
همه ما در زمانهایی از زندگی خود بحرانهای مالی را تجربه کردهایم؛ اتفاقی که در دنیای پرفراز و نشیب امروز و با وجود بیماریها و اتفاقات غیرمنتظره بیشتر هم شدهاند. در این میان، حقوق بگیران از امکان ویژهای به عنوان «مساعده» برخوردار هستند. مساعده حقوق به عنوان پیشپرداختی از حقوق، در مواقع بحران مالی، راهحلی مؤثر است. برای کسب اطلاع از شرایط پرداخت مساعده حقوق و استفاده از فرم درخواست مساعده، در این مقاله از محاسبان، همراه ما باشید.
مساعده حقوق چیست؟
مساعده حقوق مبلغی است که کارمند یا کارگر، پیش از موعد پرداخت حقوق ماهانه، بهعنوان بخشی از دستمزد خود از کارفرما دریافت میکند. این مبلغ، مثل یک پیش پرداخت است که بر پایۀ توافق میان کارگر و کارفرما صورت میگیرد و در زمان پرداخت حقوق اصلی، از حقوق نهایی فرد کسر میشود.
شرایط پرداخت مساعده حقوق چیست؟
شرکتها معمولاً برای پرداخت مساعده، ضوابط مشخصی را مطابق آئیننامههای سازمان خود تعیین میکنند که از ریسکهای احتمالی، مانند ترک کار کارمند پیش از پایان دوره همکاری یا خاتمه قرارداد جلوگیری کنند. شرایط مساعده عبارت است از:
- سقف مبلغ: میزان مبلغ نباید از مجموع حقوق قابل پرداخت یا مطالبات کارمند از شرکت بیشتر باشد.
- کسر از حقوق: مبلغ پرداخت شده به عنوان بدهی کارمند به شرکت ثبت شده و در زمان پرداخت حقوق ماهانه یا هنگام تسویهحساب نهایی از وجوه قابل پرداخت به کارمند کسر شود.
مساعده در قانون کار
براساس ماده ۴۵ قانون کار، پرداخت مساعده به کارمندان به صورت توافقی انجام میشود و الزامی برای کارفرما وجود ندارد. این ماده به کارفرما اجازه میدهد تا مبلغ پرداختشده را از حقوق کارگر کسر کند، مشروط بر اینکه این توافق به صورت شفاف بین طرفین برقرار شده باشد.
مبلغ مساعده چقدر است؟
مبلغ مساعده حقوق در هر سازمان یا مجموعه اقتصادی، براساس آییننامههای داخلی شرکت و با تصویب هیئت مدیره تعیین میشود. این مبلغ معمولاً بهصورت درصدی از حقوق ماهانه یا تا سقف مشخصی از دستمزد کارمند است. بهطور کلی، این مبلغ پس از کسر اقلامی مانند اقساط وامها، حق بیمه، مالیات و سایر کسورات قانونی از حقوق کارمند محاسبه و بر مبنای خالص دریافتی فرد تعیین میشود.
محاسبه مبلغ مساعده

برای پرداخت مبلغ مساعده حقوق در سازمانها، معمولاً استاندارد مشخصی وجود ندارد و این مبلغ براساس یکی از روشهای زیر تعیین و پرداخت میشود:
- درصدی از حقوق: مبلغ آن بهصورت درصدی از حقوق ثابت کارمند محاسبه میشود.
- مبلغ ثابت تعیین شده توسط سازمان: سازمان مبلغ مشخصی را برای همهٔ کارکنان در نظر میگیرد.
- سقف معین: سازمان حداکثر تا میزان مبلغی را برای پرداخت تعیین میکند.
- براساس نیاز: در این روش، کارمند با ارائه مدارک و مستندات لازم، درخواست خود را ثبت میکند و پس از تأیید واحدهای منابع انسانی، مالی و مدیریت مبلغ مورد نیاز پرداخت میشود.
فرم درخواست مساعده
فرم درخواست مساعده، سندی کتبی است که کارمند از طریق آن، درخواست دریافت بخشی از حقوق خود پیش از موعد پرداخت را بهصورت رسمی به واحد مربوطه ارائه میدهد. در ادامه، نمونهای از این فرم جهت استفاده و تکمیل ارائه شده است.
دستورالعمل پرداخت مساعده حقوق
دستورالعمل پرداخت مساعده معمولاً به صورت زیر است. به عبارت سادهتر، یک کارمند برای دریافت باید مراحل زیر را طی کند:

1. تکمیل فرم درخواست:
کارمند، فرم درخواست را تکمیل کرده و آن را به واحد مالی تحویل میدهد.
2. بررسی امکان پرداخت:
واحد مالی، شرایط مالی شرکت، سوابق کارمند (از جمله: تسویههای قبلی، مدت همکاری و عدم غیبت غیرموجه) و نقدینگی شرکت را بررسی میکند.
3. تأیید مدیر مالی:
پس از بررسیهای لازم، مدیر مالی با استناد به آییننامههای شرکت، مبلغ قابل پرداخت را تأیید میکند.
4. تأیید و امضای مدیرعامل یا مدیر مجموعه:
پرداخت این مبلغ منوط به تأیید نهایی و امضای مدیرعامل یا مدیر ارشد سازمان است.
5. پرداخت مساعده:
مبلغ تأیید شده بهصورت علیالحساب حقوق به حساب کارمند واریز و در زمان پرداخت حقوق ماهانه از حقوق او کسر میشود.
نمونه دستورالعمل مساعده
در ادامه برای درک بهتر این موضوع یک نمونه دستورالعمل را با شما به اشتراک میگذاریم:
سرفصل مساعده در حسابداری
برای ثبت عملیات مربوط به حقوق، لازم است حسابی با ماهیت غیر تجاری و تحت عنوان «مساعده پرسنل» در سیستم مالی ایجاد شود. این حساب از نظر ماهیت، بدهکار و مشابه حسابهای دریافتنی است؛ چراکه مبلغ پرداختشده به کارمند، تا زمان کسر آن از حقوق ماهانه، بهعنوان دارایی موقت شرکت محسوب میشود. در زمان پرداخت، نباید آن را در حسابهای حقوق و دستمزد ثبت کرد؛ زیرا تا پیش از پایان ماه، کار انجام شده بهطور کامل تحقق نیافته و پرداخت حقوق قطعی محسوب نمیشود.
ثبت سند حسابداری مساعده حقوق
ثبت سند حسابداری مساعده پرسنل در هنگام پرداخت، به شرح زیر است:
| شرح سند | بدهکار | بستانکار |
| حساب دریافتنی غیر تجاری/مساعده | *** | |
| نقد و بانک | *** |
هنگام دریافت حقوق و یا تسویه حساب، با ثبت سند زیر بسته میشود:
| شرح سند | بدهکار | بستانکار |
| هزینه حقوق و دستمزد | *** | |
| حقوق پرداختنی | *** | |
| مالیات بر حقوق | *** | |
| بیمه | *** | |
| حساب دریافتنی غیر تجاری/مساعده | *** |
تفاوت مساعده با علیالحساب و پیش پرداخت
از آنجایی که مساعده به عنوان علی الحساب حقوق شناخته میشود و همچنین پیش از پرداخت حقوق تحقق مییابد، ممکن است با سایر مبالغ دریافتی به عنوان علی الحساب و یا پیش پرداخت اشتباه گرفته شود. در ادامه، هر یک از این مفاهیم را بررسی میکنیم.
پیش پرداخت
پیشپرداخت وجهی است که پیش از آغاز انجام کار، ارائه خدمت یا تحویل کالا پرداخت میشود. منافع حاصل از پیشپرداخت معمولاً تا پایان دورهٔ انجام کار محقق نمیشود. به عبارت دیگر، پیشپرداخت ضمانت انجام کار است.
علی الحساب
علیالحساب مبلغی است که فرد برای پوشش هزینههای مرتبط با فعالیتهای کاری، مانند مأموریت یا اجرای بخشی از پروژه از شرکت دریافت میکند. این پرداخت زمانی انجام میشود که بخشی از کار انجام شده اما هنوز بهطور کامل تمام نشده است. پرداخت علیالحساب معمولاً با هدف تسهیل جریان کار برای ادامه فعالیت صورت میگیرد.
مساعده حقوق
مبلغی است که در طول ماه و قبل از زمان پرداخت حقوق، به درخواست کارمند و با موافقت کارفرما بهعنوان علیالحساب حقوق به او پرداخت میشود. این مبلغ در پایان ماه از حقوق نهایی فرد کسر و تسویه میشود.
مطالب بیشتر: کسورات حقوق و دستمزد
قوانین کار و بیمه رو حرفهای یاد بگیر!
در این مقاله از محاسبان، نکات مهم در رابطه با مساعده را باهم یاد گرفتیم. اگر در ذهن شما هنوز پرسشهایی در خصوص قوانین کار و بیمه وجود دارد، پیشنهاد میکنیم با یک مبلغ مناسب در تخفیف، محصول آموزش فشرده قانون کار و بیمه را خریداری کنید. این محصول شما را به شکل جامع و عملی با تمامی مسائل ضروری این حوزه آشنا میکند که حقوق خود را بهتر بشناسید و از مزایای قانونی آن بهرهمند شوید.
جمعبندی
مساعده حقوق یکی از روشهای حمایتی برای کارکنان است که میتواند در مواقع اضطراری، کمک مالی موقتی برای آنها فراهم کند. هرچند پرداخت آن به قوانین شرکت یا سازمان بستگی دارد، اما درخواست آن نیاز به تنظیم نامه یا فرم رسمی دارد. اکنون که با قوانین این کمک هزینه آشنا شدهاید، تجربیات و نظرات خود را در ارتباط با این موضوع با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
۱. مبلغ مساعده چگونه تعیین میشود؟
معمولاً درصدی از حقوق خالص، مبلغ ثابت یا سقف مشخص است.
۲. ماهیت مساعده حقوق در حسابداری چیست؟
در یک حساب غیرتجاری با ماهیت بدهکار ثبت میشود؛ این حساب از نوع حسابهای دریافتنی است.
۳. بازپرداخت مساعده چه زمانی انجام میشود؟
معمولاً بازپرداخت در پایان همان ماه از حقوق کارمند کسر میشود، اما با توافق طرفین است.
به این مقاله چه امتیازی میدهید؟
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
میانگین امتیاز 4.8 از 5 (12 رای)
دیدگاهتان را بنویسید