اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت؛ موارد مشمول + نحوه ارسال

اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت یکی از موضوعاتی است که بسیاری از مودیان، اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی، با آن مواجه می‌شوند. این نوع اظهارنامه زمانی کاربرد دارد که فرد یا شرکت در یک دوره مالی خاص هیچ‌گونه فعالیت اقتصادی نداشته باشد. در این مقاله از محاسبان، به بررسی اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت می‌پردازیم.

اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت چیست؟

اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت، سندی رسمی است که اشخاص حقیقی و حقوقی به سازمان امور مالیاتی ارائه می‌دهند که اعلام کنند در طول یک سال مالی هیچ‌گونه فعالیت اقتصادی، اعم از درآمد، هزینه، خرید، فروش یا تراکنش مالی نداشته‌اند. این اظهارنامه که به آن اظهارنامه صفر می‌گویند، نشان‌دهنده صفر بودن تمامی فعالیت‌های مالی مشمول مالیات در دوره مورد نظر است.

موارد مشمول اظهارنامه عدم فعالیت

برای ارائه اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت، باید شرایط زیر را رعایت کنید:

1. عدم وجود تراکنش بانکی
   در دوره مورد نظر، هیچ‌گونه گردش مالی، دریافت یا پرداخت در حساب‌های بانکی شرکت ثبت نشده باشد.
   
2. عدم ثبت در معاملات فصلی توسط طرف مقابل
   هیچ‌یک از طرف‌های تجاری، نام شرکت را در گزارش‌های فصلی خرید یا فروش درج نکرده باشند.
   
3. عدم وقوع هرگونه رویداد مالی و پولی
   در بازهٔ زمانی مذکور، هیچ فعالیت اقتصادی، مالی، معاملاتی یا اداری، مانند پرداخت حقوق، اجاره، خرید تجهیزات و غیره صورت نگرفته باشد.

مراحل تنظیم و ارسال اظهارنامه عدم فعالیت

همهٔ اشخاص حقیقی و حقوقی مکلف به ارائه اظهارنامه مالیاتی در مهلت قانونی هستند. با این تفاوت که برای اظهارنامه عدم فعالیت لازم است همهٔ اطلاعات مندرج در اظهارنامه با مقدار صفر ثبت شود و در پرسش‌ها و پاسخ‌ها، تمام گزینه‌ها با پاسخ «خیر» تکمیل شود. برای ارسال موفق گزارشنامه مالیاتی صفر، توجه به موارد زیر از بروز خطا جلوگیری می‌کند:

1. تکمیل اطلاعات حساب‌های بانکی: ثبت اطلاعات مربوط به موجودی حساب و مانده حساب در جدول اطلاعات حساب‌های بانکی ضروری است. زمان تکمیل، مطمئن شوید که این بخش به‌طور کامل و با صفر کامل می‌شود.
2. تکمیل مشخصات تهیه‌کننده: در بخش پانویس اظهارنامه، اطلاعات مربوط به تهیه‌کننده اظهارنامه باید به‌طور کامل درج شود. عدم تکمیل این بخش سبب ایجاد خطا می‌شود. 
3. ثبت غیر صفر در صورت سود و زیان و ترازنامه: تمامی فیلدهای جدول‌های صورت سود و زیان و ترازنامه نمی‌توانند به صورت صفر ثبت شوند. برای رعایت الزامات قانونی، لازم است حداقل برخی از اقلام این جداول با غیرصفر تکمیل شوند.
4. درج درصد سهام یا تخفیف در جدول شماره 26 (سرمایه): مجموع درصد سهام یا سهم‌الشرکه در جدول شماره ۲۶ باید دقیقاً برابر با صد درصد باشد؛ زیرا مغایرت در این بخش باعث رد اظهارنامه خواهد شد.

اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت اشخاص حقیقی

اشخاص حقیقی که فعالیت اقتصادی ندارند و یا فعالیت آن‌ها متوقف شده است، لازم است که نامه عدم فعالیت تهیه و به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. مدارکی که برای اعلام تعطیلی واحد کسب‌و‌کار لازم است، شامل یک نامه برای اعلام عدم فعالیت است. این نامه باید خطاب به ریاست واحد مالیاتی مربوطه نوشته شود و در آن تعطیلی واحد را اعلام و درخواست بازرسی را مطرح کنند. 

اظهارنامه مالیاتی عدم فعالیت اشخاص حقوقی

هر شرکتی که در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده باشد، مشمول پرداخت مالیات است. از آنجا که شرکت‌ها با هدف کسب درآمد فعالیت می‌کنند، موظف هستند هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند. در مواردی که شرکت هیچ‌گونه فعالیت اقتصادی نداشته باشد، باید این موضوع را از طریق ارسال اظهارنامه عدم فعالیت به سازمان امور مالیاتی اطلاع دهد. ارائه این اظهارنامه باعث می‌شود که شرکت به دلیل عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی مشمول جریمه یا پرداخت مالیات بر درآمد نشود.

همچنین می‌توانند، در صورتی که شرکت هیچ‌گونه فعالیتی نداشته باشد، نامه عدم فعالیت خود را آماده و به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند. 

جرائم عدم ارسال اظهارنامه عدم فعالیت

عدم ارائه اظهارنامه عدم فعالیت، چه برای اشخاص حقیقی و چه حقوقی، تبعات قانونی جدی به دنبال دارد. جرائم عدم ارسال اظهارنامه عدم فعالیت طبق قانون مالیات‌های مستقیم عبارت‌ است از: 

جمع‌بندی

با توجه به ضروری بودن ارسال اظهارنامه در موعد مقرر و تأکید قانون بر ثبت رسمی وضعیت مالی مودی، آشنایی کامل با مراحل تهیه و ارسال اظهارنامه عدم فعالیت، برای جلوگیری از تبعات قانونی و حفظ اعتبار مالی مودی ضروری است. این نوع اظهارنامه به معنی پرداخت مالیات نیست، اما نقش مهمی در حفظ نظم مالیاتی و ارتباط صحیح با سازمان امور مالیاتی دارد.

سوالات متداول