کارگران پرداخت می‌شوند و آنها را در حکم حقوقی فرد ذکر می‌کنند. این مزایا شامل پرداختی‌های نقدی و غیرنقدی می‌شوند.
- مزایای غیرمستمر: این نوع مزایا با توجه به مناسبت‌ها یا کارکردهای خاصی به کارگران پرداخت می‌شود. ممکن است پرداخت این مزایا فقط چند ماه در سال انجام شود.
محاسبه سنوات؛ بررسی مالیات حق سنوات
شاید این سوال ایجاد شود که آیا حق سنوات مشمول مالیات می‌شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که اگر مبلغ حق سنوات در پایان قرارداد و همزمان با تسویه حساب کارگر پرداخت شود، شامل بیمه نخواهد شد. به این ترتیب اگر بعد از پرداخت سنوات، همکاری ادامه داشته باشد، مبلغ دریافتی بابت حق سنوات شامل بیمه خواهد شد. به این ترتیب باید دقت زیادی در این مورد داشته باشید.
عدم پرداخت سنوات چه پیامدهایی خواهد داشت؟
همانطور که اشاره کردیم، محاسبه سنوات و پرداخت آن وظیفه کارفرما است. به این ترتیب هیچ کارفرمایی طبق قانون حق سر باز زدن از پرداخت حق سنوات را ندارد. با این حال ممکن است برخی کارفرماها از پرداخت این حق کارگران چشم‌پوشی کنند. در این صورت چه کاری می‌توان انجام داد؟
اگر کارگری هستید که کارفرمای شما حق سنوات را پرداخت نکرده است، باید به اداره کار رفته و شکایت خود را تنظیم کنید. این اداره بعد از بررسی‌های لازم، میزان سنواتی که شما از کارفرما طلب دارید را اخذ می‌کند. به همین دلیل در صورت مواجهه با چنین مواردی، حتما از طریق راه‌های قانونی اقدام به احقاق حق خود کنید.
محاسبه سنوات به صورت آنلاین
امروزه باتوجه به گسترش بستر اینترنت، امکان محاسبه آنلاین سنوات هم فراهم شده است. شما می‌توانید با یک جستجوی ساده در اینترنت، سنوات خود را به صورت آنلاین و در سریع‌ترین زمان ممکن محاسبه کنید. البته این محاسبه بیشتر برای اطلاع خود کارگران مناسب است و به درد کارفرماها نمی‌خورد. کارفرماها برای محاسبه سنوات کارگران به صورت دقیق، باید از نرم افزارهای پیشرفته‌تری استفاده کنند.
موسسه محاسبان مشاور شما در مورد حق سنوات
کارگران برای دریافت حق سنوات گاهی با مشکلاتی روبرو می‌شوند. این مشکلات به دلیل عدم آگاهی از قوانین مربوط به سنوات است. موسسه محاسبان با کارشناسان زبده و باتجربه خود، آماده ارائه مشاوره و برطرف کردن هرگونه دغدغه و ابهام شماست.
نتیجه گیری
محاسبه سنوات و پرداخت آن یکی از دغدغه‌های کارفرماها در پایان هر سال است. حق سنوات مزایایی است که در پایان هر سال به کارگران تحت پوشش وزارت کار تعلق می‌گیرد. طبق قانون وزارت کار، همه سازمان‌های تحت نظارت این وزارتخانه، موظف به پرداخت حق سنوات به کارگران هستند. به این ترتیب اگر کارفرمایی بنا به هر دلیلی از پرداخت سنوات خودداری کند، کارگر می‌تواند از او به مراجع ذی‌صلاح شکایت کنید. حتی کارگرانی که کمتر از یک سال برای شرکت کار کرده باشند هم مشمول دریافت حق سنوات می‌شوند. با این اوصاف راه گریزی برای پرداخت حق سنوات از سوی کارفرما وجود ندارد.
دیدگاهتان را بنویسید