مبلغ مالیات حقوق شغل دوم – مشاغل معاف از مالیات حقوق شغل دوم

مالیات حقوق شغل دوم از یکی از پراهمیت‌ترین موضوعات مالی برای محاسبه است. براساس آمار و ارقام به دست آمده تقریباً 30 درصد افراد شاغل در کشور ایران شغل دوم دارند. این آمار چه از روی اجبار و فشار اقتصادی و چه از روی انتخاب پیوسته در حال افزایش است. همچنین داشتن شغل دوم برای بسیاری از افراد گزینه جذابی است، زیرا می‌تواند درآمد اضافی را به همراه داشته باشد و امنیت مالی بیشتری ایجاد کند.

با این حال، باید از نحوه عملکرد و محاسبه مالیات حقوق شغل دوم آگاه باشید که در نهایت هزینه زیادی را پرداخت نکنید. میزان مالیاتی که در شغل دوم خود می‌پردازید به مقدار درآمدی که به دست می‌آورید و کل درآمد شخصی شما بستگی دارد. به طور کلی، نرخ مالیات شغل دوم بسته به میزان درآمدی که در مجموع به دست می‌آورید، متفاوت خواهد بود؛ حتی اگر در محدوده کمک هزینه معاف از مالیات باشد.

عموم مردم فکر می‌کنند مالیات تنها به شغل اول افراد اعمال می‌شود یا اینکه مالیات شغل دوم نیز هیچ تفاوتی با شغل اول ندارد و با همان قوانین وضع و دریافت می‌شود. اما آیا چنین تصوراتی درست است؟ در ادامه به معرفی مالیات حقوق شغل دوم مشاغل تابع و مستقم می‌پردازیم و با قوانین موجود در این زمینه آشنا می‌شویم و نحوه محاسبه و پرداخت مالیات دو شغله‌ها را  بررسی می‌کنیم.

مالیات حقوق شغل دوم چیست؟

دریافت مالیات بر درآمد یکی از راه‌های درآمدی دولت است که افراد شاغل موظف به پرداخت آن هستند. مالیات‌ها بر به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شوند که مالیات بر حقوق و مالیات درآمد جزء دسته مالیات‌های مستقیم است. فرآیند اجرایی مالیات حقوق به نحوی طراحی شده است که نسبت به سایر مالیات‌ها با سرعت بیشتری محاسبه و مطالبه می‌شود و از این نظر اهمیت ویژه‌ای دارد.

نرخ مالیات حقوق دو شغله‌ها درصورتی که جمع درآمد بیشتر از یک میلیارد ریال باشد، پس از کسر هزینه‌های قابل قبول نسبت به کل درآمدی که به دست می‌آورند، مشمول پرداخت مالیات به نرخی که در ماده ۱۳۱ تصویب شده است، می‌شوند. در این حالت فرقی نمی‌کند که مجموع درآمد افراد از دو منبع باشد یا از چند منبع مختلف، معاف از مالیات باشد و یا غیرمعاف از مالیات، در هر صورت از حقوق این افراد مبلغ مالیات کسر می‌شود.

بنابراین مطابق قانون، مالیات حقوق شغل دوم به کسانی که دارای دو شغل هستند، تعلق می‌گیرد. در واقع افراد شاغل باید به صورت مستقیم به دولت مالیات بپردازند که به آن مالیات بر درآمد یا مالیات بر حقوق گفته‌ می‌شود. به همین دلیل بهتر است کارمندان و افراد شاغل، اطلاعات کافی در این مورد داشته‌ باشند.

مالیات حقوق شغل دوم چقدر است؟

در طی چند سال گذشته، میزان مالیاتی که از حقوق کارمندان دولتی و خصوصی کسر می‌شد، متفاوت بوده‌ است. به عنوان مثال این میزان از مالیات بر حقوق، برای کارمندان دولتی در حدود ۱۰ درصد در نظر گرفته‌شده‌‍‌ بود، اما کارمندان خصوصی علاوه بر این ۱۰ درصد باید تا ۳۵ درصد دیگر نیز مالیات تصاعدی پرداخت می‌کردند! طبیعتاً این قانون به دلیل ناعادلانه‌ بودن، با اعتراض مواجه‌ شد. در نتیجه بعد از آن تصمیم بر این شد که از کارمندان دولتی و خصوصی، مالیات به صورت یکسان اخذ شود.

لازم است که به ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم اشاره کنیم. طبق این ماده، نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه هستند، به صورت زیر است:

معافیت مالیات حقوق شغل دوم

مطابق تبصره جدید الحاقی که به قانون اضافه شد، اشخاص حقیقی چند شغله می‌توانند در طول هر دوره تنها مجاز به استفاده از یک معافیت مالیاتی بر طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم هستند. البته تا پیش از اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم افراد چند شغله می‌توانستند از تمام معافیت‌های مالیاتی مربوط به هر‌کدام از مشاغل بهره ببرند که با اجرای اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم این امکان برای چندشغله‌ها از بین رفت.

قانون مالیات بر حقوق دو شغله‌ها، معافیت مالیاتی را فقط به یکی از شغل‌‌های این افراد اختصاص می‌دهد، بنابراین حتی اگر یک فرد چندین شغل داشته باشد و در چند حوزه فعالیت کند، فقط به یکی از مشاغل او معافیت مالی تعلق می‌گیرد. یکی از اصول اساسی برای دریافت معافیت مالیاتی برای دو شغل این است که اظهارنامه مالیاتی را به موقع ارائه و تنظیم کنید.

طبق ماده مربوطه قبلی نرخ مالیات بر درآمد حقوق، درمورد کارکنانِ مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون به نرخ مقطوع 10 درصد و در مورد سایر حقوق بگیران (کارمندان بخش خصوصی) نیز پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون به نرخ 10 درصد و نسبت به مازاد آن به نرخ‌های ماده 131 این قانون خواهد بود. به نحوی که برای کارکنان بخش خصوصی تا ۳۵ درصد باید مالیات تصاعدی پرداخت می‌کردند.

به این ترتیب با در نظر گرفتن نرخ‌های تصاعدی برای کارمندان بخش خصوصی در مقابل نرخ ثابت برای کارمندان بخش دولتی نوعی تبعیض در شرایطی که حمایت از بخش خصوصی مورد تأکید قرار می‌گیرد به حساب می‌آمد و به علت غیر‌منصفانه بودن این قانون، دولت تصمیم گرفت طبق اصلاحیه جدید قانون مالیات‌های مستقیم، نرخ معافیت‌ها برای هر دو گروه کارمندان دولتی و بخش خصوصی یکسان شده است و بر این اساس نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر معافیت پایه تا هفت برابر آن مشمول مالیات سالانه 10 درصد و نسبت به مازاد آن 20 درصد است.

بنابراین درآمد سالانه مشمول مالیات مؤدیان که اظهارنامه مالیاتی خود را طبق مقررات در موعد مقرر تسلیم کرده‌اند تا میزان معافیت تعیین شده در قانون بودجه سنواتی از پرداخت مالیات معاف و مازاد آن به نرخ‌های مذکور در ماده 131 (اصلاحیه) این قانون مشمول مالیات خواهد بود.

مشاغل معاف از مالیات حقوق شغل دوم

با توجه به اینکه اکثر مشاغل ملزم به پرداخت مالیات هستند، اما تعیین مالیات در برخی مشاغل باعث کند شدن روند کاری و مانع پیشرفت آنان می‌شود، به این دسته از مشاغل، مشاغل معاف از مالیات می‌گویند. مشاغل معاف از مالیات به دلیل اینکه تأثیر بسیار زیادی در روند پشرفت جامعه دارند، بهترین کار این است که از این مشاغل، مالیاتی دریافت نشود. بنابراین قانون گذار برای تشویق مردم به فعالیت در این زمینه بر‌اساس قانون مالیات‌های مستقیم شرایطی را ایجاد کرده است که این مشاغل را از پرداخت مالیات معاف می‌کند.

در ادامه لیستی از مشاغل را در اختیار شما قرار می‌دهیم که تفاوتی نمی‌کند که شغل اول باشد یا دوم، این مشاغل معاف از مالیات حقوق هستند.

انتشاراتی ها

این فعالیت‌ها از مهم‌ترین فعالیت‌های فرهنگی در کشور محسوب می‌شوند که در بحث فرهنگی جامعه نقش به سزایی دارند. بنابراین دولت برای حمایت از افراد فرهیخته و تحصیل کردگانی که در این زمینه‌ها فعالیت می‌کنند، هیچ‌گونه مالیاتی از آن‌ها دریافت نمی‌کند. تمامی ناشران و کسانی که در زمینه نشر کتاب فعالیت دارند، معاف از مالیات هستند و تخفیف‌هایی برای آن‌ها در نظر می‌گیرد.

مشاغل فعال فرهنگی

در واقع از نظر قانون‌گذار، مشاغل فرهنگی یکی از حوزه‌های مهم هستند که می‌توانند سطح فرهنگ جامعه را تا حد زیادی افزایش دهند. این دلیلی است که قانون‌گذاران، افراد فعال در این حوزه را از پرداخت مالیات معاف کردند. اگر قصد دارید به عنوان شغل دوم خود در این زمینه‌ها فعالیت کنید، نیازی به پرداخت مالیات شغل دوم خود نخواهید داشت. بنابراین بر‌اساس قانون مالیات مستقیم و در راستای افزایش زیرساخت‌های فرهنگی کشور، کلیه مشاغلی که در حوزه فرهنگی فعالیت می‌کنند، از پرداخت مالیات معاف هستند.

مشاغل مطبوعاتی

مشاغل هنری

مشاغل هنری حوزه‌های متنوع زیادی دارند که بسیاری از این حوزه‌ها مانند آهنگسازی، خوانندگی، نوازندگی، تدوین‌گری، فیلم‌نامه‌ نویسی، انیمیشن سازی، بدلکاری، مجسمه‌سازی و نمایش‌های عروسکی و … از جمله مشاغل معاف از مالیات هستند. اگر شما هم دوست دارید به عنوان شغل دوم خود در این زمینه‌ها فعالیت کنید، از پرداخت مالیات شغل دوم خود معاف هستید. البته در راستای برقراری عدالت مالیاتی، این معافیت شامل حال هنرمندان و سلبریتی‌هایی با درآمدهای بالا نمی‌شود.

سایر مشاغل

علاوه بر موارد ذکر شده کلیه شرکت‌های تعاونی روستایی و عشایری از پرداخت مالیات معاف هستند. برخی از مشاغل معاف از مالیات به شرح زیر است:

چگونگی مطلع شدن سازمان امور مالیاتی از شغل دوم افراد

سوالی که ذهن خیلی از افراد را به خود مشغول کرده این است که سازمان امور مالیاتی چگونه از شغل دوم افراد مطلع می‌شود؟ شاید پاسخ به چنین سوالی در گذشته دشوار بود، اما امروزه با مجازی شدن سیستم‌های ثبت مالی دیگر کار دشواری نیست. بنابراین همه سازمان‌ها یا شرکت‌هایی که برای جذب نیرو اقدام به استخدام افراد کارجو می‌کند، برای احراز هویت فرد کارجو یک سری مدارک از او دریافت می‌کنند.

حال شغل دوم پاره وقت باشد یا شغل اول، در هر صورت افراد موظف هستند که برای تأیید هویتشان، کد ملی و مدارک شناسایی‌شان را در اختیار آن شرکت قرار دهند. قطعاً شرکت مربوطه هم پس از تأیید فرد به عنوان کارمند رسمی‌اش، اطلاعات هویتی‌ وی را برای محاسبه حقوق و دستمزد و رد کردن بیمه تأمین اجتماعی، در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌دهد. در واقع مالیات حقوق شغل دوم با ثبت کد ملی افراد دو شغله در سازمان امور مالیاتی به آن‌ها تعلق می‌گیرد و بدین شکل سازمان امور مالیاتی از شغل افراد مطلع می‌‌شود.

آیا شغل دوم بازنشستگان مشمول مالیات حقوق خواهد شد؟

طبق قانون مالیات، حقوق به مزدی اطلاق می‌شود که فرد در ازای انجام کاری دریافت می‌کند و بدیهی است و مشمول مالیات می‌شود؛ این در حالی است که حقوق دریافتی بازنشستگان با توجه به اینکه در ازای کاری صورت نمی‌گیرد (فعالیتی که در زمان حال انجام شود)، در دسته مستمری بازنشستگی قرار گرفته و مشمول مالیات نمی‌شود. حقوق بازنشستگی مطابق ماده ۹۱ قانون مالیات‌های مستقیم، در ردیف مستمری قرار گرفته و درآمد محسوب نمی‌شود. بنابراین حقوق بازنشستگان معاف از مالیات است و مالیاتی به آن تعلق نمی‌گیرد.

همچنین در مواد قانون مالیات مستقیم کشور، معافیتی برای سن مشمولان در نظر گرفته نشده است. برخی از بازنشستگان به اشتباه تصور می‌کنند که افزایش سن باعث معافیت ‌آن‌ها از پرداخت مالیات حقوق می‌شود؛ این در حالی است که محاسبه مالیات حقوق بازنشستگان مشغول به کار، ارتباطی با سن بازنشستگی اشخاص ندارد و بر طبق قوانین جاری سازمان امور مالیاتی، به افراد در سطح درآمدهای مختلف مالیات تعلق خواهد گرفت.

محاسبان به عنوان بزرگترین مرکز آموزش حسابداری اصفهان در حوزه مالیات حقوق، مشاوره و دوره‌های تخصصی ارائه می‌دهد. برای آگاهی از این دوره‌ها و یا دریافت مشاوره با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید.

معافیت مالیاتی شغل دوم بازنشستگان

بازنشستگان شاغل تحت شرایطی می‌توانند از معافیت‌ کلی یا جزئی بهره‌مند شوند. برخی از معافیت‌ها به شرح زیر است:

معافیت ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم

مطابق با ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات بر درآمد حقوق در هر‌سال بر‌اساس بودجه سنواتی مشخص می‌شود. بنابراین برای بررسی وضعیت بازنشستگان شاغل و مالیات بر حقوق آن‌ها، باید جدول معافیت سنواتی کشور را بررسی کنیم که برای سال ۱۴۰۴ این معافیت به مبلغ ۲۴۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال ماهانه رسیده است.

معافیت‌های سنی

برخی از بازنشستگان به اشتباه تصور می‌کنند که افزایش سن باعث بازنشستگی ‌آن‌ها می‌شود؛ این در حالی است که محاسبه مالیات حقوق بازنشستگان مشغول به کار ارتباطی با سن بازنشستگی اشخاص ندارد و در ماده‌های قانون مالیات‌های مستقیم، معافیتی برای سن مشمولان در نظر گرفته نشده است. 

معافیت‌های مرتبط با نوع درآمد

طبق قوانین مالیاتی، مستمری بازنشستگی معاف از مالیات است؛ اما اگر بازنشسته‌ای در کنار مستمری خود شغل دوم داشته باشد، درآمد حاصل از آن مانند حقوق سایر افراد مشمول مالیات خواهد شد.

معافیت‌های مالیاتی برای خرید مسکن

بازنشستگان یا افرادی که دارای گواهی عدم درآمد هستند، ممکن است مشمول معافیت مالیاتی خرید خانه شوند. این معافیت می‌تواند به‌صورت کلی یا جزئی، بسته به تصمیم شورای وزیران اعمال شود.

معافیت‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری

سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها مشمول مالیات است، مگر در مواردی که سرمایه‌گذاری در بخش‌های خاص مانند پروژه‌های مناطق محروم انجام شود که طبق قانون از مالیات معاف هستند.

حداکثر تعداد معافیت‌های مالیاتی مشاغل

یکی از سوالات رایج در میان افراد دارای چندین شغل این است که حداکثر چه میزان معافیت مالیاتی به آن‌ها تعلق می‌گیرد؟

جمع‌بندی

در نهایت، مالیات حقوق شغل دوم یک موضوع مهم و پیچیده است که باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشیم. با توجه به قوانین مالیاتی جدید و تغییرات مکرر در نرخ‌ها، هر فردی که به دنبال کسب درآمد از شغل دوم است، باید به دقت درآمدهای خود را بررسی کرده و با آگاهی از نرخ‌های مالیاتی اقدام به برنامه‌ریزی مالی کند.

سوالات متداول