حقوق بازنشستگان سال ۱۴۰۴ مشخص شد
حقوق بازنشستگان با افزایش هزینههای زندگی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. براساس روال معمول، همه ساله طی مصوبهٔ هیات وزیران، حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران تأمین اجتماعی افزایش مییابد و سازمان تأمین اجتماعی، طی یک نامهٔ اداری افزایش این حقوق را ابلاغ میکند. در ادامه، به جزئیات حقوق بازنشستگان سال ۱۴۰۴ میپردازیم.
مبلغ حقوق بازنشستگان سال ۱۴۰۴
بر اساس قانون لایحه بودجه، حداقل حکم حقوق بازنشستگان سال ۱۴۰۴ به میزان ۱۱/۷۰۰/۰۰۰ تومان تعیین شده است.
حقوق بازنشستگان، وظیفهبگیران و مشترکان صندوقهای بازنشستگی کشوری و لشکری و سایر صندوقهای بازنشستگی وابسته به دستگاههای اجرایی، به میزان ۲۰٪ نسبت به آخرین حقوق افزایش مییابد. باید گفت که بسته به میزان حقوق دریافتی فرد بازنشسته در سال قبل، این حقوق تا ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت و این امر کلیۀ بازنشستگان را در بر میگیرد.
این افزایش بهصورت پلکانی اعمال میشود و بسته به میزان حقوق دریافتی فرد بازنشسته در سال گذشته، میتواند تفاوتهایی داشته باشد. اما در نهایت، تمامی بازنشستگان تحت پوشش این طرح از افزایش حداقل تا سقف ۲۰ درصد برخوردار خواهند شد.
حقوق بازنشستگی چیست؟
طبق ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی، بازنشستگی به معنای پایان فعالیت شغلی یک فرد بیمهشده است که شرایط لازم برای برخورداری از مستمری بازنشستگی را داشته باشد. شرایط بازنشستگی شامل مدت سابقه بیمه و سن بازنشستگی است. این حقوق معمولاً پس از رسیدن به شرایط خاصی همچون شرط سنی و داشتن سابقهکاری معین برقرار میشود. برای محاسبه میزان حقوق بازنشستگی، در سیستمهای تأمین اجتماعی و صندوقهای کشوری، معمولاً میانگین دو سال آخر دریافتی که شامل کسور بازنشستگی بوده، در نظر گرفته میشود.
همچنین مفهوم بازنشستگی، طبق بند ۱۵ ماده ۲ قانون تأمین اجتماعی، به معنی عدم اشتغال بیمهشده به کار به دلیل رسیدن به سن بازنشستگی است. این شرایط سنی، از جمله عوامل اصلی در احراز وضعیت بازنشستگی افراد است. پس از بازنشستگی، افراد براساس مدت زمان خدمت و میزان کسور بازنشستگی، مستمری دریافت میکنند.
قانون جدید بازنشستگی
در الحاقی بند خ ماده ۲۹ لایحه قانون برنامه هفتم توسعه با عنوان قانون جدید بازنشستگی تأمین اجتماعی، با هدف رفع ناترازی درصندوقهای بازنشستگی با شرایط جدید به تأیید شورای نگهبان رسیده و لازم الاجراست؛ ولی با این حال زمان اجرایی شدن این قانون در دست نیست.
به موجب قانون جدید بازنشستگی تأمین اجتماعی، بیمهپردازانی که ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت داشته باشند به سنوات اشتغال آنها برای بازنشستگی اضافه نمیشود، اما برای بیمه پردازانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه، برای بیمهپردازان با ۲۰ الی ۲۵ سال سابقه خدمت به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی سه ماه، برای بیمهپردازان با ۱۵ تا ۲۰ سال سابقه خدمت به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی چهار ماه، و برای بیمهپردازانی که مطابق قانون کمتر از ۱۵ سال سابقه دارند، به سنوات اشتغال آنان پنج سال اضافه میشود.
نکته مهم
اجرای این قانون مشمول بازنشستگان نبوده و مربوط به افرادی است که پس از تصویب و اجرایی شدن این قانون بازنشسته شدهاند.
محاسبه حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی ۱۴۰۴
میزان حقوق بازنشستگان سال ۱۴۰۴، همچون پاداش بازنشستگی، بهطور متفاوت برای افراد مختلف محاسبه میشود و این تفاوتها به عواملی مانند پایه حقوق فرد و سابقهکاری آن بستگی دارد. در این بخش، به بررسی نحوهٔ محاسبه حقوق بازنشستگان سال ۱۴۰۴ کشوری و تأمین اجتماعی و تفاوتهای آنها خواهیم پرداخت.
در محاسبه حقوق بازنشستگی کشوری، سابقه خدمت در سازمانها و مؤسسات تحت پوشش بیمه قانون مدیریت خدمات کشوری، سهم بازنشستگی پرداخت شده یا تعهد به پرداخت آن، نقش مهمی دارد. برای محاسبه حقوق بازنشستگی کشوری، معدل حقوق فرد و کسر حق بیمه، براساس دریافتی دو سال آخر خدمت، و با در نظر گرفتن آخرین ضریب حقوق سال بازنشستگی، محاسبه میشود.
فرمول محاسبه حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی سال ۱۴۰۴
سابقه حق بیمه پرداختی × حقوق و مزایای مشمول بیمه ۲ سال اخیر ÷ ۲۴ ماه = حقوق بازنشستگی
محاسبه معدل حقوق دو سال آخر خدمت: برای محاسبه معدل حقوق، ابتدا جمع حقوق و فوقالعادههای دو سال قبل از بازنشستگی را محاسبه کرده و سپس آن را در مدت خدمت هر سال ضرب کنید. این مجموع سپس بر عدد ۷۲۰ (تعداد روزهای دو سال) تقسیم میشود.
محاسبه حقوق بر اساس سنوات قابل قبول: پس از محاسبه معدل حقوق، این عدد در سنوات قابل قبول (تا سقف ۳۰ سال) ضرب میشود. سپس حاصل این ضرب، بر عدد ۳۰ تقسیم میشود. در نهایت، برای افرادی که بیشتر از ۳۰ سال سابقه خدمت دارند، ۵٪ به مدت خدمت مازاد (بیش از ۳۰ سال) اضافه میشود.
اما برای بازنشستگان تأمین اجتماعی، نحوهٔ محاسبه مستمری کمی متفاوت است. برای محاسبهٔ میزان مستمری در این صندوق، فرمول زیر اعمال میشود:
محاسبه متوسط دستمزد بیمهشده: ابتدا مجموع حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه در دو سال آخر را جمع کرده و سپس آن را بر ۲۴ تقسیم میکنند که متوسط دستمزد بیمهشده به دست آید.
محاسبه مستمری تأمین اجتماعی: سپس، متوسط دستمزد بهدستآمده ضرب در تعداد سالهایی میشود که بیمه پرداخت شده و در نهایت، حاصل تقسیم بر عدد ۳۰ است. اگر بیمهشده در دو سال آخر بهطور موقت مشغول به کار نبوده، مدت زمان غیبت از کار از ماههای قبل از دو سال محاسبه میشود و بهطور متناسب در محاسبات در نظر گرفته میشود.
بهطور کلی، فرمولهای محاسبه حقوق بازنشستگی کشوری و تأمین اجتماعی با توجه به معیارهای خاص هرکدام، متفاوت است. بهطور کلی در هر دو سیستم، میزان حقوق بازنشستگی به سوابق بیمهای و دریافتیهای فرد بستگی دارد.
محاسبه حقوق بازنشستگی بالای ۳۰ سال
طبق ماده ۱۰۴ قانون مدیریت خدمات کشوری، برای هرسال خدمت اضافی بر ۳۰ سال، ۲.۵ درصد به میزان حقوق بازنشستگی افزوده میشود. این قانون به معنای آن است که هرچه مدت زمان خدمت فرد بیشتر باشد، میزان حقوق بازنشستگی او هم به طور قابل توجهی افزایش مییابد. بنابراین، بازنشستگان با سابقهٔ بیش از ۳۰ سال خدمت، از مزایای ویژهای برخوردار میشوند که به افزایش مستمری آنها کمک میکند و به نوعی تقدیر از تعهد و خدمات طولانی مدت آنان است.
محاسبه حقوق بازنشستگی با سابقه کمتر از ۲۰ سال
برای افرادی که دارای سابقه کمتر از ۲۰ سال بیمهپردازی هستند، دو حالت اصلی وجود دارد که براساس شرایط مختلف، نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی آنها تعیین میشود:
سابقه بین ۱۰ تا ۲۰ سال: افرادی که سن آنها به سن قانونی بازنشستگی (۶۰ سال برای مردان و ۵۵ سال برای زنان) رسیده و حداقل ۱۰ سال حق بیمه پرداخت کردهاند، میتوانند درخواست بازنشستگی دهند. در این صورت، میزان مستمری دریافتی آنها متناسب با تعداد سالهای واقعی پرداخت حق بیمه خواهد بود. به این معنا که مستمری برای این افراد برطبق مدت زمان خدمت و سابقه پرداخت حق بیمه محاسبه میشود و هیچ گونه افزایش برای سالهای اضافی در نظر گرفته نخواهد شد.
سابقه کمتر از ۱۰ سال: افرادی که سن آنها به سن قانونی بازنشستگی رسیده، اما سابقه پرداخت حق بیمهشان کمتر از ۱۰ سال است، میتوانند با خرید سوابق بیمهای خود، به حداقل ۱۰ سال سابقه برسند و سپس درخواست بازنشستگی دهند. این امکان به افراد این فرصت را میدهد که از حقوق بازنشستگی بهرهمند شوند. پس از تکمیل سوابق بیمهای، نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی طبق فرمولهای عمومی محاسبه مستمری انجام خواهد شد و همچنان میزان مستمری براساس مدت زمان پرداخت حق بیمه و شرایط دیگر متناسب با آن فرد خواهد بود.
در این شرایط، روش محاسبه حقوق بازنشستگی در هر دو حالت مشابه است، با این تفاوت که افرادی که سابقه کمتری دارند، باید سوابق خود را تکمیل کنند که شرایط بازنشستگی را به دست آورند.
چگونگی افزایش حق اولاد و عائله مندی برای بازنشستگان
حق عائلهمندی یکی از مزایای برجسته و مهم برای بازنشستگان تأمین اجتماعی است که به منظور پوشش بخشی از هزینههای زندگی خانواده، به ازای هر فرزند پرداخت میشود. در دوران اشتغال، پرداخت این مبلغ برعهدهٔ کارفرما است که از این طریق به کارگران کمک کند. اما پس از بازنشستگی، مسئولیت پرداخت حق عائلهمندی برعهدهٔ سازمان تأمین اجتماعی قرار میگیرد. این مبلغ در محاسبه حقوق بازنشستگی افراد اعمال میشود و تأثیر مستقیم بر میزان مستمری دریافتی بازنشستگان خواهد داشت. این اقدام به نوعی حمایت از خانوادههای بازنشستگان است که در دوران پس از کار، بار مالی زندگی خانوار به نحوی قابل تحمل شود.
مهمترین نکات متناسب سازی حقوق بازنشستگان
متناسبسازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی براساس قانون برنامه هفتم پیشرفت و ذیل جز ۲ بند «ر» ماده ۲۸ این برنامه، از سال ۱۴۰۳ آغاز شده و تا سال ۱۴۰۵ به طور کامل اجرا خواهد شد. این طرح با هدف جبران افت قدرت خرید بازنشستگان غیرحداقلبگیر طراحی شده و در سه مرحله انجام میشود.
در سال ۱۴۰۳، ۴۰ درصد از قانون اجرا شد که براساس آن، ۹۰ درصد افت مستمری سال ۱۴۰۳ نسبت به مستمری زمان برقراری جبران شد. در سال ۱۴۰۴، ۳۰ درصد دیگر از قانون اجرا میشود که فاصله بیشتری میان مستمری پرداختی و نرخ واقعی تورم کاهش یابد. در نهایت، در سال ۱۴۰۵، با اجرای ۳۰ درصد باقیمانده، تکمیل نهایی طرح و همترازی کامل مستمری بازنشستگان غیرحداقلبگیر با شرایط اقتصادی محقق خواهد شد.
جمعبندی
در پایان، طبق قانون میزان حقوق بازنشستگی براساس معیارهایی همچون سابقهکاری، سنوات خدمت و میانگین درآمد دو سال آخر به منظور تأمین معیشت افراد محاسبه میشود. با توجه به لایحه بودجه ۱۴۰۴ و قانون همسان سازی، حداقل حقوق بازنشستگان سال ۱۴۰۴ و وظیفهبگیران مشمول صندوقهای تأمین اجتماعی و کشوری به میزان ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان مشخص شده است.
سوالات متداول
۱. حقوق بازنشستگی چیست؟
مبلغی که به صورت ماهیانه، به طور مستمر و تا پایان عمر، به افراد دارای شرایط بازنشستگی مندرج در قانون تأمین اجتماعی و قانون مدیریت خدمات کشوری، تعلق میگیرد.
۲. شرایط تعلق حقوق بازنشستگان به افراد مشمول قانون تأمین اجتماعی چیست؟
داشتن ۳۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه و حداقل سن ۵۰ سال برای مردان از جمله شرایط تعلق حقوق بازنشستگی است.
۳. محاسبه حقوق بازنشستگی تأمین اجتماعی به چه صورت است؟
مطابق ماده ۷۷ قانون تأمین اجتماعی، یک سیام متوسط دستمزد بیمهگذار ضربدر سنوات پرداخت حق بیمه محاسبه میشود.
۴. افزایش حقوق در دو سال آخر بر مستمری تاثیرگذار است؟
در صورت افزایش نامتعارف و غیرطبیعی در دو سال آخر، سازمان تأمین اجتماعی میتواند میانگین دستمزد پنج سال آخر را مبنای محاسبه مستمری قرار دهد.
۵. نحوه محاسبه همسانسازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی چگونه است؟
فرآیند تعدیل حقوق بازنشستگان برای کاهش فاصله آنها با حقوق شاغلان و بهبود کیفیت زندگی است. برای محاسبهٔ همسانسازی، عواملی مثل نرخ تورم و میانگین حقوق در نظر گرفته میشود.
دیدگاهتان را بنویسید