وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی

در دنیای دیجیتال که تجارت و کسب‌وکارها به‌سوی فناوری‌های نوین پیش می‌روند، قوانین مالیاتی همگام با این تغییرات به‌روزرسانی می‌شوند. یکی از مهم‌ترین قوانین که در راستای شفاف‌سازی مالیاتی و افزایش نظارت بر درآمدها تدوین شده است، قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان است.

این قانون، علاوه بر جلوگیری از فرار مالیاتی، به نظام‌مند شدن فرآیندهای مالیاتی کمک می‌کند و مجموعه‌ای از وظایف و تعهدات را برای مودیان در نظر گرفته است. در این مقاله با وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان آشنا می‌شویم و به اهمیت رعایت این الزامات می‌پردازیم.

قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان

قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، کلید شفافیت مالی با هدف کنترل بهتر درآمدها، افزایش شفافیت مالی و کاهش فرار مالیاتی تصویب شده است. این قانون، مودیان را ملزم می‌کند که از سامانه‌های دیجیتالی و الکترونیکی برای صدور و ثبت صورتحساب‌ها استفاده کنند. استفاده از این سامانه‌ها و پایانه‌های فروشگاهی، امکان دسترسی دولت به اطلاعات مالی و تجاری افراد و شرکت‌ها را فراهم کرده و موجب می‌شود که درآمدها با دقت بیشتری تحت نظارت قرار گیرند.

اهداف کلیدی قانون سامانه مودیان

وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان

مودیان در راستای اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، وظایف مشخصی دارند که اجرای دقیق آن‌ها به شفافیت مالی و بهبود فرآیندهای مالیاتی کمک می‌کند. وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان به شرح زیر عبارتند از:

1. ثبت نام در سامانه مودیان

اولین گام برای رعایت این قانون، ثبت‌نام در سامانه مودیان است. تمامی مودیان مشمول، یعنی افرادی که به انجام فعالیت‌های تجاری و کسب درآمد مشغول هستند، باید در این سامانه ثبت‌نام کنند. این ثبت‌نام باید در مهلت تعیین شده انجام شود و شامل اطلاعاتی مانند مشخصات فردی، اطلاعات مالی و مدارک شناسایی مربوطه باشد.

مراحل اصلی ثبت نام در سامانه مودیان

بدون ثبت‌نام در سامانه، سایر فعالیت‌ها غیرقانونی محسوب می‌شود و مودیان ممکن است با جرایم مالیاتی روبه‌رو شوند.

مدارک مورد نیاز برای ثبت نام در سامانه مودیان

۱. اطلاعات هویتی (کد ملی برای اشخاص حقیقی و شناسه ملی برای اشخاص حقوقی)

۲. اطلاعات محل فعالیت و کد پستی

۳. اطلاعات مالی و بانکی (شماره حساب‌های بانکی مرتبط با فعالیت اقتصادی/ اطلاعات مربوط به پایانه‌های فروشگاهی و ابزارهای پرداخت الکترونیکی)

۴. مدارک شغلی و ثبتی (برای اشخاص حقیقی: اطلاعات مربوط به پروانه کسب، نوع شغل و اتحادیه مرتبط / برای اشخاص حقوقی: اطلاعات ثبتی شرکت، نوع شرکت، شماره ثبت و شماره اقتصادی)

۵. گواهی امضای‌ الکترونیک (دریافت گواهی امضای الکترونیکی از مراکز مجاز مانند سایت gica.ir/ احراز هویت و دریافت توکن امضای الکترونیکی)

۶. شناسهٔ کالا یا خدمات (دریافت شناسه یکتای کالا و خدمات از سامانه‌های مرتبط)

2. استفاده از پایانه فروشگاهی متصل به سامانه مودیان

یکی از وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان، استفاده از پایانه‌های فروشگاهی است که به سامانه مودیان متصل باشند. این پایانه‌ها به مودیان امکان می‌دهند که تمامی تراکنش‌های مالی و فروش خود را به صورت لحظه‌ای و شفاف ثبت و ارسال کنند. موارد کلیدی در این خصوص عبارتند از:

3. صدور صورتحساب الکترونیکی

یکی از مهم‌ترین وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان، صدور صورتحساب‌های الکترونیکی برای کلیهٔ معاملات تجاری است. مودیان موظف‌اند که برای هر تراکنش مالی یک صورتحساب الکترونیکی صادر کنند، که باعث می‌شود تمامی تراکنش‌ها به صورت شفاف ثبت شده و امکان دسترسی سازمان امور مالیاتی به اطلاعات دقیق فراهم شود. ویژگی‌ها و موارد مهم در صدور صورتحساب الکترونیکی شامل موارد زیر است:

صدور صورتحساب الکترونیکی از تخلفات و پنهان‌کاری‌های مالیاتی جلوگیری می‌کند و به مشتریان اطمینان بیشتری درباره شفافیت مالی فروشنده می‌دهد.

4. گزارش‌گیری و ارسال اطلاعات مالی

مودیان مکلفند، فعالیت‌های مالی خود را با گزارش‌های دوره‌ای و در بازه‌های زمانی تعیین‌شده (به‌صورت ماهانه، فصلی یا سالانه) به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.

موارد مهم عبارتند از:

5. نگهداری اسناد و مدارک مالی

یکی از وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان، نگهداری اسناد و مدارک مالی مرتبط با فعالیت‌های تجاری است. مودیان باید تمامی اسناد مالی خود را به مدت حداقل ۵ سال نگهداری کنند که در صورت نیاز سازمان امور مالیاتی، امکان دسترسی به آن‌ها فراهم باشد. موارد ضروری در این زمینه شامل:

6. پرداخت مالیات بر اساس صورتحساب‌ها

یکی از مهم‌ترین وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان، پرداخت مالیات بر اساس اطلاعات ثبت‌شده در سامانه است. این امر نیازمند دقت و به‌روز بودن در ثبت صورتحساب‌ها و گزارشات مالی است، زیرا مالیات محاسبه‌شده بر اساس اطلاعات ثبت‌شده به‌عنوان درآمد در سامانه مودیان محاسبه و مطالبه می‌شود.

7. به‌روزرسانی اطلاعات و پیروی از تغییرات قانونی

یکی دیگر از وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان، پیگیری تغییرات در قوانین و مقررات مالیاتی و به‌روزرسانی اطلاعات و فرآیندهای مالی است. این وظیفه در شرایطی که قوانین جدید یا تغییراتی در سامانه مودیان اعمال می‌شود، اهمیت دارد. برای اجرای این وظیفه، مودیان باید:

پیامدهای عدم رعایت وظایف و تعهدات قانونی

بی‌توجهی به قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، تنها به معنای از دست دادن شفافیت نیست؛ بلکه عدم رعایت وظایف مودیان در قانون سامانه مودیان می‌تواند پیامدهای قانونی سنگینی را به دنبال داشته باشد.

• عدم ثبت‌نام در سامانه مودیان: جریمه‌ای معادل ۱۰٪ مبلغ فروش یا ۲۰ میلیون ریال (هر کدام بیشتر باشد).
• عدم استفاده از پایانه فروشگاهی: جریمه‌ای معادل ۲ درصد کل مبلغ فروش.
• عدم صدور صورتحساب الکترونیکی: جریمه به میزان ۲ درصد از کل مبلغ تراکنش‌های فاقد صورتحساب.
• عدم ارائه گزارش‌های دوره‌ای: امکان اعمال جریمه‌ها و محرومیت از مشوق‌های مالیاتی.
• عدم نگهداری اسناد مالی: در صورت عدم نگهداری اسناد مالی برای دوره تعیین‌شده، مودیان ممکن است با جرایم مالیاتی و قانونی و محرومیت از مزایای مالیاتی مواجه شوند.

استنادهای قانونی مرتبط با وظایف مودیان و اهمیت آن

در قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، موادی وجود دارند که مؤدیان را ملزم به رعایت قوانین و مقررات خاصی می‌کنند. این مواد قانونی شامل موارد زیر است:

ماده ۲

ضرورت ثبت‌نام مودیان و استفاده از پایانه‌های فروشگاهی برای خرده‌فروشی‌ها.

ماده ۳

راه‌اندازی سامانه مودیان و الزام به صدور صورتحساب الکترونیکی.

ماده ۵

فرآیند محاسبه مالیات بر ارزش افزوده از طریق سامانه مودیان.

ماده ۹

مسئولیت مودیان در ثبت صحیح اطلاعات فروش و عواقب عدم انجام آن.

ماده ۲۲

تعیین جریمه‌های مالیاتی برای عدم رعایت وظایف مودیان.

این مواد تأکید می‌کنند که تمام فرآیندهای فروش و مالیات باید به‌صورت الکترونیکی و شفاف ثبت و پیگیری شوند. هر یک از این مواد نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه به‌عنوان گامی به‌سوی شفافیت مالیاتی و عدالت اجتماعی در نظر گرفته شده است.

مزایای پایبندی به‌ قانون پایانه های فروشگاهی

اجرای دقیق تعهدات و وظایف تعیین‌شده در این قانون، برای مودیان مزایای قابل‌توجهی به همراه دارد. این مزایا عبارتند از:

• کاهش ریسک بروز مشکلات مالیاتی: با رعایت الزامات قانونی، مودیان از جریمه‌های مالیاتی در امان خواهند بود و ریسک‌های مالیاتی به حداقل خواهد رسید.
• افزایش شفافیت مالی: رعایت این قانون به کسب‌وکارها کمک می‌کند که درآمد و هزینه‌های خود را به‌صورت دقیق و شفاف ثبت کنند.
• مدیریت بهینه مالی: با ثبت منظم و دقیق اطلاعات مالی، مودیان به آسانی به سوابق مالی خود دسترسی دارند و می‌توانند مدیریت بهتری بر دارایی‌ها و هزینه‌ها داشته باشند.

جمع بندی

سوالات متداول