کمیته انضباط کار
مطالعه متمرکز
احتمالا شما هم به این فکر کرده‌اید که در بسیاری از مواقع، رسیدگی به تخلفات کارگر می‌تواند شبهاتی را برای ایشان ایجاد نماید. به صورتی که آیا رسیدگی به این تخلفات بطور عادلانه انجام می‌گیرد یا ممکن است در این بین تحرکاتی که بیشتر هم می‌تواند از جانب کارفرمایان انجام شود، در تصمیم گیری رسیدگی به تخلفات کارگران تاثیرگذار باشد.
کمیته انضباط کار
برای جلوگیری از بروز مشکلات ذکر شده و به حداقل رساندن نارضایتی‌های ناشی از احتمال ناعادلانه بودن تصمیم‌ها و قضاوت‌ها در خصوص مشکلات انضباطی، قانون کار برای این مشکل تدبیری را پیشنهاد داده است که در آن ذکر شده می‌بایست در کارگاه‌ها کمیته‌ای تحت عنوان کمیته انضباط کار تشکیل شود. کمیته انضباط کار متشکل از 3 نفر می‌باشد که نماینده کارفرما، نماینده کارگران و یک نماینده از سرپرستان باید در آن عضویت یابند.
نکته مهم
نکته مهم آن است که به ازای هر یک نماینده از جانب کارفرما می‌بایست به همان تعداد نیز نماینده کارگران در کمیته انضباط کار وجود داشته باشند.
باید مدنظر داشت که در کارگاه‌های بدون تشکل کارگری، نماینده کارگران جهت حضور در کمیته انضباط کار، به طور مستقیم با مشارکت اکثریت مطلق کارگران کارگاه و به صورت اکثریت نسبی انتخاب می شوند.
البته بهتر است انجام انتخابات حتی الامکان با نظارت نماینده اداره کار و امور اجتماعی محل اجرا شود؛ چرا که دیگر نمی‌توان ایرادی به نحوه برگزاری وارد نمود. اما چنانچه امکان این اتفاق نبود، می‌بایست صحت انتخاب به نحو مقتضی به تایید واحد کار و امور اجتماعی محل برسد.
تصمیمات کمیته انضباط کار
در مواقع بروز تخلفات توسط کارگران، این کمیته انضباط کار است که می‌بایست در مورد تخلفات و یا قصور کارگران تصمیم گیری نماید؛ البته تصمیمات این کمیته باید حتما در حوزه آیین نامه انضباطی کارگاه انجام شود و قطعا نمی‌توانند فوق آیین نامه تصمیم گرفته و عمل نمایند.
یکی از نکات حائز اهمیت در تخلفات کارگری آنست که علاوه بر تعیین موارد اتهام یا تخلفات که در ماده ۸ نمونه آیین نامه انضباط کار آورده شده‌اند، وفق ماده ۱۶ نمونه آئین نامه کمیته انضباط کار، می‌بایست از کارگر متخلف دعوت به عمل آمده و پس از تعیین موارد اتهامی، تفهیم اتهام به کارگر صورت گیرد. در صورت تایید موارد ذکر شده، کمیته انضباط کار این موارد را در پرونده به صورت کتبی درج و وقت رسیدگی جهت حضور تعیین می‌شود.
در این شرایط مسئله حائز اهمیت آنست که:
اول) آیا تخلفات تشخیص داده شده از نظر قانون کار هم تخلف محسوب می‌شود؟
دوم) در صورت اثبات انجام تخلفات انضباطی، میزان مجازات کارگر بر اساس چه مرجعی مشخص می‌گردد؟
پس از آنکه کمیته انضباط کار دعوت نامه حضور کارگر را برای ایشان ارسال نمود، کارگر می‌بایست در جلسه مقرر حضور یافته و به دفاع از خود بپردازد. چنانچه این توضیحات مورد قبول کمیته انضباط کار قرار بگیرد که کارگر از اتهام تخلفات رهایی می‌یابد اما چنانچه کارگر نتواند کمیته انضباطی را متقاعد نماید، این کمیته، کارگر را مطابق با آیین نامه انضباطی که از پیش برای کارگاه تدوین گردیده است مقصر تشخیص داده و مطابق با تنبیهات مشخص شده در آن، کارگر را مستحق تنبیه می‌نمایند.
دسته بندی تخلفات کارگری نسبت به نوع کار
مطابق با آیین نامه‌های اجرایی اداره کار و مقررات انضباطی آیین نامه، تخلفات در 4 دسته قرار می‌گیرند که این دسته‌بندی‌ها به شرح زیر می‌باشند:
گروه اول از تخلفاتی که کمیته انضباط کار می‌تواند به آن ورود نماید را می‌توان در موارد زیر مشاهده کرد:
- کم‌کاری، تنبلی یا سهل انگاری در انجام وظایف
- انجام رفتارهایی که با قوانین شغلی یا اداری مغایرت داشته باشند
- عدم رعایت پوشش و شئونات اسلامی و اجتماعی
- عدم نظارت درست و کافی مدیران به کارکنان
- عدم مشارکت در دوره‌های آموزشی که برگزار می‌گردند
- استعمال انواع دخانیات
- عدم دقت کافی در مراقبت و محافظت از اسناد و اموال کارگران و کارفرمایان
گروه دوم از تخلفات کارگران می‌توانند عواملی مانند زیر باشند:
- تهمت زدن به دیگران و یا انجام صحبت‌هایی که باعث تاثیر بر آبروی دیگر اشخاص بشود
- عدم توجه به اصول و نکات ایمنی و مهم در هنگام استفاده از ماشین‌ها و ابزارها
- استفاده نکردن از تجهیزات و وسایل ایمنی فردی در حین انجام کار و همچنین مواقعی که لازم هستند
- اعتیاد داشتن به انواع مواد مخدر و یا مشروبات الکلی و همچنین مصرف آنها در محیط کار
- سوء استفاده کردن از پست و مقام
- ارائه گزارش‌های خلاف واقع و دروغ در زمینه‌های کاری
- عدم اطاعت از مافوق خود
- تبعیض قائل شدن میان افراد بنا به دلایل غیر کاری و شخصی
- عدم رسیدگی به کارهای ارباب رجوع بدون وجود دلایل موجه و قابل قبول
گروه سوم تخلفات آیین نامه انضباط کار و مورد رسیدگی کمیته انضباط کار را می‌توان به شرح زیر بیان نمود:
- کارشکنی و کم کاری و همچنین تشویق دیگران به انجام این کار
- عدم مراقبت از اسناد محرمانه و افشای این دسته از اسناد
- تصاحب کردن اموال شرکت و مشتریان بدون کسب مجوز کتبی از افراد مرتبط
- استراق سمع کردن یا باز کردن بسته‌هایی که مربوط به مجموعه کاری یا افراد دیگر می‌باشد
- گرفتن وجوه مالی بنا به دلایلی به جز قوانین تعیین شده
- جعل و دستکاری اوراق و اسناد
و اما در نهایت به گروه چهارم تخلفات کارگران در کارگاه‌ها می‌رسیم:
- مشارکت در تجمع‌هایی مانند اعتصاب و تشویق دیگران به انجام این دسته کارها
- همکاری و پیوستن به گروه‌های محارب و یا تشویق دیگران به این امر
مراحل تنبیه کارگر نسبت به گروه تخلف
حال با توجه به تشخیص کمیته انضباط کار نسبت به تخلف انجام گرفته، می‌بایست با توجه به گروه تخلف تنبیه متناسب با آن را اجرا نمود که مراحل آن مطابق با شرایط ذیل می‌باشد:
- ابتدا در مرحله اول و برای دفعه اول می‌بایست به شخص متخلف تذکر کتبی داده شود.
- در مرحله دوم می‌بایست به شخص متخلف تذکر کتبی همراه با درج در پرونده داده شود.
- کم کردن بخشی یا کل تسهیلات و پاداش و مزایای فرد در مرحله سوم انجام می‌گردد.
- در مرحله چهارم کمیته انضباط کار می‌تواند نسبت به محروم نمودن فرد متخلف از ارتقا شغلی و همچنین تنزل مقام وی اقدام نماید.
چنانچه تخلف کارگر بسیار شدید بوده و یا در دفعات مکرر و البته با طی نمودن مراحل فوق اتفاق بیفتد، کمیته انضباط کار می‌تواند با درخواست از اداره کار و پس از تایید آن نسبت به اخراج کارگر اقدام نماید.
نکته مهم
نکته بسیار مهم آنست که ممکن است تخلفی، در گروه اول برای یک کارگاه قرار داشته باشد اما در کارگاهی دیگر، تخلف شدیدتری تلقی گردد؛ مانند سیگار کشیدن که در اکثر کارگاه‌ها در دسته تخلفات گروه اول قرار می‌گیرد اما در کارگاهی دیگر مانند پمپ بنزین در گروه چهارم بوده و دارای درجه تنبیه شدیدتری می‌باشد.
پس باید حتما تخلفات را با وضعیت کارگاه خود تطابق داده و بتوانیم این دسته‌بندی را مطابق با نوع کار تنظیم نماییم.
جمع بندی
تخلفات در همه کارگاه‌ها می‌تواند اتفاق بیفتد و برای کارفرماها دردسر ایجاد نماید. برای اقدام درست در آن شرایط و جلوگیری از بروز تصمیمات عجولانه و نادرست می‌بایست قبل از آن پیش‌بینی‌های لازم را انجام دهیم تا در زمان نیاز بتوانیم از اقدامات گذشته استفاده نماییم. یکی از مهمترین این اقدامات تشکیل کمیته انضباط کار و تدوین آیین نامه انضباط کار مطابق با شرایط کار و محدودیت‌های هر شغل می‌باشد تا در زمان بروز تخلفات کارگران بتوان به آنها استناد کرده و عادلانه ترین تصمیم را در مواجهه با تخلفات اتخاذ نمود.
دیدگاهتان را بنویسید
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام و عرض ادب
وقتتون بخیر،ببخشید من یه سوال داشتم ازتون،شرکتی که من پنج سال براش کار کردم ،به یه دلیل پوچ منو به کمیته انضباطی دعوت کرد وقتی رفتم جلسه داخل جلسه فهمیدن که کاملا اشتباه کردن خودشون و اصلا خطا و اشتباهی از طرف من نبود،من استعفاد دادم از اون شرکت اما متاسفانه الان که موقیعت کاری خوبی پیدا کرده بودم وقتی از شرکت استعلام گرفتن بازرسی اعلام کرد که من پرونده دارم در صورتیکه هیچی ندارن و باعث شدن من موقعیت شغلیم رو از دست بدم،سوالم این هست که من میتونم شکایت کنم و رای کمیته انضباطی رو بخوام ازشون؟چون اون روز که من رو دعوت کردن به جلسه من ماموریت ثبت کردم اما خود پرسنلی سرخود ماموریت رو به مرخصی استحقاقی تغییر داد.ممنون میشم من رو راهنمایی کنید.
سلام وقتتون بخیر
شما می‌توانید درخواست حکم جلسه کمیته انضباطی را داشته باشید تا بوسیله آن به اثبات غیر موجه بودن پرونده خود اقدام نمایید.
سلام خانمی ۴۴ساله هستم کارشناس حرفه ای مدیریت کسب کار وفروش .چند وقت پیش در بک شرکت به عنوان مسئول دفتر استخدام شدم پس از مدتی کار فروش وحسابدلری نیز به کارم اضافه شد وخیای وقت ها هم با ماشین وانت باید محصول هم به مشتریان ارسال وتحویل میدادم .به علت نشغله کاری خیلی زیادم دیگر تحمل همکاری با آنها را نداشتم وگفتم دیگر نمیخ اهم با شما همکاری کنم با کارفرمای خود بحثم بالا گرفت ومرا بد کتک زدند ونمیگزاشتن از کارخانه بیرون بروم به هرحال با نرمش خواستی وقول همکاری با آنها از کارخانه بیرون آمدم چندروز بعد به مادرم گفتم برود وکارت نلی وسناسنامه وسفته هایم را از آنها بگیرد گفته بودن باید بیاید وکار را تحویل بدهد من به اتفاق دخترم رفتم به محض ورودم ممانعت از ورود دخترم کردن ومن اعتراض کردم ومجددا درگیر شدم واز آنجائیکه با مامورهای انتظامی دوست بودند مرا مجبور کردن که در قبال اینکه تمام حق وحقوقی را آنها کنم که گرفته ام کارت ملی وشناسنامه رادارند وگفت تا یک هفته دیگر حق وحقوقت را می‌دهیم اکنون ۲ماه گذاشته وحقم را نمی‌دهند من چه باید بکنم
سلام
اقدام از طریق اداره کار برای دریافت حق و حقوق
اقدام از طریق دادگاه برای ضرب و شتم