اینتا کد چیست؟ نحوه دریافت اینتا کد

اگر صاحب کسب‌وکار باشید یا حسابدار باشید احتمالا با واژه اینتاکد زیاد مواجه شده‌اید. اینتا کد مالیاتی یکی از ابزارها برای طبقه‌بندی مشاغل و تعیین مالیات آن‌هاست که روند تعیین و تشخیص مالیات را آسان می‌کند. جالب است بدانید که اینتاکد نقش مهمی در تعیین میزان مالیات یک کسب‌وکار دارد. در این مقاله به طور کامل به تعریف اینتا کد، بررسی اهمیت آن، نحوه دریافت اینتاکد و جدول اینتا کد خواهیم پرداخت!

تاریخچه رسیدگی به روش علی الراس

قبل از اینکه به تعریف اینتا کد و موارد استفاده از آن بپردازیم لازم است اشاره‌ای به تاریخچه استفاده از اینتاکد و حذف رسیدگی به روش علی الراس در پرونده‌های مالیاتی بکنیم و به دلایل استفاده از اینتا کد و حذف روش علی الراس در فرایند رسیدگی مالیاتی پی ببریم.

تا قبل از سال ۹۸ رسیدگی مالیاتی به کسب و کارها به دو روش انجام می‌گرفت:

1. رسیدگی مالیاتی و قبولی دفاتر
2. رسیدگی از طریق روش علی الراس

در واقع تمامی صاحبان کسب و کارها اعم از حقیقی و حقوقی ابتدا با ارسال اظهارنامه عملکرد، مبلغ درآمد و هزینه‌های خود را به اداره امور مالیاتی اظهار می‌کنند. سپس هنگام رسیدگی، تمام اسناد و مدارک مربوط به درآمد و هزینه‌های ابرازی را به ممیز رسیدگی ارائه می‌دهند. در این صورت چنانچه اسناد و مدارک بررسی شده مورد قبول اداره امور مالیاتی باشد، دفاتر قبول شده و ممیز با بررسی دقیق اسناد مربوط به هزینه‌ها (هزینه‌های عمومی و اداری و هزینه‌های مربوط به بهای تمام شده کالای فروش رفته) و درآمدها، هزینه‌های غیر قابل قبول و درآمدهای کتمان شده (در صورت وجود) را به درآمد مشمول مالیات ابرازی شخص اضافه کرده و مبلغ مالیات شخص را تعیین می‌کند.

به این صورت که اداره امور مالیاتی با استناد به اطلاعات موجود از جمله گردش حساب‌های بانکی یا میزان خرید و فروش ارسال شده برای مودی در سامانه ۱۶۹ و…  میزان درآمد شخص را تعیین می‌کرد. سپس با استفاده از ضریب مالیاتی که برای کسب و کارها در جدول ضرایب بیان شده بود، درآمد مشمول مالیات را محاسبه و مالیات شخص را به صورت علی الراس تعیین می‌کرد.

جایگزینی اینتا کد به جای روش علی الراس

در قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۳۱ /۴ /۱۳۹۴ ماده ۹۷ این قانون که به رسیدگی مالیاتی از روش علی الراس می‌پرداخت تغییر کرد. در این قانون سازمان امور مالیاتی مبنای تشخیص مالیات را بر پایه اظهارات شخص از طریق ارسال اظهارنامه قرار داد. در این ماده بیان شده است که سازمان حداکثر تا ۳ سال از تاریخ تصویب این قانون باید شرایط لازم برای تحقق این قانون و حذف روش علی الراس را مهیا کند.

به این ترتیب از سال ۹۸ روش رسیدگی از طریق علی الراس حذف شده و مبنای تشخیص مالیات مؤدی در واقع اظهارنامه ابرازی خود مؤدی قرار گرفت. یکی از دلایل مهم و غیر قابل انکار برای تصویب این قانون تشویق صاحبان کسب و کار به انجام تکالیف مالیاتی و ارسال اظهارنامه عملکرد می‌باشد. در این روش سازمان به جای استفاده از ضریب مالیاتی جدول ضرایب از اینتاکد (سود فعالیت) مالیات شخص را تعیین می‌کند.

به عبارت دیگر می‌توان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که در صورت عدم ارسال اظهارنامه و یا عدم ارائه اسناد و مدارک، اداره امور مالیاتی باز هم چاره‌ای جز محاسبه مالیات از طریق روش علی الرأس نخواهد داشت. اما نکته اینجاست در صورت ارسال اظهارنامه و ارائه اسناد و مدارک دیگر ممیز نمی‌تواند مانند قبل (قبل از تصویب این قانون و حذف روش علی الراس) دفاتر را مردود اعلام کند و از روش علی الراس مالیات شخص را محاسبه کند. بلکه باید کلیه هزینه‌ها و درآمدهای شخص را به طور کامل بررسی کرده و هزینه های غیر قابل قبول و درآمدهای کتمان شده را به درآمد مشمول مالیات اضافه و مالیات شخص را تعیین کند.

اینتاکد چیست؟

اینتا کد در واقع کدی است که برای طبقه‌بندی فعالیت‌های اقتصادی در کشور ایران استفاده می‌شود. به این صورت که تمام فعالیت‌های اقتصادی در کشور به گروه‌های کوچک‌تر و با جزئیات بیشتر طبقه بندی می‌شود. سپس برای هر دسته از این فعالیت‌ها که در یک گروه قرار می‌گیرند یک کد در نظر گرفته می‌شود که به آن اینتاکد فعالیت می‌گویند.

برای فعالیت‌های اقتصادی که در یک گروه  قرار گرفته باشند و دارای یک اینتاکد مشترک باشند یک ضریب مالیاتی برای محاسبه سود خالص (درآمد مشمول مالیات) در نظر گرفته می‌شود. تا قبل از تاریخ 1401/03/23 جدول سود خالص مربوط به اینتاکد فعالیت‌ها در اختیار عموم نبوده و فقط ممیزان اداره امور مالیاتی به آن دسترسی داشتند اما از این تاریخ به بعد اطلاعات مربوط به سود فعالیت‌ها برای عموم قابل  دانلود و مشاهده می‌باشد.

موارد استفاده از اینتا کد فعالیت

1. عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی (تنظیم اظهارنامه برآوردی)
2. عدم ارائه اسناد و مدارک به اداره امور مالیاتی
3. هنگام استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای اشخاص حقیقی
4. استفاده غیرمستقیم از اینتاکد فعالیت توسط ممیز رسیدگی برای توافق بعد از قبولی دفاتر 
   • در توضیح مورد 4 میتوان به این موضوع اشاره کرد که در اکثر مواقع پس از قبولی دفاتر ممیز رسیدگی برای توافق و تعیین مالیات شخص، اینتا کد فعالیت را در نظر گرفته و سود فعالیت را تا حد امکان نزدیک به ضریب مالیاتی مربوط به اینتاکد آن فعالیت در نظر می‌گیرد. چرا که با این روش ممیز، در واقع به نحوی خود را از پاسخگویی هم در مقابل مودی و هم در برابر اداره امور مالیاتی  ایمن می‌کند و کمتر دچار چالش می‌شود.
5. غیر قابل قبول بودن هزینه‌های مربوط به بهای تمام شده کالا
   • در این مورد برخلاف موارد قبلی سود خالص به طور مستقیم محاسبه نمی‌شود. بلکه با استفاده از جدول مربوط به سود ناخالص که برای هر اینتا کد در نظر گرفته شده، ابتدا سود ناخالص فعالیت شخص تعیین می‌شود. در واقع چنانچه شخص به هر دلیلی از ارائه گردش مواد یا گردش کالا به اداره امور مالیاتی خودداری کند (و یا حتی عدم ارائه آنالیز بهای تمام شده تولیدی نیز می‌تواند ملاک باشد) در این صورت ممیز از طریق محاسبه سود ناخالص مالیات شخص را تعیین می‌کند.
     در اینجا ممیز رسیدگی از جدول سود ناخالص فعالیت که برای هر اینتاکد در نظر گرفته شده ابتدا سود ناخالص را محاسبه کرده، سپس هزینه‌های عمومی و اداری را بررسی و از بین آن‌ها هزینه‌های قابل قبول را از سود ناخالص کسر کرده و سود خالص را برای آن فعالیت تعیین می‌کند. پس از محاسبه سود خالص،  مالیات شخص را تعیین می‌کند.

طبقه بندی اینتاکد

کلیه صاحبان کسب و کارها می‌توانند با مراجعه به سامانه my.tax.gov.ir در قسمت تکمیل اطلاعات ثبت نام پرونده در بخش فعالیت‌ها، اینتاکد مربوط به فعالیت خود را مشخص کنند. هنگام انتخاب اینتا کد، فعالیت‌ها به سه دسته اصلی طبقه‌بندی می‌شوند:

مودی در این قسمت دسته بندی مرتبط با فعالیت خود را انتخاب می‌کند.

اهمیت انتخاب اینتاکد صحیح برای کسب‌وکار

در قسمت قبلی طبقه‌بندی اینتاکد را بررسی کردیم. در این قسمت می‌خواهیم شما را نسبت به اهمیت انتخاب اینتاکد صحیح برای کسب‌وکارتان آگاه کنیم. به طور خلاصه انتخاب اینتاکد اشتباه می‌تواند سبب شود که مالیات بیشتری پرداخت کنید یا برای ویرایش آن به مشکل برخورد کنید. در ادامه با ذکر مثال این موضوع را بریتان باز کرده‌ایم.

که در مثال بالا لازم است شخص عمده داخلی را انتخاب کند و در نهایت در کادر آخر اینتاکد 2100101 (سایر انواع پوشاک اعم از مردانه زنانه و بچگانه- عمده فروشی) را انتخاب کند. برای ثبت اینتا کد فعالیت باید توجه داشت که یک شخص می‌تواند در یک پرونده یک یا چند اینتاکد را برای فعالیت خود انتخاب کند. البته به این شرط که درصد فعالیت شخص برای هر اینتا کد باید مشخص شود و مجموع درصد فعالیت شخص به ۱۰۰ درصد برسد.

مثلاً در مثال بالا اگر شخص علاوه بر پوشاک مردانه،  فروش کلاه و کمربند نیز در فعالیت خود داشته باشد لازم است اینتاکد 2100031 (فروش کلاه دستکش و کمربند- عمده فروش) را نیز در پرونده مالیاتی خود ثبت کند و درصد فعالیت خود را برای فروش در هر اینتا کد مشخص کند. نکته بسیار مهمی که لازم است به آن اشاره کرد این است که برای ثبت اینتاکد مالیاتی،  اشخاص حقیقی باید هنگام انتخاب عمده فروش یا خرده فروش دقت لازم را داشته باشند. چرا که با یک انتخاب اشتباه مسیر پرونده مالیاتی را تغییر ندهند.

برای درک اهمیت انتخاب صحیح اینتاکد در پرونده مالیاتی به مثال زیر دقت کنید:

شخصی را در نظر بگیرید که یک فروشگاه کفش دارد. (با فرض اینکه شخص خرده فروش بوده نه یک عمده فروش و به مصرف کننده نهایی می‌فروشد). اگر در سال 1401، این شخص 5.000.000.000 تومان فروش داشته در این صورت چنانچه اینتا کد فعالیت خود را به درستی انتخاب نکرده و خود را به عنوان عمده فروش معرفی کند در این صورت مشمول ارزش افزوده خواهد شد. با توجه به اینکه به در اکثر مواقع فاقد فاکتور رسمی و قابل قبول از نظر اداره امور مالیاتی می‌باشد بنابراین محاسبه مالیات بر ارزش افزوده شخص به صورت زیر خواهد بود:

500.000.000 = 10% * 5.000.000.000 (مبلغی که بابت ارزش افزوده فروش باید پرداخت کند)

علاوه بر آن مالیات عملکرد سال 1401 به صورت زیر محاسبه می‌شود:

250.000.000 = 5% * 5.000.000.000 (درآمد مشمول مالیات مربوط به اینتاکد خرده فروشی کفش)

218.400.000 = 39.600.000 – 250.000.000 (سود خالص بعد از اعمال معافیت)

30.000.000 = 15% * 200.000.000

3.680.000 = 20% * 18.400.000

33.680.000 = 3.680.000 + 30.000.000 (مالیات عملکرد به نرخ ماده 131)

حال اگر شخص اینتا کد فعالیت را صحیح انتخاب کرده و خود را خرده فروش معرفی کرده باشد از پرداخت ارزش افزوده معاف بوده و محاسبه مالیات عملکرد شخص به صورت زیر خواهد بود:

750.000.000 = 15% * 5.000.000.000 (درآمد مشمول مالیات مربوط به اینتاکد خرده فروشی کفش)

710.400.000 = 39.600.000 – 750.000.000 (سود خالص بعد از اعمال معافیت)

30.000.000 = 15% * 200.000.000

40.000.000 = 20% * 200.000.000

77.600.000 = 25% * 310.400.000

147.600.000 = 77.600.000 + 40.000.000 + 30.000.000 (مالیات عملکرد به نرخ ماده 131)

همانطور که محاسبات بالا نشان میدهد در صورتی که شخص با انتخاب اشتباه اینتا کد خود را عمده فروش معرفی کند علاوه بر پرداخت 33.680.000 تومان مالیات عملکرد باید 450.000.000 تومان بابت ارزش افزوده به اداره امور مالیاتی پرداخت کند. در صورتی که اگر اینتاکد صحیح مربوط به خرده فروش را انتخاب کرده باشد، فقط 147.600.000 تومان بابت مالیات عملکرد پرداخت کند.

نکته قابل توجه دیگری که باید به آن توجه کرد این است که چنانچه شخص هنگام انتخاب اینتا کد دقت لازم را نداشته و یا به هر دلیلی اینتاکد را اشتباه انتخاب کند، سیستم به او اجازه اصلاح اینتا کد را نخواهد داد. در این صورت لازم است برای اصلاح اینتاکد پرونده، با اسناد و مدارک لازم که نوع فعالیت شخص را به درستی نشان دهد به حوزه مالیاتی مربوط به پرونده مراجعه کرده و در صورتی که رئیس حوزه مالیاتی پس از بررسی اسناد و مدارک تایید کند که اینتا کد فعالیت اشتباه ثبت شده است شخص می‌تواند اینتاکد را اصلاح نماید. در غیر این صورت نمی‌توان اینتا کد پرونده مالیاتی را تغییر داد.

نحوه دریافت اینتا کد مالیاتی

در این قسمت می‌خواهیم مراحل و نحوه دریافت اینتا کد مالیاتی را مرحله به مرحله به صورت تصویری آموزش دهیم تا کارتان راحت‌تر شود.

۱. برای دریافت اینتاکد مالیاتی از طریق آدرس https://my.tax.gov.ir/ وارد درگاه خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی شوید. بعد از ورود به سایت امور مالیاتی، صفحه زیر برای کاربر نمایش داده می‌شود:

از قسمت ورود به درگاه ملی، کد ملی، رمز عبور و متن امنیتی در تصویر را وارد کنید.

۲. با انتخاب دکمه ورود به پنل کاربری رمز یکبار مصرف 6 رقمی ورود به درگاه ملی خدمات مالیات برای شما پیامک خواهد شد. با کلیک بر روی دکمه اشاره شده، پنجره زیر نمایش داده می‌شود. در این بخش باید رمز یک بار مصرف را وارد و بر روی دکمه ورود به سامانه کلیک کنید.

۳. وقتی رمز یک بار مصرف را وارد می‌کنید، صفحه زیر نمایش داده می‌شود که به آن داشبورد مالیاتی می‌‌گویند و خلاصه‌ای از کلیه اطلاعات مالیاتی کاربر نمایش داده می‌شود. از منوی سمت راست گزینه‌ پرونده مالیاتی را انتخاب کنید.

۴. با انتخاب گزینه فهرست پرونده مالیاتی صفحه زیر نمایش داده می‌شود. باید روی پرونده‌های عملکرد و ارزش افزوده کلیک کنید.

۵. همانطور که در صفحه زیر می‌بینید، با انتخاب گزینه ذکر شده، پرونده مالیاتی برای شما نمایش داده می‌شود. گزینه جزئیات پرونده را انتخاب کنید.

۶. سپس با انتخاب گزینه به‌روز‌رسانی و تکمیل ثبت‌نام وارد پرتال ثبت‌نام و خدمات جامع الکترونیکی مالیاتی می‌شوید.

۷. در صفحه باز شده گزینه ویرایش اطلاعات ثبت نام را انتخاب کنید.

۸. در صفحه باز شده بر روزی گزینه نوع فعالیت/ دسته‌بندی را انتخاب کنید. در این صفحه «مشاغل انفرادی» باید «خدمات مهندسی دارای شماره نظام مهندسی» انتخاب شده باشد.

۹. در این قسمت صفحه مربوط به لیست فعالیت‌های ثبتی برای شما نمایش داده می‌شود. اینتا کد مالیاتی که قبلا ثبت کرده‌اید از این قسمت قابل مشاهده است. ( در صورتی که اینتاکدی برای شما نمایش داده نشده است، می‌توانید اینتاکد مرتبط با نوع فعالیت شغلی خود را ثبت کنید)

قبل از ارسال اظهارنامه یا فرم ماده تبصره 100 لازم است که اینتاکد ثبت شده در سامانه مودیان را بررسی در صورت عدم تطابق با اینتاکدهای اعلامی سازمان امور مالیاتی، جهت ویرایش آن به حوزه مالیاتی مربوطه مراجعه کنید.

جدول اینتا کد مشاغل ۱۴۰۳

جدول اینتا کد مشاغل ۱۴۰۳ از جمله اطلاعاتی است که برای محاسبه اینتاکد مشاغل مورد استفاده قرار می‌گیرد. جدول اینتاکد مشاغل برای محاسبه مالیات بر عملکرد مشاغل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۱. در جدول اینتا کد مشاغل، ضرایب مالیاتی برای مشاغل مختلف تعیین شده است. آخرین جدول ضرایب اینتا کد مشاغل در سایت سازمان امور مالیاتی قرار دارد. متقاضیان می‌توانند به منظور مشاهده لیست اینتا کد مشاغل به سامانه  tax.gov.ir مراجعه کنند.

۲. در مرحله دوم گزینه سایر خدمات مالیاتی و سپس روی گزینه راهنمای انتخاب اینتاکد  کلیک کنید.

۳. در این قسمت لیست اینتا کد مالیاتی کسب‌وکارها نمایش داده می‌شود. در این جدول وقتی روی جزئیات کلیک می‌کنید، ضرایب مالیاتی مشاغل مختلف مشخص شده است و خیلی آسان می‌توانید از ضرایب مرتبط با کسب‌وکار خود آگاه شوید و با استفاده از آن مالیات تقریبی خود را محاسبه کنید.

تفاوت کد آیسیک و اینتاکد

کد آیسیک در واقع یک طبقه‌بندی بین المللی برای فعالیت‌های اقتصادی می‌باشد. اما چون در کشور ایران کد آیسیک برای معرفی فعالیت‌های اقتصادی یک طبقه‌بندی کلی بوده و جزئیات فعالیت را نشان نمی‌دهد، گاهی مواقع فعالان اقتصادی و اداره امور مالیاتی را دچار ابهام کرده و به همین دلیل اینتا کد فعالیت در کشور ایران معرفی شد. اینتاکد در واقع واضح‌تر و با جزئیات بیشتری فعالیت‌های اقتصادی را طبقه‌بندی می‌کند و صاحبان کسب و کار موظف به انتخاب آن می‌باشند.

اما در اینجا لازم است به دو نکته مهم اشاره نمود:

انتخاب کد آیسیک و اینتاکد هر دو در پرونده مالیاتی شخص الزامی بوده و حتی در صورت عدم ثبت یکی از آن‌ها ثبت نام پرونده مالیاتی شخص ناقص می‌شود. در این صورت شخص برای طی مراحل مالیاتی از جمله ارسال اظهارنامه عملکرد دچار مشکل می‌شود چرا که سیستم تا تکمیل ثبت نام اجازه ارسال اظهارنامه به صاحبان کسب و کار نخواهد داد.

همچنین باید به این نکته دقت کرد که هنگام ثبت نام و تکمیل پرونده مالیاتی لازم است کد آیسیک و اینتا کد مالیاتی برای یک فعالیت مطابق با هم انتخاب شوند. مثلا اگر شخصی یه عمده فروشی قهوه دارد هنگام انتخاب کد آیسیک اگر شخص فعالیت عمده فروش قهوه را انتخاب می‌کند باید در نظر بگیرد که برای اینتا کد مالیاتی نیز باید همین فعالیت را انتخاب کند.

سوالات متداول (FAQ)