مراحل رسیدگی و دادرسی بیمه تامین اجتماعی

در بسیاری از مواقع، کارگران به دلایل گوناگونی ممکن است که بر سر سابقه بیمه خود دچار مشکل شده و با کارفرمایان مباحثه و مشاجره داشته باشند.

در چنین شرایطی در ابتدا می‌بایست بررسی نمود که این اختلاف نظر ناشی از چیست و آیا کارگر در مورد خواسته خود محق می‌باشد یا خیر. بعد از تصمیم‌گیری در این موارد، می‌توان از طریق سازمان تامین اجتماعی، نسبت به طرح موضوع و پیگیری آن اقدام نمود که به آن روند دادرسی بیمه تامین اجتماعی گفته می‌شود.

موارد قابل دادرسی بیمه تامین اجتماعی

مواردی که می‌توان از طریق سازمان تامین اجتماعی پیگیری نمود، در دسته‌بندی خاصی محدود نمی‌شوند. از این رو می‌توان هر مشکلی که مرتبط با بیمه است مانند نبود سابقه بیمه برای کارگر یا وجود بدهی بیمه برای کارفرما را از طریق این سازمان پیگیری نمود که اکثر این موارد مرتبط با بدهی‌های کارفرما به سازمان می‌باشد.

حق بیمه چیست؟

مراحل دادرسی بیمه تامین اجتماعی

در این متن می‌خواهیم عمده دلایل بدهی کارفرمایان و مراحل دادرسی بیمه تامین اجتماعی مربوط به هر کدام را بیان و بررسی نماییم.

1. بدهی ناشی از ادعای سابقه کارگران: این دسته از بدهی‌ها مربوط به ماده 36 تامین اجتماعی و ماده 148 قانون کار می‌باشند. در این ماده‌های قانونی بیان شده است که کارفرمایان می‌بایست کارگران خود را بیمه نموده و در زمان محاسبه حقوق و دستمزد ایشان، مبلغ بیمه مربوط به کارگر را از حقوق او کسر و به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نماید.

حال اگر کارفرما این کار را انجام ندهد و چنانچه شخصی از کارفرمای سابق یا اسبق خود ادعای سابقه نماید، می‌تواند با مراجعه به سامانه https://eservices.tamin.ir قسمت بیمه شدگان، خدمات سابقه، در قسمت اعتراض به سوابق ناموجود طرح دعوا نموده تا بررسی سابقه از سمت سازمان تامین اجتماعی صورت گیرد.

در این شرایط با بررسی موضوع در روند دادرسی بیمه تامین اجتماعی، اگر کارگر رابطه کاری خود با کارفرما را به اثبات برساند، سازمان تامین اجتماعی رای به محکومیت کارفرما داده و وی مجبور به پرداخت تمامی حق بیمه ارسال نشده کارگر به سازمان تامین اجتماعی می‌باشد.

نکته مهم

نکات قابل توجه در این زمینه آن است که چنانچه کارفرما در جریان این دسته از پرونده‌ها محکوم گردد، می‌بایست مبلغ بیمه و جرائم آن را به نرخ روز پرداخت نماید و ماخذ محاسبات سازمان تامین اجتماعی به سال جاری باز می‌گردد و مبالغ بیمه‌ سال مرتبط با سوابق واقعی ملاک آن نمی‌باشد.

2. بدهی‌های ناشی از عدم ارسال لیست حق بیمه ماهانه کارگران: این دسته از بدهی‌ها مرتبط با نحوه اجرای ماده 40 قانون تامین اجتماعی می‌باشد. این گروه به دو دسته تقسیم می‌شوند:
الف) کارگاه هایی که هیچ یک از ماه‌ها نسبت به ارسال و پرداخت لیست بیمه اقدام نکرده باشند.
ب) کارگاه‌هایی که در برخی از ماه‌ها لیست بیمه نداشته باشند.

در هر یک از این شرایط چنانچه سازمان به طرق مختلفی همچون بازرسی کارگاه، شکایات کارگران، بازرسی دفاتر قانونی، لیست‌های مالیاتی و… متوجه این موضوع گردد، سازمان تامین اجتماعی می‌تواند راسا نسبت به محاسبه حق بیمه اقدام نماید. علاوه بر آن، به ازای هر لیست بیمه ارسال نشده 10% ماخذ تشخیصی جریمه ثابت و به ازای هر ماه از تاریخ لیست ارسال نشده یا پرداخت نشده 2% ماخذ تشخیصی کارفرما را جریمه و مبالغ آن را از وی مطالبه نماید.

چنانچه کارفرما نسبت به رای صادره اعتراضی داشته باشد می‌تواند تا 30 روز اعتراض خود را به سازمان تامین اجتماعی ارسال نموده تا وارد روند دادرسی بیمه تامین اجتماعی گردد.

3. مشاغل سخت و زیان آور: در مواقعی ممکن است که کارگری نسبت به موقعیت شغلی خود و عادی محسوب شدن آن معترض باشد و درخواست بررسی جهت سخت و زیان‌آور بودن آن را داشته باشد چرا که مزایای مرتبط با مشاغل سخت و زیان‌آور با مزایای مشاغل عادی متفاوت است.

درست است که در مشاغل سخت و زیان‌آور سازمان تامین اجتماعی مبالغ دریافتی بیشتری از بیمه‌ شدگان دارد اما بالطبع تعهدات بیشتری نیز برای آن ایجاد می‌گردد و همین مسئله باعث می‌شود که روند دادرسی بیمه تامین اجتماعی با دقت بالایی انجام شود.

در این شرایط، دادرسی بیمه تامین اجتماعی به نحوی پیش می‌رود که چنانچه شغل جزو دسته ذاتا سخت و زیان آور نباشد، می‌بایست کارشناسی از جانب اداره کار به کارگاه اعزام شود. حال چنانچه طبق نظر کارشناسی آن شغل به عنوان سخت و زیان آور تشخیص داده شود ادامه مراحل آن در سازمان تامین اجتماعی پیش می‌رود.

روند دادرسی بیمه تامین اجتماعی

چنانچه کارگاه و کارفرمایی مورد جریمه سازمان تامین اجتماعی قرار بگیرد می‌تواند با اعتراض به رای صادره تا مدت 30 روز، خود را وارد روند دادرسی بیمه تامین اجتماعی نماید و به هیئت تشخیص بدوی برود. در این صورت می‌تواند با ارائه دفاعیات مناسب در هیئت تشخیص، چنانچه حق با او باشد، روند دادرسی بیمه تامین اجتماعی را به نفع خود تغییر داده و بتواند رای مساعد با خود را از هیئت تشخیص دریافت نماید.

اما چنانچه رای صادره در هیئت تشخیص بدوی نیز مورد موافقت قرار نگیرد، کارفرما یا سازمان می‌توانند با طرح اعتراض خود تا مدت 20 روز پس از صدور رای، پرونده را به هیئت تجدید نظر برده و بار دیگر دفاعیات درست و قابل قبول‌تری را ارائه نمایند.

در نهایت چنانچه رای صادره در هیئت‌های تشخیص سازمان تامین اجتماعی مورد تایید نباشد، کارفرما می‌تواند با طرح موضوع و شکایت نزد دیوان عدالت اداری تا مدت 3 ماه از صدور رای، پرونده را در آن هیئت دنبال نموده تا به حقوق خود برسد.

جمع بندی

چنانچه کارگر، کارفرما یا حتی خود سازمان تامین اجتماعی در جریان رسیدگی به پرونده‌ها و شکایات نسبت به رای‌های صادره معترض باشند می‌توانند با طرح اعتراض خود در موعد مقرر وارد مقوله رسیدگی و دادرسی بیمه تامین اجتماعی شده و پرونده را در ابتدا به هیئت تشخیص بدوی و پس از آن به هیئت تشخیص تجدید برده و چنانچه باز هم رای‌های صادره مورد تایید قرار نگیرند می‌توانند پرونده را به دیوان عدالت اداری برده تا از آن طریق نیز پیگیری نمایند.

به طور خلاصه برای دادرسی و شکایت نسبت به رای صادره داشتن اطلاع و دانش کافی بسیار مهم و ضروری است. مجموعه آموزشی مشاوره‌‌ای محاسبان شما را در این امر یاری می نماید.