آموزش بستن حساب ها در شرکت‌های خدماتی و بازرگانی

در این مقاله سعی داریم با حساب‌های موقت در شرکت‌های خدماتی و بازرگانی آشنا شویم و نحوه بستن حساب های موقت را با هم بیاموزیم. در ابتدا با مفهوم بستن حساب ها و انواع حساب‌ها آشنا می‌شویم و سپس مراحل بستن حساب ها در شرکت‌های خدماتی و بازرگانی را یاد می‌گیریم پس با ما همراه باشید.

بستن حساب ها در حسابداری چیست؟

به تعریف ساده، صفر کردن مانده هرگونه حساب در حسابداری با عنوان بستن حساب ها یاد می‌شود. بدین منظور، باید مانده حساب‌های دارای بدهکاری را بستانکار و مانده حساب‌های دارای بستانکاری را بدهکار کنید.

چرا بستن حساب ها انجام می‌شود؟ 

براساس فرض، عمر واحدهای اقتصادی به دوره‌های مساوی تقسیم می‌شود، که به هر یک از این دوره‌ها یک “دوره مالی” می‌گویند. معمولا هر دوره مالی از فروردین تا پایان هر سال به طول می‌انجامد. در پایان هر سال عده‌ای علاقه‌مند هستند حاصل عملکرد (سود یا زیان) یک سال گذشته واحد اقتصادی را قضاوت کنند، به همین دلیل صورت های مالی برای واحدهای اقتصادی تهیه می‌شود.

📌 پیشنهاد می‌شود بخوانید: تهیه صورت های مالی

پس از آن حساب‌هایی که بیانگر عملکرد واحد اقتصادی طی سال مالی بوده‌اند باید صفر شوند، تا از ابتدای دوره مالی بعد با مانده صفر و به منظور اندازه‌گیری عملکرد واحد اقتصادی در دوره مالی جدید شروع به تغییر کنند. دومین دلیل بستن حساب ها قوانین و مقررات مربوط به نحوه نگهداری دفاتر قانونی است که واحدهای اقتصادی ملزم هستند برای هر دوره مالی از دفاتر مالی جدید استفاده کنند. به همین دلیل، سایر حساب‌ها در دفاتر سال مالی جاری بسته می‌شوند تا به دفاتر سال مالی بعد منتقل شوند.

📌 پیشنهاد می‌شود بخوانید: تحریر دفاتر قانونی به چه صورت انجام می‌شود؟

پس به طور کلی نتیجه می‌گیریم ضرورت بستن حساب ها در پایان سال مالی به دلایل زیر می‌باشد:

1. مشخص نمودن سود و ضررهای شرکت و یا بنگاه اقتصادی مورد نظر
2. ارائه دفاتر به دارایی
3. انتقال مانده حساب دائم به دوره‌های مالی بعد
4. صادر کردن سند حسابداری جدید

دسته بندی حساب‌ها

به طور کلی حساب‌ها به دوبخش تقسیم خواهند شد: 

1. حساب‌های دائمی
2. حساب‌های موقت

1. حساب‌های دائمی

مانده بعضی از حساب‌های دفتر کل در پایان یک دوره مالی به دوره مالی بعد منتقل می‌شود که به آن‌ها «حساب‌های دائمی» می‌گویند. تمامی حساب‌های قابل درج در ترازنامه حسابداری یعنی دارایی، بدهی و سرمایه جزء حساب‌های دائمی طبقه‌بندی می‌گردند. البته به این حساب‌ها، حساب‌های ترازنامه‌ای نیز گفته می‌شود.

📌 پیشنهاد می‌شود بخوانید: ترازنامه حسابداری چیست؟

2. حساب‌های موقت

حساب‌هایی هستند که باید در پایان دوره مالی بسته شوند و مانده این گونه حساب‌ها به سال مالی بعد منتقل  نمی‌شود. مانده حساب‌های موقت طبق اصل تطابق هزینه با درآمد باید صفر شود. این نوع حساب‌ها در دوره مالی بعد نباید دارای مانده باشند. به این حساب‌ها، حساب‌های سود و زیانی نیز گفته می‌شود.

بستن حساب های موقت در شرکت های خدماتی

حساب‌های موقت در شرکت‌های خدماتی که در پایان سال باید بسته شوند به شرح زیر است:

1. حساب درآمد
2. حساب هزینه‌ها
3. حساب سود و زیان جاری
4. حساب برداشت

حساب‌های موقت شامل حساب‌های درآمد، هزینه‌ها و حساب برداشت هستند. جهت بستن حساب‌ های موقت باید از یک حساب رابط و واسطه به نام سود و زیان جاری استفاده کنیم. همان طور که گفتیم برای بستن حساب ها باید ماهیت آن حساب‌ها را عوض کنیم. 

مراحل بستن حساب های موقت در شرکت های خدماتی

مراحل بستن حساب ها در شرکت خدماتی به صورت زیر است:

1. بستن حساب های درآمد
2. بستن حساب های هزینه
3. بستن سود و زیان جاری
4. بستن برداشت

که در ادامه به بررسی هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت.

1. بستن حساب های درآمد:

حساب درآمد که دارای مانده بستانکار است را بدهکار و حساب سود و زیان جاری را باید بستانکار کنیم.

2. بستن حساب های هزینه:

حساب‌های هزینه دارای مانده بدهکار هستند. که باید تک تک هزینه‌ها را بستانکار و حساب سود و زیان جاری به میزان مجموع مانده حساب‌های هزینه را بدهکار کنیم.

3. بستن سود و زیان جاری:

برای ثبت‌های بستن درآمد و هزینه از حساب سود و زیان جاری استفاده کردیم. که نهایتا این حساب هم باید بسته شود که دو حالت ممکن است به وجود آید:

حالت اول: درآمدهای شرکت از مجموع هزینه‌ها بیشتر باشد. که در این حالت سود داریم و باید برای بستن حساب سود و زیان جاری، حساب حساب سود و زیان جاری را بدهکار و سود و زیان انباشته را بستانکار کنیم.

حالت دوم: درآمدهای شرکت از مجموع هزینه‌ها کمتر باشد. که در این حالت زیان داریم و باید برای بستن حساب سود و زیان جاری، حساب سود و زیان جاری را بستانکار و سود و زیان انباشته را بدهکار کنیم.

4. بستن برداشت:

حساب برداشت ماهیت بدهکار دارد که برای بستن باید حساب برداشت را بستانکار و حساب سرمایه را بدهکار کنیم.
به این ترتیب تمام حساب‌های موقت در شرکت خدماتی بسته می‌شوند و مانده آن‌ها صفر می‌شود.

بستن حساب های موقت در شرکت های بازرگانی

حساب‌های موقت در شرکت‌های بازرگانی که در پایان سال باید بسته شوند به شرح زیر است:

1. حساب سود و زیان جاری
2. حساب‌های فروش
3. حساب‌های خرید
4. حساب برداشت
5. حساب هزینه‌ها
6. حساب برگشت از خرید و تخفیفات
7. حساب برگشت از فروش و تخفیفات

بستن حساب‌های درآمد و هزینه و برداشت در شرکت‌های بازرگانی شبیه بستن حساب ها در شرکت‌های خدماتی است. ولی در شرکت‌های بازرگانی علاوه بر این حساب‌ها، حساب‌هایی مثل خرید، فروش، برگشت از خرید، برگشت از فروش، تخفیف خرید و تخفیف فروش هم وجود دارد که این حساب‌ها هم موقت هستند و  مانده آن‌ها باید صفر شود.

مراحل بستن حساب های موقت در شرکت های بازرگانی

مراحل بستن حساب ها در شرکت بازرگانی به شرح زیر است:

1. تمامی حساب‌های موقتی که مانده بدهکار دارند (هزینه‌ها، خرید کالا، برگشت از فروش و تخفیفات نقدی فروش) بستانکار و در مقابل حساب سود و زیان جاری بدهکار می‌شود.

2. تمامی حساب‌های موقتی که مانده بستانکار دارند (فروش کالا، برگشت از خرید و تخفیفات نقدی خرید) بدهکار و در مقابل حساب سود و زیان جاری بستانکار می‌شود.

3. حساب سود و زیان جاری را مانده‌گیری می‌کنیم که دو حالت ممکن است وجود داشته باشد:

حالت اول: مانده سود و زیان جاری بدهکار باشد. که برای بستن این حساب باید حساب سود و زیان جاری را بستانکار و حساب سود و زیان انباشته را بدهکار کنیم.

حالت دوم: مانده سود و زیان جاری بستانکار باشد. که برای بستن این حساب  باید سود و زیان جاری را بدهکار و حساب سود و زیان انباشته را بستانکار کنیم.

4. بستن حساب برداشت

سخن آخر

در این مقاله آموختیم به حساب‌هایی که در پایان سال مالی، مانده آن‌ها صفر می‌شوند حسابهای موقت یا حساب‌های سود و زیانی گفته می‌شود و برای بستن حساب آن‌ها باید ماهیت آن‌ها را عوض کنیم و همچنین با ثبت‌های مربوط به بستن حساب ها در شرکت های خدماتی و بازرگانی آشنا شدیم.