حقوق معوقه چیست؟ از مطالبه تا نحوه محاسبه حقوق معوقه کارگران

کارفرما موظف است طبق قانون کار، در هنگام بستن قرارداد با کارگران و کارمندان خود، نحوه و زمان پرداخت حقوق و دستمزد را تعیین کرده و به شیوۀ تعیین شده و در زمان مشخص، حقوق کارگران را پرداخت کند. زمانی که کارگر حقوق و دستمزد خود را طبق قرارداد دریافت نکند به آن حقوق معوقه می‌گویند.

حقوق معوقه چیست؟

حقوق معوقه به پرداخت‌هایی گفته می‌شود که کارفرما به دلیل تأخیر یا عدم پرداخت به موقع و عدم پایبندی به تعهدات در زمان مشخص به کارکنان بدهکار است. این پرداخت‌ها می‌تواند شامل دستمزد، حقوق پایه، اضافه کاری، پاداش، مزایا و سایر مواردی باشد که در قرارداد کار ذکر شده است.

انواع حقوق معوقه

انواع حقوق معوقه عبارت است از:

• حقوق معوقه ناشی از تأخیر در پرداخت: زمانی که کارفرما به دلایل مختلف نتواند حقوق کارکنان را به موقع پرداخت کند.
• حقوق معوقه ناشی از اختلافات حقوقی: زمانی که بین کارفرما و کارکنان در مورد میزان حقوق یا مزایا اختلاف وجود دارد.
• حقوق معوقه ناشی از پایان کار: زمانی که کارفرما پس از اتمام قرارداد کار، حقوق و مزایای کارکنان را پرداخت نکرده است.

نحوه مطالبه حقوق معوقه کارگر

کارگران و کارمندان در صورت عدم دریافت حقوق از سوی کارفرما، قبل از هر اقدام قانونی می‌توانند از راه گفتگو و مذاکره با کارفرما، مشکل حقوق معوقه خود را مطرح کنند. اما اگر این مشکل از راه‌های مسالمت‌آمیز حل نشد، برای وصول آن می‌توانید به اداره کار و امور اجتماعی مراجعه کنید و براساس قانون، از کارفرما شکایت کرده و حقوق خود را مطالبه کنید.

شکایت از کارفرما بابت حقوق معوقه

در صورتی که مشکل حقوق معوقه از راه مسالمت آمیز حل نشد، برای شکایت از کارفرما مراحل زیر را طی کنید.

1. ابتدا به شعبه‌ای که بیمه کارگاه از آن رد می‌شود، مراجعه کنید و از این طریق شعبه اداره کار مربوطه را پیدا کنید.
2. پس از مراجعه به اداره کار و دریافت نامه برای بیمه‌گذار، آن را نزد شعبه خود برده و سوابق بیمه خود را دریافت کنید.
3. سوابق را نزد اداره کار برده و دادخواست شکایت دریافت کنید. فرم دادخواست شکایت را که شامل اطلاعات شخص، هویتی و علت تنظیم است را تکمیل کرده و علت را عقب افتادن حقوق بیان کنید.
4. اداره کار نامه‌ای با عنوان نامه سازش به شما می‌دهد که این نامه شامل اقدام شما و زمان جلسه سازش است که معمولاً 10 روز پس از اقدام است و شما این نامه را به دست کارفرما می‌رسانید.
5. جلسه سازش با حضور کارگر و کارفرما در اداره کار برگزار می‌شود و در اصل برای ارائه مدارک و دلایل طرفین است. اگر کارفرما در جلسه حاضر نشود و یا سازش صورت نگیرد، شکایت رسمی شده و جلسه تشخیص، تشکیل خواهد شد.
6. جلسه تشخیص با هدف تعیین حقوق معوقه حدود دو هفته بعد از جلسه سازش اجرا می‌شود و در صورتی که یکی از طرفین حاضر نشود، پرونده به جلسه حل اختلاف ارسال می‌شود.
7. در آخرین جلسه یعنی جلسه حل اختلاف، طرفین تمام اسناد و مدارک را تحویل می‌‌دهند که رأی نهایی دادگاه صادر شود.

متن نامه درخواست حقوق معوقه

اگر برای طلب حقوق معوقه خود قصد نوشتن نامه کتبی دارید، نامه زیر می‌تواند نمونه مناسبی باشد که از آن الگو بردارید.

نحوه محاسبه حقوق معوقه کارگران

نحوه محاسبه حقوق معوقه توسط اداره کار مانند محاسبه حقوق و دستمزد عادی است و به حقوق معوقه دیرکرد، جریمه یا خسارتی اضافه نخواهد شد. یعنی کارفرما موظف است که همان میزان حقوقی که پرداخت نکرده و آن را به تعویق انداخته است را به نرخ روز بپردازد و نیازی نیست بابت دیر کردن در پرداخت آن، مبلغی برای خسارت یا جریمه پرداخت کند.

خسارت تاخیر در پرداخت حقوق کارگر

تأخیر در پرداخت حقوق، خسارات قانونی را برای کارفرما به دنبال دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها پرداختیم. 

حق شکایت کارگران: براساس ماده ۴۱ قانون کار، در صورت عدم پرداخت حقوق، کارگر می‌تواند با مراجعه به اداره‌ کار، شکایت رسمی ثبت کند و پیگیری قانونی انجام دهد.

جرایم و مجازات کارفرما: مطابق ماده ۱۷۱ قانون کار، کارفرمایانی که در پرداخت حقوق کارکنان خود تعلل کنند، ممکن است مشمول جریمه‌های نقدی و سایر مجازات‌های قانونی شوند.

جمع‌بندی

حقوق معوقه تأثیر مستقیم بر معیشت کارگران دارد. کارفرمایان موظف‌اند که طبق قانون کار، حقوق و مزایای کارکنان خود را در زمان مقرر پرداخت کنند؛ در غیر این صورت، کارگران می‌توانند از طریق مراجع قانونی برای دریافت حقوق خود اقدام کنند. همچنین، پرداخت نکردن حقوق معوقه تبعاتی همچون جرایم مالیاتی و مشکلات حسابرسی را برای کارفرمایان به همراه دارد.

سوالات متداول