مالیات حقوق صفر
مالیات حقوق از مهمترین منابع مالیاتی، و از عناصر مهم تشکیل دهنده مالیات بر درآمد قانون مالیات های مستقیم می باشد . فرآیند اجرایی آن توسط سازمان امور مالیاتی کشور به نحوی طراحی شده است که نسبت به سایر مالیات ها با سرعت بیشتری محاسبه و مطالبه می شود از این حیث جهت تامین منابع مورد نیاز دولت علی الخصوص در شرایطی که تحقق و وصول سایر درآمد های دولت با چالش مواجه است از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
با توجه به جایگاه مالیات حقوق در گروه مالیات های مستقیم، مشخصات و منبع پرداخت کننده این نوع مالیات برای سازمان امور مالیاتی مشخص است و به صورت مستقیم توسط سازمان امور مالیاتی وصول میگردد. با استناد به اینکه این مالیات از پایه مالیات بر درآمد است بنابراین از اعمال نرخ مالیاتی مقرر بر درآمد اشخاص در یک دوره مالی محاسبه و مطالبه می شود. به عقیده پژوهشگران این مالیات با اخذ مالیات بیشتر از اشخاصی که حقوق و مزایای بیشتری دریافت می نمایند موجب توزیع عادلانه درآمد میگردد.
بر اساس ماده 82 قانون مالیات های مستقیم مفهوم مالیات حقوق عبارتست از: درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگری اعم از حقیقی یا حقوقی در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران بر حسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیرنقد تحصیل می کند و نیز درآمد حقوقی که در مدت ماموریت خارج از کشور از منابع ایرانی عاید شخص می شود مشمول مالیات بر درآمد حقوق است
از آنجایی که این درآمد از حقوق کارکنان، توسط کارفرما کسر و به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت میشود. منبع درآمد کاملا مطمئنی برای سازمان است و همچنین وظیفه مهم اجرای صحیح قوانین مالیاتی کشور و وصول مالیات های مقرر به عهده وزارت امور اقتصاد و دارای است کارفرمایان موظف هستند تا پایان هر ماه، مالیات حقوق کارکنان خود را محاسبه و کسر کنند.
نکته مهم
1. مالیات بر درآمد حقوق در ارتباط با اشخاص حقیقی است بدین معنا اگر شخص حقوقی دریافت کننده وجه باشد مشمول مالیات بر درآمد حقوق نبوده بلکه مشمول فصل مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی خواهد بود.
2. پرداخت کننده حقوق ممکن است شخص حقیقی یا حقوقی باشد بر این اساس در قانون مالیات های مستقیم تفاوتی بین پرداخت کنندگان حقوق از نظر تکالیف قانونی مربوط به کسر و پرداخت مالیات بر درآمد حقوق وجود ندارد.
مالیات حقوق صفر چیست؟
سازمان امور مالیاتی هر ساله، پس از تعیین حقوق و دستمزد کارمندان و کارگران، بخشنامه معافیت مالیات حقوق را تصویب و به نهادهای ذی صلاح، ابلاغ می کند در صورتی که بر اساس بخشنامه معافیت مالیات حقوق و قانون مالیات های مستقیم ، تمام یا قسمتی از درآمد ناشی از حقوق شخص حقیقی مشمول معافیت مالیات حقوق گردد از پرداخت مالیات معاف خواهد بود و از این بابت به سازمان امور مالیاتی ، مالیاتی نمی پردازد.
بیشتر بخوانید: مبلغ معافیت مالیاتی سال 1403
به عبارت دیگر، حقوق های تا سقف پیش بینی شده یا کمتر از حد معافیت مالیاتی تعیین شده در بخشنامه معافیت مالیات حقوق سازمان، از پرداخت مالیات حقوق، معاف بوده و به عبارتی، مشمول مالیات حقوق صفر می شوند.
جدول مالیات حقوق 1403
بر اساس ماده 86 قانون مالیات مستقیم، پرداخت کنندگان حقوق (کارفرمایان) موظفند به هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن، مالیات متعلق را طبق مقررات محاسبه و از حقوق فرد کسر کرده و ظرف سی روز، به اداره امور مالیاتی محل، پرداخت نمایند. در این راستا، پرداخت کنندگان حقوق برای محاسبه نرخ مالیات می بایست از جدول مالیات بر درآمد حقوق 1403 بر طبق قانون بودجه جدید میزان مالیات فرد را پس از کسر معافیت ها، معین نمایند.
سقف معافیت های حقوق به صورت ماهانه در سال 1403
در جدول زیر مقدار مالیات پرداختی افراد به تفکیک حقوق ماهیانه آورده شده است. بنابراین هرچه درآمد افراد بالاتر باشد، میزان مالیات حقوق پرداختی نیز بیشتر خواهد بود
ردیف | از مبلغ حقوق | تا مبلغ حقوق | حقوق مشمول مالیات | مالیات متعلقه | |
1 | 1 | 120000000 | 0 | معاف از مالیات | |
2 | 120000001 | 168000000 | 48000000 | 4800000 | |
3 | 168000001 | 276000000 | 108000000 | 16200000 | |
4 | 276000001 | 408000000 | 132000000 | 26400000 | |
5 | بیش از 408000000 | 30% |
جدول مالیات حقوق سالیانه 1403
ردیف | از مبلغ حقوق | تا مبلغ حقوق | حقوق مشمول مالیات | نرخ مالیات | مالیات متعلقه |
1 | 1 | 1440000000 | 0 | 0% | معاف از مالیات |
2 | 1440000001 | 2016000000 | 576000000 | 10% | 57600000 |
3 | 2016000001 | 3312000000 | 1296000000 | 15% | 194400000 |
4 | 3312000001 | 4896000000 | 1584000000 | 20% | 316800000 |
5 | بیش از 489600000 | 30% |
بر اساس قانون بودجه، سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم مبلغ یک میلیارد و چهارصد و چهل میلیون ریال است و افرادی که در سال، میزان حقوق آن ها حداکثر، یک میلیارد و چهارصد و چهل میلیون ریال می باشد، از پرداخت مالیات بر درآمد معافند. به این معنا که تا این مبلغ، هیچ مالیاتی از حقوق فرد کسر نمیشود. اما اگر از این مبلغ بیشتر باشد، باید برای مازاد بر آن، مالیات پرداخت شود
نرخ جدول مالیات حقوق 1403، هزینه ای است که هر ساله توسط سازمان برنامه و بودجه در قانون بودجه سنواتی، تدوین گردیده و پس از تصویب دولت، مودیان موظفند بر اساس نرخ اعلامی، مالیات حقوق و درآمد خود را به سازمان امور مالیات پرداخت نمایند.
مالیات مستقیم و غیرمستقیم
مالیات مستقیم اصطلاحا به مالیاتی اطلاق می شود که بی واسطه و مستقیما از درآمد یا دارایی مودیان اخذ می شود به عبارت دیگر مالیاتی است که به صورت مستقیم از اشخاص حقیقی یا حقوقی دریافت می شود و پرداخت کننده آن مشخص است . مالیات مستقیم در دو بخش مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد دسته بندی می شوند.
مالیات بر درآمد نوعی مالیات است که توسط دولت بر اشخاص حقیقی و حقوقی بر اساس نوع و میزان درآمد یا عایدی اعمال می گردد. مالیات بر درآمد از اعمال نرخ مالیاتی مقرر بر درآمد حقیقی یا حقوقی برای هر مورد از درآمد های حاصله در یک دوره مالی محاسبه و مطالبه می شود لذا مالیات حقوق مطابق ماده 86 قانون مالیات های مستقیم در گروه مالیات های مستقیم و از پایه مالیات بر درآمد جایگاه دارد.
مالیات غیر مستقیم آن دسته از مالیات هایی هستند که به صورت غیر مستقیم بر کالا ها و خدمات وضع شده و بر مصرف کننده نهایی تحمیل می شود و پرداخت کننده آن برای سازمان امور مالیاتی با سهولت مشخص و معین نمی باشد. این مالیات با کاهش میزان مصرف در جامعه نرخ سرمایه گذاری را افزایش می دهد و یکی از اهداف آن کاهش مصرف و حمایت از تولید است مالیات غیرمستقیم شامل مالیات بر واردات / مالیات بر مصرف و فروش و همچنین مالیات بر ارزش افزوده می باشد.
نکته مهم
مالیات حقوق مربوط به دستهی مالیات های مستقیم و بخش مالیات بر درآمد می باشد.
مالیات حقوق نوعی مالیات تکلیفی است ، بدین معنا که شناسایی مبلغ و پرداخت مالیات حقوق پرسنل بر عهده پرداخت کننده حقوق (کارفرما) است و پرسنل در قبال این امور وظیفه ای ندارند.
موارد معاف از مالیات حقوق
منظور از مالیات با نرخ صفر یا نرخ صفر مالیاتی، بر اساس ماده 132 قانون مالیات مستقیم، روشی است که به موجب آن، مالیات مودیان مشمول نرخ صفر مالیاتی با نرخ صفر محاسبه می شود و در واقع، برای مدت و سال های پیش بینی شده در قانون، مالیاتی به دولت نخواهند پرداخت.
شرط مهم استفاده از نرخ صفر برای مشمولین نرخ صفر مالیاتی، ملزم به ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، ارائه اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد و دفاتر قانونی به سازمان امور مالیات هستند و مالیات قابل پرداخت از سوی آن ها نیز، توسط سازمان امور مالیات، محاسبه می گردد؛ اما صرفا، به علت محاسبه مالیات آن ها با نرخ صفر، مالیاتی به دولت، نخواهند پرداخت.
لذا برای موارد معاف از مالیات حقوق نیز باید به آرای صادره از هیئت های عمومی دیوان عدالت اداری، بخشنامه معافیت مالیات حقوق و ماده 91 قانون مالیات مستقیم مراجعه نمود.
پرداخت مالیات به عنوان یک اصل مهم در کشور شناخته شده است و همه اشخاص ملزم به رعایت قوانین هستند بنابراین با توجه به اینکه درآمد معاف از مالیات حقوق، در سال 1403، بر اساس بخشنامه این امر، درآمد سالانه 144 میلیون تومان است در برخی موارد نیز معافیت مالیاتی وجود دارد و نیازی به پرداخت مالیات نیست. موارد مشمول معافیت از مالیات حقوق و مالیات حقوق صفر، بر اساس ماده 91 قانون مالیات مستقیم و آرای صادره از هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، به شرح زیر هستند:
- به شرط معامله متقابل و نداشتن تابعیت ایرانی، درآمد حقوقی که به اعضای هیات های نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن، به مامورین سیاسی خارجی در ایران و نمایندگان و هیئت های فوق العاده پرداخت می گردد، معاف از مالیات حقوق می باشد؛ همچنین در خصوص مامورین کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسه های فرهنگی خارجی، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت متبوع خود، دریافت می کنند.
- کارشناسان خارجی که با موافقت دولت جمهوری اسلامی ایران از محل کمک های بلا عوض و با بودجه فنی و اقتصادی و علمی دولت های خارجی و یا موسسه های بین المللی به ایران اعزام می شوند، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت یا موسسه مربوطه دریافت می کنند، معاف از مالیات هستند.
- حقوق کارمندان محلی سفارت خانه ها و کنسولگری های ایران در خارج، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت ایران دریافت می کنند، مشروط به اینکه دارای تابعیت دولت ایران نباشند و به شرط معامله متقابل
- حقوق بازنشستگی ، حقوق وظیفه و مستمری ، حقوق پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه، مستمری پرداختی به وراث ، حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده.
- هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مربوط به شغل
- مسکنی که در محل کارگاه یا کارخانه، جهت استفاده کارگران به آن ها داده شده یا خانه های ارزان قیمت سازمانی ای که در خارج از محل کارگاه یا کارخانه، مورد استفاده کارگران است.
- مبلغ دریافتی از بیمه که بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن به فرد پرداخت شده.
- عیدی سالانه یا پاداش آخر سال، جمعا معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی تعیین شده در بخشنامه های موضوع ماده 84 قانون مالیات مستقیم.
- خانه های سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین نامه های خاص در اختیار ماموران کشوری گذارده می شود.
- وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها مستقیما یا به وسیله حقوق بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.
- مزایای غیر نقدی پرداختی به کارکنان، حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات مستقیم
- حقوق کارکنان نیروهای مسلح اعم نظامی و انتظامی و جانبازان و آزادگان؛ مزایای غیر نقدی ای که به کارکنان پرداخت می شود.
- وجوه پرداختی به حقوق بگیران، تحت عناوین ایاب و ذهاب، غذا، بن کالا، مهد کودک و…
مطابق مواد 82 و 83 قانون مالیات های مستقیم موارد مشمول مالیات حقوق عبارتنداز :
بر اساس ماده ۸۲ قانون مالیات های مستقیم سازمان مالیاتی کشور، مالیات بردرآمد ، مشمول کسانی میشود که برای اشخاص حقیقی و حقوقی دیگر اعم از بخش دولتی و بخش خصوصی کار میکنند و در ازای کارشان حقوق دریافت مینمایند. حقوق دریافتی میتواند به صورت نقدی یا غیر نقدی باشد.
توجه به این نکته ضروری است که حقوقی که شخص، در مدت ماموریت خود در خارج از کشور (از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران یا اشخاص مقیم ایران) به دست می آورد و از منابع ایرانی عاید شخص می شود، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است. درآمد مشمول مالیات حقوق، اعم از درآمد نقدی و غیر نقدی است.
به عبارت دیگر، میتوان گفت که همه افرادی که مشغول به کارند و در ازای کارشان حقوق دریافت میکنند و تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند، میتوانند بخشی از حقوقشان را به صورت مالیات به وزارت اقتصاد و دارایی بپردازند.
میزان مالیات در هر سال متفاوت است و طی بخشنامههایی به بنگاههای اقتصادی ابلاغ میشود. از این رو کارفرما وظیفه دارد که میزان مالیات تعیین شده را از حقوق افراد کم کرده و به وزارت دارایی پرداخت کند.
ماده ۸۳ قانون مالیات های مستقیم درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (مقرری یا مزد , یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیر مستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون .
جرائم مالیاتی لیست حقوق
آیا عدم پرداخت مالیات حقوق صفر جریمه دارد ؟پرداخت کردن مالیات بر حقوق در هر ماه برای کارفرمایان کاملاً امری اجباری میباشد بنابراین بایستی با توجه به محاسبات حقوق و تهیه گزارشها لیست مالیات حقوق پرسنل را آماده و به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند بنابراین در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه یا خیر باید به این نکته که آیا فرد مورد نظر مشمول مالیات حقوق صفر و نرخ صفر مالیاتی بوده توجه نمود لذا عدم پرداخت مالیات حقوق صفر جریمه ندارد اما، میزان جریمه خودداری یا خلاف واقع ارائه دادن لیست حقوق و دستمزد، 2 درصد حقوق پرداختی در خصوص حقوق ها خواهد بود.
در شرایطی که فرد، مشمول پرداخت مالیات باشد اما از پرداخت آن خودداری کند، بر حسب مواد قانون مالیات های مستقیم، مشمول جرایم مالیاتی خواهد شد. از رایج ترین جرائم مالیات بر درآمد حقوق می توان به عدم ارائه لیست مالیات بر حقوق و عدم کسر و پرداخت مالیات اشاره نمود:
جریمه مربوط به عدم ارسال و خلاف واقع لیست حقوق ، طبق ماده 197 قانون مالیات های مستقیم اگر مودی لیست حقوق و مزایای حقوق بگیران را در موعد مقرر به سامانه ارسال نکند یا حتی در موعد مقرر اما خلاف واقع و اشتباه ارسال کند 2 درصد به ماخذ کل حقوق پرداختی جریمه می شود. این موعد مقرر تا پایان ماه بعد می باشد و اگر مودی بعد از موعد مقرر لیست را ارسال نماید مشمول جریمه می شود.
جریمه عدم پرداخت مالیات حقوق ، طبق ماده 199 قانون مالیات های مستقیم در صورت عدم پرداخت مالیات حقوق در موعد مقرر، مودی ابتدا یک جریمه معادل 10درصد به ماخذ مالیات پرداخت نشده می شود و تا زمان پرداخت مالیات حقوق از زمان موعد مقرر سررسید پرداخت مشمول جریمه ای معادل 5/2 درصد مالیات پرداخت نشده به ازای هر ماه نسبت به مدت تاخیر از سررسید پرداخت خواهد شد.
نتیجه گیری
مالیات حقوق طبق ماده ۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم، جزء مالیاتهای تکلیفی خواهد بود. به این معنا که شناسایی مبلغ و پرداخت کردن آن به پرسنل به عهده کارفرما می باشد. از طرفی هم پرسنل در مقابل مالیات بر درآمد حقوق هیچگونه وظیفهای نخواهند داشت. با توجه به نرمافزار حقوق و دستمزد حسابدارها میتوانند به راحتی مالیات حقوق پرسنل را محاسبه کنند.
مالیات حقوق جزء مالیاتهای مستقیم و مالیاتهای تکلیفی محسوب می شود. از این رو مالیات مستقیم است که به طور مستقیم از درآمد شخص اخذ میگردد و ارتباطی با فروش کالا، محصولات و… ندارد. مالیات تکلیفی است زیرا که محاسبه مبلغ و پرداخت آن بر عهده کارفرما می باشد و پرسنل در آن تعهدی ندارند.
مجموعه محاسبان سالها در حوزه مالیات فعالیاتهای تخصصی از جمله آموزش و مشاوره مالیاتی را به مودیان محترم ارائه می دارد. برای آگاهی از زمان و هزینه دورهها، با شماره ۴۰۲۰-۰۳۱ تماس بگیرید. محاسبان بزرگترین مجموعه آموزش حسابدرای در اصفهان می باشد.
سوالات متداول
1- آیا نیازی به ارسال مالیات حقوق صفر است؟
هر ماه بایستی لیست مالیات حقوق برای اداره امور مالیاتی ارسال گردد عدم ارسال لیست مالیات حقوق مطابق ماده 197 قانون مالیات های مستقیم به میزان 2 درصد حقوق پرداختی مشمول جریمه می گردد.
2- مالیات حقوق صفر چیست ؟
حقوق های تا سقف پیش بینی شده یا کمتر از حد معافیت مالیاتی تعیین شده در بخشنامه معافیت مالیات حقوق سازمان ، از پرداخت مالیات حقوق، معاف بوده و به عبارتی، مشمول مالیات حقوق صفر می شوند.
3- موارد عدم مشمول مالیات حقوق صفر چیست ؟
بر اساس ماده 82 و 83 قانون مالیات های مستقیم درآمدی که شخص حقیقی به صورت نقدی یا غیر نقدی و مستمر یا غیر مستمر از بابت تسلیم نیروی کار خود بابت اشغال در ایران و یا از محل منابع ایرانی در مدت ماموریت خارج از کشور تحصیل می کند در زمره مالیات بر درآمد حقوق می باشد در آمد اشخاص حقوقی و همچنین درآمد اشخاص حقیقی که فارغ از تسلیم نیروی کار خود در خدمت شخص دیگری انجام پذیرد مشمول مالیات بر درآمد حقوق نمی باشد.
دیدگاهتان را بنویسید