روش های ثبت موجودی کالا در حسابداری
پیشگفتار
در موسسات بازرگانی اصولا بخش بزرگی از دارایی‌های شرکت را موجودی کالا تشکیل می‌دهد. بنابراین کنترل موجودی‌ها و روش ثبت آن‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. به همین دلیل در این مقاله از سری مقالات آموزش حسابداری سعی داریم شما را با دو روش ثبت موجودی کالا در شرکت‌های بازرگانی آشنا کنیم، تفاوت‌های بین آن‌ها را بررسی کرده و مشخص کنیم امروزه با وجود سیستم‌های حسابداری بهتر است از کدام روش استفاده کنیم؟!
روش های ثبت موجودی کالا
دو روش برای ثبت موجودی کالا در حسابداری وجود دارد:
- روش ثبت دائمی موجودی کالا
- روش ثبت ادواری موجودی کالا
که در ادامه به بررسی هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت.
روش ثبت دائمی موجودی کالا چیست؟
در این روش در طول سال مالی حساب موجودی کالا دائما گردش دارد و به جای حساب خرید و فروش از حساب موجودی کالا استفاده می‌شود. یعنی در زمان خرید بابت ورود کالا به انبار، حساب موجودی کالا بدهکار می‌شود و در زمان فروش هم علاوه بر اینکه ثبت فروش انجام می‌شود بابت خروج کالا از انبار، موجودی کالا بستانکار می‌شود. این روش بیشتر در موسساتی استفاده می‌شود که کالاهای آن‌ها گران و دفعات گردش خرید و فروش آن‌ها کم می‌باشد مانند طلا فروشی، نمایشگاه اتومبیل و…
روش ثبت ادواری موجودی کالا چیست؟
در ابتدای سال مالی حساب موجودی کالا به همراه بقیه دارایی‌ها در سند افتتاحیه، افتتاح می شود. اگر روش ثبت موجودی کالا ادواری باشد، حساب موجودی کالا در طی سال گردش ندارد و در زمان خرید کالا حساب خرید بدهکار می‌شود و در زمان فروش کالا حساب فروش بستانکار می‌شود. به همین علت در تراز پایان سال موجودی پایان دوره، موجودی کالا به همان مبلغ ابتدای دوره می‌باشد که باید بعد از ارزیابی موجودی کالا این حساب اصلاح شود. این روش ثبت موجودی کالا بیشتر در موسساتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که کالاهایی با حجم انبوه ولی ارزان قیمت دارند.
از مواردی که در بالا مطرح شد متوجه شدیم که در روش دائمی، موجودی کالا به روز است و موسسات می‌توانند هر لحظه حساب موجودی خود را به صورت دقیق داشته باشند. ولی در ثبت موجودی کالا به روش ادواری، حساب موجودی کالا به روز نیست.
سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که با توجه به موارد گفته شده بهتر است از کدام روش برای ثبت موجودی کالا استفاده کنیم؟
برای پاسخ به این سوال باید بدانید با توجه به اینکه امروزه عملیات حسابداری سیستمی انجام می‌شود هیچ تفاوتی در انجام دو روش نیست. در هر دو روش در هر زمان که بخواهیم می توانیم موجودی کالا را به روز داشته باشیم. البته این را هم بدانید که شما با توجه به انتخاب نرم افزار حسابداری باید از این دو روش استفاده کنید. برای مثال روش نگهداری موجودی کالا در نرم افزار حسابداری پارسیان ادواری می‌باشد ولی در نرم افزار حسابداری نوآوران دائمی می‌باشد. همچنین در بعضی از نرم افزارهای حسابداری مثل آرپا، از هر دو روش ثبت موجودی کالا به انتخاب خود می‌توانید استفاده کنید.
نکته مهم: در ثبت موجودی کالا به روش دائمی حساب خرید، برگشت از خرید، تخفیف خرید، هزینه حمل کالای خریداری شده و برگشت از فروش ثبت نمی‌شود و به جای آن از حساب موجودی کالا استفاده می‌کنیم. یعنی دائما موجودی کالا در طی سال گردش دارد و در هر لحظه موجودی کالا را به راحتی می‌توان از روی تراز آزمایشی مشاهده کرد.
کلام آخر
در مقاله ثبت موجودی کالا آموختیم که سیستم ثبت و نگهداری موجودی کالا به دو روش ثبت ادواری و دائمی صورت می‌گیرد. در روش دائمی هر یک از اقلام خرید و فروش در همان لحظه در حساب موجودی کالا منعکس می‌شود. ولی در روش ادواری در پایان دوره مالی بعد از انجام شمارش کالا، موجودی پایان دوره به ارزش کالاهای شمارش شده در حسابداری تغییر می‌کند.
همچنین شرکت بسته به سیاست و نوع کالای خود می‌تواند یکی از دو روش ادواری و دائمی را برای ثبت موجودی کالا انتخاب نماید.
سوالات متداول
روش های ثبت موجودی کالا چیست؟
1. ثبت دائمی موجودی کالا
2. ثبت ادواری موجودی کالا
تفاوت ثبت دائمی و ادواری موجودی کالا چیست؟
در روش دائمی، موجودی کالا به روز است و موسسات می‌توانند هر لحظه حساب موجودی خود را به صورت دقیق داشته باشند. ولی در روش ادواری، حساب موجودی کالا به روز نیست.
دیدگاهتان را بنویسید