بررسی بازار کار حسابداری ایران در سال 1401
بازار کار حسابداری به نسبت سایر رشته‌ها، وضعیت کاملا بهتری دارد. همه ما وقتی رشته‌ای را برای تحصیل انتخاب می‌کنیم، چشم‌اندازی را برای درآمد آن درنظر می‌گیریم. درآمد هر شغلی بستگی به بازار کار آن دارد. وقتی بازار کار مناسبی وجود نداشته باشد، عملا درآمدی هم در کار نخواهد بود. البته در کنار همه این موارد، مهارت هم از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای افرادی که مهارت کافی در رشته خود دارند، همیشه بازار کار وجود دارد. به این ترتیب نمی‌توان صرف اخذ مدرک از دانشگاه را مساوی با حضور در بازار کار دانست؛ مشابه آن چیزی که امروزه در جامعه دانش‌آموختگان دانشگاهی شاهد هستیم! فارغ‌التحصیلانی که مدرک دانشگاهی دارند، اما خبری از مهارت نیست. در مورد رشته حسابداری، داستان کمی متفاوت‌تر است.
کشورهای درحال توسعه با رشد روز افزون واحدهای اقتصادی مواجه هستند. خوشبختانه کشور ما هم جزو کشورهای درحال توسعه محسوب می‌شود و وضعیت رو به رشدی در صنعت، تولید، خدمات و … تجربه می‌کند. همه این واحدهای اقتصادی، برای بهبود وضعیت مالی، نیازمند حداقل یک حسابدار حرفه‌ای هستند. با این وجود آیا آینده این شغل در کشور ما تضمینی است؟ حقوق و درآمد شغل حسابداری به نسبت استرس و فشاری که دارد کافیست؟ در این مطلب به طور مفصل بازار کار رشته حسابداری را بررسی خواهیم کرد.
ماهیت رشته حسابداری را بیشتر بشناسید
قبل از آشنایی با بازار کار حسابداری، بهتر است نگاهی به ماهیت این رشته و شغل داشته باشیم. حسابداری یکی از انواع شغل‌های خدماتی محسوب می‌شود که وظیفه تهیه و تنظیم اطلاعات مالی مجموعه‌های اقتصادی را برعهده دارد. این اطلاعات، شامل تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی، جریان نقد، سرمایه، پرداخت‌ها، برداشت‌ها و … می‌شوند.
وجود حسابدار برای هر واحد اقتصادی ضروری است؛ فرقی نمی‌کند یک شرکت کوچک باشید یا یک هولدینگ بزرگ! حسابدار با ارائه گزارش‌های مالی، مدیریت کسب و کار را در امر تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند. به این ترتیب نقش مهمی در تجارت واحدهای اقتصادی ایفا می‌کنند.
حسابداری علاوه‌بر علم، یک هنر هم محسوب می‌شود. تلفیق اطلاعات و صورت‌های مالی با ارائه پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت اقتصادی، باعث رشد و شکوفایی کسب و کار خواهد شد. همچنین حسابداری وظیفه تهیه و ارسال گزارش‌های مربوط به مالیات را هم برعهده دارد. این موضوع نقش مهمی در کاهش هزینه‌های مالیاتی کسب و کارها ایفا می‌کند.
بازار کار حسابداری؛ مهارت‌های مورد نیاز
همانطور که می‌دانید، برای ورود به بازار کار هر رشته‌ای، باید مهارت‌های مورد نیاز آن را هم داشته باشید. شغل حسابداری هم از این قاعده مستثنی نیست. همه دانش‌آموختگان این رشته، باید به مهارت‌های مرتبط و به‌روز حسابداری مسلط باشند. همانطور که می‌دانید، حسابداری با صورت‌های مالی شرکت‌ها سر و کار دارد. تمام اطلاعات مرتبط با صورت‌های مالی هم در قالب اعداد و ارقام ارائه می‌شوند.
به این ترتیب تسلط کافی روی علم ریاضی از اهمیت بالایی برخوردار است. با این وجود تسلط بر ریاضی برای موفقیت در این شغل کافی خواهد بود؟ جواب منفی است! برای موفقیت در حسابداری، باید مهارت‌های مختلفی داشته باشید که عبارتند از:
- تسلط روی نرم افزارهای حسابداری
- آشنایی با مقررات و قوانین تجاری
- داشتن روابط عمومی قوی
- فن بیان مناسب
- قدرت تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی
- مدیریت زمان
باتوجه به وظایف و مهارت‌های حسابداری، می‌توان گفت که این شغل استرس بسیار بالایی دارد. دلیل عمده سختی کار این شغل، وجود حساسیت بسیار بالای صورت‌های مالی کسب و کار است. همچنین ممکن است حجم کار در برخی از ماه‌های سال بسیار بیشتر باشد که همین موضوع فشار مضاعفی را به حسابدار تحمیل خواهد کرد.
آشنایی با مزایای شغل حسابداری
قبل از ورود به بازار کار شغل حسابداری، بهتر است با مزایای آن آشنا شوید. این شغل پرطرفدار مزایای زیادی دارد که بسیاری از افراد را به سوی خود می‌کشاند. در ادامه با مزایای حسابداری آشنا خواهید شد:
- شغلی پایدار و کاملا رو به رشد است
- امکان ارتقاء شغلی و درآمدی با اخذ تحصیلات تکمیلی وجود دارد
- حقوق و مزایای مناسبی دارد
- در صورت تمایل به کارآفرینی، امکان راه‌اندازی کسب و کار را خواهید داشت
آشنایی با مشکلات شغل حسابداری
بازار کار حسابداری علاوه‌بر مزایای بیشمار، مشکلاتی را هم دارد. بسیاری از این مشکلات بین همه مشاغل یکسان هستند. در ادامه با مشکلات شغل حسابداری آشنا خواهید شد:
- وجود استرس به دلیل حساسیت بالای شغل حسابداری
- طولانی شدن ساعات کاری در مقاطعی از سال
- دریافت پیشنهادات غیر اخلاقی در مورد مسائل مالی
آشنایی با گرایش‌های مختلف شغل حسابداری و بازار کار آنها
اگر قصد ورود به بازار کار شغل حسابداری را دارید، بهتر است با گرایش‌های مختلف این رشته در دانشگاه آشنا شوید. حسابداری شاخه‌های مختلفی دارد که انتخاب هر کدام از آنها بستگی به علاقه و مهارت شما خواهد داشت. در ادامه نگاهی اجمالی به شاخه های حسابداری می‌اندازیم:
- حسابداری مالی: یکی از شاخه‌های پرطرفدار حسابداری است که بازار کار آن شامل کلیه شرکت‌ها و واحدهای تجاری و غیرانتفاعی می‌شود.
- حسابداری صنعتی: در این شاخه از حسابداری، صورت‌های مالی تولیدات صنایع مورد بررسی قرار می‌گیرند و بازار کار آن شامل واحدهای صنعتی و تولیدی می‌شود.
- حسابداری دولتی: همانطور که از عنوان آن پیداست با ادارات و سازمان‌های دولتی سر و کار دارد؛ بنابراین بازار کار این رشته، شامل کلیه نهادهای دولتی خواهد بود.
- حسابداری مالیاتی: در این نوع حسابداری، هزینه‌های مالیاتی مورد بررسی قرار می‌گیرد. بازار کار حسابداری مالیاتی، شامل همه واحدهای اقتصادی می‌شود.
- حسابداری بیمه: دانش‌آموختگان این رشته، برای انجام فعالیت در شرکت‌های بیمه آموزش داده می‌شوند.
- حسابداری بانک: همانطور که از عنوان این رشته مشخص است، فارغ‌التحصیلان آن در شعبات مختلف بانکی مشغول به فعالیت می‌شوند.
انواع حسابرسی و بازار کار آنها
رشته حسابرسی نیز از شاخه‌های حسابداری است که فارغ‌التحصیلان آن وظایف متفاوت‌تری نسبت به حسابدار دارند. به طور کلی حسابرسان به دو دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند. این دو دسته عبارتند از:
- حسابرس داخلی: این نوع از حسابرسان در داخل خود شرکت مشغول به فعالیت هستند. درواقع حسابرس داخلی، کارمند واحد رسیدگی به مسائل مالی است. این حسابرسان گزارش فعالیت‌های خود را به هیئت مدیره یا مدیرعامل ارائه می‌دهند.
- حسابرس خارجی: این گروه از حسابرسان، مستقل از شرکت‌ها فعالیت می‌کنند و به همین دلیل به آنها حسابرس مستقل هم گفته می‌شود. حسابرس خارجی تمام عملیات مالی شرکت‌ها را با موازین حسابداری و قوانین مالی منطبق می‌کند.
بررسی وضعیت بازار کار حسابداری در ایران
همانطور که اشاره کردیم، شاخه‌های مختلفی در آموزش حسابداری وجود دارند. هر کدام از این شاخه‌ها، مهارت‌های مختلفی برای موفقیت نیاز دارند. رشته‌های پرمتقاضی، مثل حسابداری مالی، صنعتی، حسابرسی و … بازار کار بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند. درواقع عمومیت این گرایش‌ها نسبت به بقیه بیشتر است. گرایش‌های دیگر، مثل حسابداری بیمه، بانکی، مالیاتی و … حوزه‌های تخصصی‌تری را شامل می‌شوند و بازار کار محدود به همان حوزه را دارند.
به طور کلی به دلیل رشد واحدهای اقتصادی در ایران، بازار کار حسابداری وضعیت رو به رشد و مناسبی دارد. فارغ التحصیلان رشته‌های مختلف حسابداری، باتوجه به مهارت‌های خود، می‌توانند در واحدهای مختلف صنعتی، مالی یا تولیدی مشغول به فعالیت شوند. پرواضح است که دانش‌آموختگان تحصیلات تکمیلی از آمادگی بیشتری برای تصدی این شغل برخوردارند. با این اوصاف رشته حسابداری از جمله رشته‌هایی است که بیکاری در آن نزدیک به صفر است. دلیل این امر نیاز شدید واحدهای کوچک و بزرگ اقتصادی برای سر و سامان دادن به امور مالی است.
بررسی وضعیت بازار کار حسابداری در دنیا
آگاهی از بازار کار این رشته در سایر کشورهای دنیا، برای علاقه‌مندان به مهاجرت از اهمیت بالایی برخوردار است. باتوجه به این که علم حسابداری، علمی جهانی است؛ استفاده از مدرک حسابداری در همه جای دنیا پذیرفته خواهد شد. این رشته پرطرفدار در همه جای دنیا پرمتقاضی محسوب می‌شود. ازجمله دانشگاه‌های مطرح دنیا در این رشته، می‌توان به هاروارد، موسسه فناوری ماساچوست، دانشکئه اقتصاد و علوم سیاسی لندن و استنفورد اشاره کرد.
در همه جای دنیا، دانش‌آموختگان حسابداری، می‌توانند در شغل‌های حسابرسی، دفترداری، تحلیلگر مالی، مدیر مالی و … مشغول به فعالیت شوند. باتوجه به آمار منتشر شده، میزان رضایت متصدیان این رشته در دنیا بسیار بالا بوده است. همچنین تا سال 2026 میلادی، اشتغال حسابداران در جهان، حدود 10 درصد افزایش خواهد داشت.
در این پیش‌بینی مشاغلی مثل تحلیلگر مالی، مدیر مالی، مشاور مالی و برآوردگر هزینه بیشترین رشد را خواهند داشت. از سوی دیگر کشورهایی، مثل سوئیس، ژاپن، استرالیا، انگلستان، ایرلند، لوکزامبورگ، کانادا و آمریکا بیشترین میزان پرداختی دستمزد به حسابداران را دارند. میانگین درآمد یک حسابدار در انگلستان به حدود 165 هزار دلار و در ایرلند به 132 هزار دلار هم می‌رسد.
آشنایی با دروس و دانشگاه‌های برتر کشور در رشته حسابداری
همانطور که می‌دانید، رشته حسابداری در 3 مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تدریس می‌شود. دروس حسابداری در مقطع کارشناسی، شامل 153 واحد درسی است. از این 153 واحد، 20 واحد عمومی، 13 واحد اختصاصی هر گرایش، 58 واحد اختصاصی و 44 واحد پایه است. از جمله دروس پایه حسابداری، می‌توان به جامعه‌شناسی، ریاضیات کاربردی، آمار کاربردی، اصول علم اقتصاد، مبانی کامیپوتر، مدیریت تولید، روش تحقیق و … اشاره کرد.
دروس اصلی رشته حسابداری برای معرفی به بازار کار حسابداری هم شامل اصول حسابداری، حسابداری میانه، حسابداری پیشرفته، حسابرسی، مدیریت مالی، حسابداری صنعتی، متون حسابداری و … می‌شود.
همانطور که می‌دانید، رشته حسابداری یک رشته شناور محسوب می‌شود. به این معنی که بین رشته‌های تجربی، انسانی و ریاضی مشترک است. به همین دلیل رقابت سخت و تنگاتنگی برای ورود به دانشگاه‌های برتر وجود دارد. دانشگاه‌هایی، ازجمله علامه طباطبایی، دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه خوارزمی، بوعلی سینای همدان، دانشگاه مازندران و … رشته حسابداری را در هر 3 مقطع تدریس می‌کنند.
میانگین حقوق و دستمزد حسابداران در سال 1401 چقدر است؟
یکی از دغدغه‌های مهم افراد قبل از ورود به بازار کار، اطلاع از درآمد شغل مربوطه است. بازار کار حسابداری هم میزان حقوق و درآمد مشخصی دارد که تحت عنوان میانگین درآمد شناخته می‌شود. میانگین حقوق یک حسابدار در ایران از 8 تا 20 میلیون تومان در ماه هم می‌رسد. البته این میزان حقوق در مورد کارآموزان و تازه‌کارهای این شغل کمتر خواهد بود. چرا که کارآموزان حسابداری برای حرفه‌ای شدن در این شغل، نیاز به کسب تجربه دارند.
کمترین حقوق دریافتی در بین انواع حسابداران به حسابدار ساده تعلق دارد. این نوع حسابدار مسئولیت‌های کمتری نسبت به حسابدار ارشد و مدیر مالی دارد. به همین دلیل حقوقی کمتر از آنها دریافت می‌کند. حقوق یک حسابدار ساده در ماه به 5 میلیون تومان می‌رسد. در این بین میانگین حقوق حسابداران ارشد، و مدیران حسابداری نسبتا بالاتر است.
کدام حسابداران بیشترین حقوق و درآمد را دارند؟
برخی از شاخه‌های حسابداری از حقوق بالاتری نسبت به بقیه برخوردارند. مدیر ارشد مالی یکی از مشاغل مرتبط با حسابداری است که درآمد بسیار بالایی دارد. ازجمله فعالیت‌های این شغل، می‌توان به تحلیل مسائل مالی، پیش‌بینی ریسک‌های مالی، پیش‌بینی مالی و کمک به تصمیم‌گیری تجاری مدیریت اشاره کرد.
مدیر مالی نیز ازجمله شغل‌های مرتبط با حسابداری است که درآمد بسیار بالایی دارد. وظایف مدیر مالی بسیار گسترده است. مدیر مالی به مدیریت واحد اقتصادی کمک می‌کند تا ریسک مالی کمتری داشته باشد. همین موضوع به افزایش موفقیت تجاری شرکت‌ها کمک شایانی می‌کند.
معاون مالی هم از دیگر مشاغل حسابداری است که وضعیت درآمدی مناسبی دارد. این معاونان در کنار مدیر اجرائی و رئیس شرکت فعالیت می‌کنند. از جمله مسئولیت‌های این شغل، می‌توان به تعیین اهداف مالی، نظارت بر کارمندان مالی و هماهنگی اهداف در بخش تجاری اشاره کرد.
حسابداران ارشد هم از دیگر شاغلانی هستند که میانگین درآمد بالایی برخوردار هستند. تمامی فعالیت‌های مالی ریز و درشت شرکت‌ها برعهده حسابدارن ارشد است. حسابداران ارشد همچنین تهیه بودجه، گزارش‌های مالی، پیگیر امور مالی و … را برعهده دارند.
از مزایای حقوق و دستمزد در حسابداری می توان به درأمد بالای مدیران ارشد اشاره کرد که همین موضوع سبب شده تا بازار کار حسابداری بسیار جذاب به نظر برسد.
نتیجه گیری
هر واحد اقتصادی کوچک و بزرگی که شروع به فعالیت می‌کند، نیازمند وجود یک حسابدار برای بهبود وضعیت مالی خود است. باتوجه به گسترش روز افزون واحدهای اقتصادی در کشور ما، آینده و بازار کار حسابداری، چشم‌انداز روشنی را پیش رو دارد. رشته حسابداری دارای گرایش‌های مختلفی است که هر کدام از نظر میانگین درآمدی با شاخه های دیگر این رشته متفاوت است. یکی از این شغل‌ها حسابدار ارشد است که کار بررسی امور مالی را برعهده دارد. همچنین مدیر و معاون مالی که از نظر میانگین درآمد بسیار موفق هستند.
به طور کلی باتوجه به نیاز واحدهای تجاری و صنعتی، آینده رشته حسابداری وضعیت بسیار خوبی دارد. معمولا فارغ‌التحصیلان این رشته بیکار نمی‌مانند. البته برای تضمین حضور در بازار کار، باید مهارت‌های مورد نیاز این رشته را هم تقویت کنید. با این حال می‌توان گفت که کمترین نرخ بیکاری دانش‌آموختگان، متعلق به گرایش‌های مختلف حسابداری است. اگر نیاز به راهنمایی بیشتر دارید می توانید با شماره 0314020 تماس گرفته و از متخصصین محاسبان راهنمایی بگیرید.
