قرارداد کار معین؛ نحوه تنظیم قرارداد + مزایا و معایب آن

قرارداد کار معین یکی از انواع قراردادهای کار در تنظیم روابط بین کارگر و کارفرما است که به دلیل مدت دار بودن و تمرکز بر انجام کار مشخص، در بسیاری از مشاغل کاربرد دارد. با این حال عدم آگاهی از جزئیات قانونی و الزامات این قرارداد می‌تواند به اختلافات حقوقی منجر شود. در این مقاله از محاسبان به بررسی قرارداد کار معین می‌پردازیم.

قرارداد کار معین چیست؟

قرارداد کار معین، توافقی کتبی میان کارگر و کارفرما است که برای انجام کار مشخص یا پروژه‌ای خاص در مدت محدود منعقد می‌شود و پس از اتمام کار یا زمان تعیین‌شده خاتمه می‌یابد. در این نوع قرارداد کار، شرایط و جزئیات از جمله میزان حقوق، پرداختی‌ها و وضعیت بیمه مشخص می‌شود.

شرایط قرارداد کار معین

برای تنظیم این نوع قرارداد، ابتدا باید شرایط صحت آن را مطابق قانون کار بررسی کرد. این شرایط شامل موارد زیر است:

• مشروعیت موضوع قرارداد
• معین بودن موضوع قرارداد
• فقدان ممنوعیت قانونی طرفین قرارداد

تنظیم قرارداد کار معین

تنظیم قرارداد کار معین نیازمند رعایت اصول قانونی و شرایط مندرج در قانون کار است که از صحت و اعتبار قرارداد اطمینان حاصل شود. مراحل و نکات کلیدی برای تنظیم این نوع قرارداد به شرح زیر عبارت است از:

• مشخصات طرفین قرارداد
• شرح وظایف و موضوع قرارداد 
•  نوع قرارداد
•  تاریخ شروع و خاتمه قرارداد
• حقوق و مزایا
•  مزایا و تعهدات قانونی
• تجهیزات و ابزار کار
•  محرمانگی اطلاعات
• حل اختلافات
• امضای نهایی قرارداد و نسخه‌های قرارداد 

در ادامه هر یک از مراحل تنظیم قرارداد کار معین را بررسی می‌کنیم.

۱. مشخصات طرفین قرارداد

در ابتدای قرارداد، باید اطلاعات هویتی کارگر و کارفرما به منظور طرفین قرارداد کار به شکل زیر آورده شود:

این قرارداد بین …. که از این پس «کارگر/کارمند» نامیده می‌شود، از یک سو، و شرکت/شخص حقیقی … به نمایندگی … به شماره ثبت/کد ملی … و نشانی … که از این پس «کارفرما» نامیده می‌شود، از سوی دیگر، مطابق مفاد این قرارداد منعقد می‌شود.

۲. شرح وظایف و موضوع قرارداد

موضوع این قرارداد، انجام کار مشخصی است که کارگر متعهد می‌شود مطابق شرح وظایف تعیین‌شده از سوی کارفرما، در محل کار مشخص‌شده و در چارچوب قوانین و ضوابط جاری، وظایف خود را صحیح و کامل انجام دهد.  

۳. نوع قرارداد

این قرارداد از نوع «کار معین» بوده و صرفاً برای انجام پروژه یا فعالیت مشخص‌شده در بند موضوع قرارداد، تنظیم شده است. 

۴. تاریخ شروع و شرایط خاتمه قرارداد

تاریخ شروع همکاری از تاریخ … تعیین می‌‌شود. این قرارداد با اتمام کامل کار مورد نظر یا با توافق کتبی طرفین قابل فسخ است. در صورت وجود دلایل خاص و موجه، هر یک از طرفین می‌توانند درخواست فسخ را طبق مفاد پیش‌بینی‌شده در قرارداد ارائه کنند. تاریخ پایان همکاری وابسته به اتمام کار موضوع قرارداد بوده و زمان مشخصی برای خاتمه آن تعیین نمی‌شود، مگر با توافق طرفین.

۵. حقوق و مزایا

حق‌الزحمه کارگر بابت انجام موضوع قرارداد مبلغ … ریال است که به صورت … (ماهیانه، مرحله‌ای، یا پس از اتمام پروژه) پرداخت خواهد شد. این مبلغ شامل کلیه کسورات قانونی، از جمله بیمه تامین اجتماعی بوده و کارفرما موظف است نسبت به پرداخت آن اقدام کند.

۶. مزایا و تعهدات قانونی

کارگر از کلیۀ مزایای قانونی مقرر در قانون کار، شامل بیمه تامین اجتماعی، مرخصی‌های استحقاقی، عیدی و سنوات در طول مدت همکاری بهره‌مند خواهد بود. کارفرما متعهد است نسبت به ثبت و پرداخت حقوق قانونی کارگر در موعد مقرر اقدام کند.

۷. تجهیزات و ابزار کار

کلیۀ تجهیزات، ابزار، وسایل و مواد مورد نیاز جهت انجام کار توسط کارفرما تهیه و در اختیار کارگر قرار می‌گیرد. کارگر موظف است نسبت به نگهداری صحیح از آن‌ها اقدام کرده و در پایان قرارداد، تجهیزات دریافتی را به کارفرما تحویل دهد.

۸. محرمانگی اطلاعات

کارگر متعهد می‌شود در مدت همکاری و پس از آن، از افشای هرگونه اطلاعات، اسناد، داده‌ها و جزئیات مرتبط با پروژه یا فعالیت شرکت نزد اشخاص ثالث خودداری کند. در صورت تخلف، کارفرما مجاز به پیگیری حقوقی خواهد بود.

۹. حل اختلافات

در صورت بروز اختلاف میان طرفین در خصوص تفسیر یا اجرای مفاد قرارداد، موضوع ابتدا از طریق مذاکره مستقیم حل‌وفصل خواهد شد و در صورت عدم توافق، مرجع حل اختلاف، شورای حل اختلاف اداره کار محل خواهد بود.

۱۰. امضای نهایی و نسخه‌های قرارداد

این قرارداد در دو نسخه یکسان و با اعتبار یکسان تنظیم شده و پس از مطالعه کامل مفاد آن، در تاریخ … توسط طرفین امضا و مبادله شده است. هر نسخه نزد یکی از طرفین نگهداری خواهد شد.

تفاوت قرارداد معین و قرارداد پیمانکاری

قرارداد کار معین و قرارداد پیمانکاری، هرچند ممکن است در نگاه اول مشابه به نظر برسند، تفاوت‌های اساسی در ماهیت، ساختار حقوقی، نوع رابطه استخدامی، مسئولیت‌ها و الزامات قانونی دارند که به شرح زیر عبارتند از:

مزایا و معایب قرارداد کار معین

گاهی برای برخی افراد در حین قرارداد سوال پیش می‌آید که مزایا و معایب قرارداد کار معین چیست؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا با توجه به تعریف قرارداد کار معین، توافقی است که طی آن کارگر برای انجام کاری مشخص، تحت نظارت و با ابزار کارفرما، به‌صورت موقت استخدام می‌شود. سه مؤلفه‌ی مهم در این نوع قرارداد عبارت است از:

1. نامشخص بودن زمان دقیق پایان کار

نامشخص بودن زمان پایان در قرارداد کار معین، می‌تواند چالشی جدی برای هر دو طرف ایجاد کند. از یک‌سو نیروی کار با نوعی بلاتکلیفی شغلی روبه‌روست؛ چراکه آینده کاری او وابسته به اتمام پروژه‌ای است که زمان پایان مشخصی ندارد. از سوی دیگر، کارفرما ممکن است در روند اجرای کار احساس کند که پروژه بیش از حد طولانی شده یا نیروی کار در انجام آن کند پیش می‌رود. این ابهام زمانی، زمینه‌ساز بروز اختلافات و نارضایتی در همکاری خواهد بود.

2. تامین تجهیزات و ابزار کار توسط کارفرما

تامین ابزار و تجهیزات از سوی کارفرما در قرارداد کار معین، از یک‌سو مزیتی مهم برای نیروی کار محسوب می‌شود؛ چراکه فرد بدون نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه یا دغدغه تهیه لوازم تخصصی، می‌تواند بلافاصله وارد فرآیند کار شود. با این حال، این مزیت می‌تواند با چالش‌هایی همراه باشد. اگر کیفیت تجهیزات یا مواد اولیه مطابق با استانداردهای مدنظر نیروی کار نباشد، احتمال نارضایتی یا کاهش بهره‌وری وجود دارد. با این حال نکته مثبت دیگر این مدل، جلوگیری از اختلافات مالی است؛ چراکه هزینهٔ ابزار به‌عهده کارفرماست و نیروی کار تعهدی برای تأمین آن ندارد، در نتیجه مباحثی مانند برآورد قیمت یا تسویه هزینه‌های جانبی عملاً منتفی می‌شود.

3. پایان قرارداد تنها با انجام کامل کار یا توافق دو طرف

یکی از مهم‌ترین بخش‌های قرارداد کار معین، نحوه پایان آن است که هم‌زمان می‌تواند نقطه قوت و ضعف این نوع همکاری باشد. از یک‌سو کارفرما با خیالی آسوده می‌داند که وظیفه مورد نظرش مطابق شرایط تعیین‌شده در قرارداد به انجام خواهد رسید. از سوی دیگر، نیروی کار نیز تا زمان اتمام پروژه از امنیت شغلی نسبی برخوردار است و نمی‌توان او را بدون دلیل موجه اخراج کرد. این تعهد دوطرفه، حس پایداری و اعتماد را در فرآیند همکاری ایجاد می‌کند.

اما همین ویژگی، در شرایطی که یکی از طرفین دیگر تمایلی به ادامه همکاری نداشته باشد، می‌تواند به نقطه ضعف تبدیل شود؛ چراکه امکان فسخ یک‌جانبه قرارداد وجود ندارد و هر دو طرف حتی در صورت نارضایتی موظف‌اند تا پایان پروژه به همکاری ادامه دهند؛ موضوعی که گاهی به فشار روانی یا کاهش کیفیت عملکرد منجر می‌شود.

شرایط فسخ قرارداد کار معین

بر‌اساس ماده ۲۵ قانون کار، قرارداد کار معین که برای انجام کاری مشخص منعقد می‌شود، به‌صورت یک‌جانبه توسط هیچ‌یک از طرفین (کارگر یا کارفرما) قابل فسخ نیست. فسخ این قرارداد تنها در دو حالت امکان‌پذیر است:

1. اتمام کار مورد توافق در قرارداد
2. توافق مشترک کارگر و کارفرما برای پایان‌دادن به قرارداد

در صورت بروز اختلاف بین طرفین، رسیدگی به موضوع در صلاحیت هیات‌های تشخیص و حل اختلاف اداره کار است. این هیات‌ها مرجع قانونی برای بررسی شکایات مرتبط با قرارداد کار معین بوده و آرای صادره توسط آن‌ها لازم‌الاجرا است. طرفین قرارداد موظف به پذیرش و اجرای تصمیمات این مراجع هستند.

Pdf نمونه قرارداد کار معین

نمونه قرارداد کار معین را صرفاً می‌توان به عنوان یک الگو از آن استفاده و مطابق با نیاز هر بنگاه اقتصادی تنظیم کرد. این قرارداد شامل بندهای استانداردی مانند شرح شغل، حقوق، مزایا، میزان ساعات کار در ماه و مدت قرارداد هستند. در ادامه یک نمونه قرارداد کار معین را به اشتراک می‌گذاریم:

جمع‌بندی

در نهایت، قرارداد کار معین یکی از اصولی‌ترین و عمومی‌ترین انواع قرارداد کار در دنیای کسب‌وکار است. در این نوع توافق، کارفرما و کارمند به صورت مشخص و معین به انجام یک تعهد کاری می‌پردازند. این قرارداد به کارمند امکان می‌دهد تا شرایط کاری، حقوق و وظایف خود را به صورت دقیق درک کرده و به شکل قانونی حقوق و مزایای خود را از کارفرما درخواست کند. این نوع قرارداد معمولاً به مدت زمان مشخصی اعتبار دارد و پس از پایان انجام کار، به صورت خودکار منقضی می‌شود و ممکن است توسط طرفین تمدید یا فسخ شود. 

سوالات متداول