قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی
مطالعه متمرکز
حقبیمه یا بازنشستگی سوابق خدمت اشخاصی كه وجوهی را به هر یک از صندوقهای بیمه یا بازنشستگی یا صندوقهای مشابه پرداخت نموده‌اند در صورتی‌كه محل كار یا خدمت آنان تغییر نموده و به تبع آن از شمول خدمات صندوق مربوط خارج شده باشند، یا طبق ضوابط قانونی، مشترك صندوق دیگری شده‌اند، به میزان 4 درصد آخرین حقوق و مزایای آنان كه مبنای برداشت حق بیمه یا بازنشستگی قرار گرفته است بابت هر ماه به صندوقی كه مشمول، به تبع شغل خود مشترك آن شده است منتقل می‌شود.
در مورد اشخاصی كه بعد از تاریخ تصویب این قانون از شمول خدمات صندوق بازنشستگی مربوط خارج شده و زیر پوشش صندوق بیمه یا بازنشستگی دیگری قرار گیرند به جای نرخ 4 درصد مذكور در این ماده كلیه وجوهی كه به صندوق بیمه یا بازنشستگی قبلی مستخدم پرداخت شده است پس از كسر حق درمان عیناً به صندوقی كه مستخدم مشترک آن شده است واریز خواهد شد.
آیین نامه اجرایی قانون نقل و انتقال حق بیمه
ماده 1: در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند و سایر اصطلاحات مطابق تعاریف مندرج در قانون نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی بین صندوقهای بازنشستگی و تجمیع سوابق بیمه تامین اجتماعیی اشخاص مصوب 1402 است:
- قانون:قانون نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی بین صندوقهای بازنشستگی و تجمیع سوابق بیمهای اشخاص مصوب 1402.
- وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
- پنجره واحد: درگاه واحد ثبت درخواست مستمری جمع و اجرای ماده (7) قانون با استفاده از سامانه های خدمات برخط دستگاههای اجرایی و صندوقهای بازنشستگی از طریق گذرگاه خدمات سازمانی (آرِاس‌بی) وزارت، متصل به پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان.
- بازماندگان بیمه شده: افراد تبعی و تحت پوشش بیمه شده که در صورت فوت وی به موجب قوانین و مقررات ذیربط امکان استفاده از مستمری و یا سایر مزایای قانونی را دارند.
- حق بیمه: وجوهی که تحت عنوان حق بیمه و یا کسور بازنشستگی یا عناوین مشابه حسب مورد توسط بیمه شده یا کارفرما بابت عضویت بیمه شده به صندوق بازنشستگی ذیربط پرداخت شده است.
- مابه‌التفاوت: تفاوت مبلغ قابل پرداخت توسط بیمه‌شده بابت حق بیمه سنوات قابل انتقال به صندوق مقصد پس از کسر مبالغ حق بیمه به روز رسانی شده مطابق ماده (4) قانون.
ماده 2: در تمامی مواردی كه در این آیین نامه به درخواست یا تقاضای ذی‌نفع اشاره شده است، منظور ارائه درخواست به صورت مكتوب اعم از الكترونیكی و یا غیر‌الكترونیكی است كه به روش مطمئن، تولید و حسب مورد در پنجره واحد یا صندوق بازنشستگی مقصد ثبت و یا واصل شده باشد.
ماده 3: در صورتی كه بیمه شده واجد یكی از شرایط مقرر در بندهای زیر باشد، می تواند نسبت به نقل و انتقال سوابق بیمه ای خود با رعایت احكام قانون و این آیین نامه، اقدام نماید:
- بیمه شدگانی كه به علت انتقال، استعفا، بازخرید خدمت، اخراج، انفصال دائم و همچنین تغییرات ساختاری ناشی از ادغام، انحلال و واگذاری‌ها، رابطه استخدامی آنان با كارفرمای متبوع قطع و به تبع آن از عضویت و شمول صندوق بازنشستگی مربوط خارج یا به سبب بیمه‌پردازی، مشترك صندوق بازنشستگی جدید شده یا بشوند.
- بیمه شدگانی كه به سبب تبدیل وضعیت استخدامی و یا سایر مقررات و ضوابط قانونی، صندوق بازنشستگی آنان تغییر نموده و مشترك صندوق بازنشستگی جدید شده یا بشوند.
تبصره: منظور از تبدیل وضعیت استخدامی، تبدیل وضعیت استخدامی بیمه شده از حالت پیمانی، موقت، غیر‌دائم و یا سایر عناوین مشابه به وضعیت استخدام رسمی، رسمی- آزمایشی، ثابت، دائم و یا سایر عناوین مشابه یا برعكس آن می باشد.
ماده 4: در مواردی که سوابق بیمه‌پردازی بیمه شده، در دو صندوق بازنشستگی با یکدیگر هم‌پوشانی داشته باشد، ملاک پذیرش سابقه مطابق درخواست متقاضی می‌باشد.
ماده 5: مدت زمان استفاده از غرامت دستمزد و غرامت ایام بارداری و بیماری و ایام بیمه بیکاری که طبق قوانین و مقررات مربوط جزو سوابق بیمهای در صندوق مبدأ لحاظ شده باشد. به عنوان سوابق بیمهای قابل اعلام به صندوق مقصد می‌باشد.
ماده 6: سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی در حالات زیر قابل نقل و انتقال نمی‌باشد:
تبصره: ممنوعیت مذکور در این ماده شامل امکان نقل و انتقال سوابق بیمه‌پردازی از سایر صندوقهای بازنشستگی به صندوق بازنشستگی پرداخت کننده مستمری نمی‌باشد.
ماده 7: در صورت فوت بیمه شده بازماندگان واجد شرایط وی می‌توانند با رعایت این آیین‌نامه و ضوابط مقرر درخواست نقل و انتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی متوفی از سایر صندوقهای بازنشستگی را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه دهند.
تبصره: به منظور طی فرآیند درخواست قانون نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی متوفی از سوی بازماندگان واجد شرایط ،وی توافق جمعی آنها شرط شروع درخواست می‌باشد.
ماده 8: نحوه محاسبه و به روز رسانی وجوه حق بیمه یا کسور بازنشستگی از صندوق بازنشستگی مبدا به صندوق بازنشستگی مقصد در هر سال به شرح زیر است:
اصل مبلغ حق بیمه قابل انتقال در هر سال ضرب در آخرین نرخ سود اوراق مشارکت یک ساله اعلامی از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ثبت درخواست متقاضی ضرب در تعداد سالهای نگهداشت حق بیمه در صندوق (مبدأ به علاوه اصل حق بیمه قابل انتقال)
تبصره 1: پس از محاسبه و به روزرسانی وجوه حق بیمه در هر سال، جمع وجوه به روزرسانی شده سنوات قابل انتقال توسط صندوق بازنشستگی مبدا به صندوق بازنشستگی مقصد پرداخت می‌شود.
تبصره 2: مبلغ حق بیمه به روزرسانی شده حداکثر تا سقف مبلغ مابه التفاوت سهم بیمه شده در صندوق مقصد قابل انتقال خواهد بود و مابقی به متقاضی مسترد می‌شود.
ماده 9: در به‌روزرسانی وجوه حق بیمه یا کسور بازنشستگی چنانچه صندوق بازنشستگی ذیربط با کسر سهم درمان در ایام بیمه پردازی بیمه شده را علاوه بر مستمری بازنشستگی از کارافتادگی و فوت در برابر بیماری‌ها بیمه نموده باشد حق بیمه سهم درمان در هنگام به روزرسانی کسر خواهد شد و چنانچه علاوه بر خدمات درمانی وی را تحت پوشش هر کدام از سایر خدمات شامل کمک هزینه، ازدواج بارداری حقوق ایام بیماری و غرامت نقص عضو قرار داده باشد سهم درمان به علاوه یک درصد (1) بابت مزایای یاد شده از جمع وجوه قابل انتقال کسر می‌شود. (اصلاحیه 1403/02/16)
مراحل نقل و انتقال سوابق بیمهای
بر اساس ماده 10 آیین‌نامه مراحل نقل و انتقال سوابق بیمهای به شرح زیر است:
1. بیمه شده با بازماندگان واجد شرایط بیمه شده متوفی حسب مورد تقاضای انتقال سوابق بیمه را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه می‌نمایند صندوق بازنشستگی مذکور، مکلف است پس از بررسی و انطباق تقاضا با ضوابط و مقررات ذیربط، ظرف یک ماه از تاریخ درخواست تقاضای وی را به صندوق بازنشستگی مبدا ارسال نماید. (اصلاحیه 1403/02/16)
2. صندوق بازنشستگی مبدأ مکلف است ظرف (30) روز کاری از تاریخ وصول تقاضا از صندوق بازنشستگی مقصد نسبت به تعیین سوابق بیمهای قابل انتقال و محاسبه و به روزرسانی حق بیمه قابل انتقال اعم از سهم بیمه شده و (کارفرما با رعایت احکام قانون و این آیین نامه و کسر سهم درمان مطابق با تبصره (2) ماده (3) قانون اقدام نموده و مراتب را به صندوق بازنشستگی مقصد اعلام نماید.
3. صندوق بازنشستگی مقصد مکلف است ضمن محاسبه مابه التفاوت متعلقه براساس ماده (4) قانون مراتب را ظرف (10) روز کاری به متقاضی اعلام نماید متقاضی مکلف است ظرف (10) روز کاری نسبت به تایید یا انصراف از درخواست خود، اقدام کند.
تبصره: عدم اعلام تایید یا انصراف متقاضی در مهلت مذکور به منزله انصراف محسوب می‌شود و ثبت مجدد تقاضا منوط به طی مجدد مراحل مذکور است.
4. صندوق بازنشستگی مقصد مراتب تایید متقاضی را جهت انتقال حق بیمه و سوابق بیمهای مربوط به صندوق بازنشستگی مبدأ اعلام می‌نماید تا نسبت به واریز وجوه به حساب صندوق بازنشستگی مقصد اقدام نماید به نحوی که از تاریخ اعلام صندوق مقصد به صندوق مبدا (موضوع بند (1) این ماده)، تا تاریخ واریز وجوه به صندوق بازنشستگی مقصد، بیش از سه ماه نشود. (اصلاحیه 1403/02/16).
نقل و انتقال حق بیمه سایر گروه ها
ماده 13: ایثارگران در احکام مربوط به نقل و انتقال سوابق حق بیمه تابع قوانین و مقررات خاص خود می‌باشند.
ماده 14: نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی از صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان روستاییان و عشایر به سایر سازمان‌ها و صندوقهای بازنشستگی و یا بالعکس، در چهار‌چوب ضوابط قانونی حاکم بر صندوق مقصد، امکان‌پذیر بوده و مابه‌التفاوت وجوه حقبیمه یا کسور بازنشستگی این افراد مطابق ماده (4) قانون، محاسبه و از متقاضی وصول می‌شود.
ماده 15: مشمولان ماده (2) قانون و سایر بیمه‌شدگانی که تمایل به نقل و انتقال سوابق بیمهای مطابق با احکام قانون و این آیین‌نامه ندارند می‌توانند با رعایت احکام مندرج در ماده (۶6) قانون و مفاد این آیین نامه درخواست برقراری مستمری جمع نمایند.
سوابق بیمهای که مشمول مقررات این آیین‌نامه نمی‌باشند؟
بر اساس مواد 21 و 22 این آیین نامه:
- سوابق بیمهای افرادی که قبل از لازم الاجرا شدن قانون و به موجب قوانین مربوط از یک صندوق بازنشستگی به صندوق بازنشستگی دیگری منتقل شده است و همچنین افرادی که در گذشته به دلیل استعفا، اخراج، ترک خدمت انفصال یا محرومیت دائم از خدمات دولتی و یا عمومی، بازخرید خدمت و یا سایر موارد از خدمت خارج شده و کسورات بیمهای متعلقه را از صندوق بازنشستگی ذیربط دریافت و تسویه کامل نموده‌اند، مشمول مقررات این آیین نامه نمی‌باشند.
- سوابق بیمهای مشمولان مستمری جمع تا زمان احراز شرایط برقراری مستمری در صندوق بازنشستگی مقصد (اعم از بازنشستگی از کارافتادگی و فوت) کماکان در صندوق بازنشستگی مبدأ محفوظ می‌ماند و در صورت برقراری مستمری جمع، قابل نقل و انتقال نمی‌باشد.
نحوه محاسبه میزان مستمری ماهانه قابل پرداخت
بر اساس ماده 23 میزان مستمری ماهانه قابل پرداخت در هر یک از صندوقهای بازنشستگی به نسبت سنوات پرداخت حقبیمه به روش زیر محاسبه می‌شود:
مستمری قابل پرداخت برابر است با معدل نسبت حقوق یا دستمزد مشمول کسور هر سال به حداقل حقوق یا دستمزد همان سال طی دو سال آخر بیمه‌پردازی ضرب در حداقل حقوق یا دستمزد زمان بازنشستگی تقسیم بر (30)، ضرب در سنوات بیمه‌پردازی
تبصره 1: در محاسبه مستمری جمع منظور از حداقل حقوق یا دستمزد در بند (ت) ماده (6) قانون، حسب مورد و با توجه به وضعیت بیمه شده حداقل حقوق یا دستمزد مشمولین قانون کار براساس مصوبات شورای عالی کار یا حداقل حقوق کارکنان دستگاه های اجرایی بر اساس مصوبات هیئت وزیران و مطابق با قوانین ذیربط می‌باشد.
تبصره 2: بیمه شدگان صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان روستاییان و عشایر در محاسبه و پرداخت مستمری جمع، مشمول این ماده می‌باشند.
مراحل ارائه درخواست مستمری
طبق ماده 25 مراحل ارائه درخواست و نحوه برقراری مستمری جمع به شرح زیر است:
1. بیمه شده یا بازماندگان واجد شرایط وی راساً و یا از طریق کارفرمای ذیربط حسب مورد، می توانند درخواست برقراری مستمری جمع را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه نمایند مشروط بر اینکه مستندات سوابق بیمه شده را در سایر صندوقهای بازنشستگی نیز ضمیمه درخواست خود نمایند به استثنای مواردی که سوابق بیمه پردازی آنان در پنجره واحد در دسترس باشد.
تبصره: چنانچه سوابق بیمه شده در دسترس متقاضی نباشد، می تواند درخواست استعلام سوابق از سایر صندوقهای بازنشستگی را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه نماید تا ظرف یک ماه نسبت به استعلام سوابق اقدام کند صندوق بازنشستگی طرف استعلام مکلف است ظرف (20) روز کاری پاسخ استعلام را به آخرین صندوق بازنشستگی مقصد ارسال نماید.
2. صندوق بازنشستگی مقصد مکلف است با توجه به مجموع سوابق بیمه ای موجود در پنجره واحد و نیز حسب مورد استعلام سوابق از سایر صندوقهای بازنشستگی، ظرف (10) روز کاری از تاریخ تکمیل پرونده و وجود شرایط برقراری مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی و فوت براساس قوانین و مقررات مورد عمل خود مستمری بیمه شده یا بازماندگان را متناسب با سنوات بیمه‌پردازی تعیین و مراتب را حسب مورد به بیمه شده متقاضی و صندوقهای بازنشستگی ذیربط اعلام نماید.
تبصره: نحوه شناسایی بازماندگان واجد شرایط بیمه شده، متوفی شیوه برقراری و یا استمرار مستمری جمع و همچنین میزان سهم و افزایش سالانه مستمری، آنان تابع ضوابط حاکم بر هر یک از صندوقهای بازنشستگی ذیربط اعم از مبدا یا مقصد می‌باشد.
3. صندوقهای بازنشستگی مبدأ مکلفند است ظرف (10) روز کاری از اعلام صندوق بازنشستگی مقصد نسبت به محاسبه و واریز مستمری مربوط اقدام نمایند.
تبصره: واریز مستمری جمع از سوی صندوقهای ذیربط در بازه زمانی سه روز آخر هر ماه انجام خواهد شد.
دیدگاهتان را بنویسید