فسخ قرارداد کار [0 تا 100]؛ نحوه فسخ قرارداد و شرایط لازم!

ماده 25 قانون کار فسخ قرارداد به صورت یک جانبه را از ناحیه هریک از طرفین (کارگر و کارفرما) غیر مجاز دانسته است. در مقابل ماده 11 قانون کار حق فسخ یک جانبه قرارداد را پیش بینی نموده است.

طرفین می‌توانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین کنند. در خلال این دوره هریک از طرفین حق دارد بدون اخطار قبلی و بی آنکه الزام به پرداخت خسارت باشد، رابطه کار را قطع نماید. در صورتی که فسخ قرارداد از طرف کارفرما باشد وی ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه کار را قطع نماید فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار خواهد بود.

شایان ذکر است که الحاقی 86/5/7 قانون کار یعنی بند (ح) از ماده 10 شرایط و نحوه فسخ قرارداد را نیز جزء مواد تنظیم قرارداد کار قرار داده است. البته این شرایط نباید جزء شروط باطل یا خارج از چهارچوب قانون کار باشد.

شروطی که باطل است اما باعث فسخ قرارداد کار نمی‌شود!

1. در نظر گرفتن مزایایی کمتر از مزایای قانون برای کارگر

به طور کلی قانون کار شامل مزایای رفاهی می‌باشد که کارگران و کارمندان مشمول این قانون محق به استفاده از آن هستند همانند: مرخصی، حقوق مبنا، تعطیلات و… .

2. شرطی که انجام آن غیر مقدور می‌باشد

اینگونه شرایط به نوعی می‌باشد که انجام آن، مافوق قدرت طرفین باشد. البته باید این را در نظر گرفت که اگر شرطی را غیر مقدور می‌دانیم باید آن کار از عهده هیچ کسی برنیاید و نه اینکه کارگر خاص نتواند انجام دهد.

3. شرطی که نامشروع باشد

شروطی که شرعاً یا قانوناً انجام آن منع شده است جزء شروطی است که باطل است اما قرارداد کار را باطل نمی کند.

دوره آزمایشی

در قانون کار از قرارداد آزمایشی نامی برده نشده بلکه در ماده ۱۱ قانون کار مدتی از بدو کار به عنوان دوره آزمایشی پیش‌بینی گردیده است.

❓ سوالی که پیش می‌آید این است که این دو ماده قانونی چطور قابل جمع خواهد بود و در عمل و قراردادهای منعقده مغایرتی با یکدیگر پیدا نخواهند کرد؟ برای روشن شدن این مطلب به ذکر مثالی می‌پردازیم:

فردی با کارفرمای خود در بدو کار یک قرارداد ۶ ماهه منعقد می‌نماید. وی کارگر ساده می‌باشد و در یکی از بندهای قرارداد به ماده ۱۱ قانون کار و پیش بینی دوره آزمایشی اشاره گردیده است و مورد موافقت طرفین نیز قرار گرفته است. حال اگر در خلال دوره آزمایشی یعنی یک ماه اول، کارگر اقدام به فسخ قرارداد نماید از نظر قانونی منعی وجود نداشته و مطالبات او فقط شامل مدت کارکرد می‌باشد. اما چنانچه کارفرما در خلال دوره آزمایشی پیش بینی شده اقدام به فسخ قرارداد نماید می‌بایست مطالبات یک ماه دوره آزمایشی را به طور تمام و کمال پرداخت نماید؛ اگرچه کارگر کمتر از یک ماه کارکرد داشته باشد.

حال در مثال فوق چنانچه پس از سپری شدن دوره آزمایشی مورد موافقت طرفین، کارگر ادامه همکاری دهد؛ ضمن اینکه دوره آزمایشی نیز همانگونه که ذکر شد جزء سابقه فرد محسوب می‌گردد، طرفین قرارداد مستند به ماده ۲۵ قانون کار تا پایان قرارداد کار موقت به تنهایی حق فسخ قرارداد را نخواهند داشت.

فرض کنید فرد مورد نظر در مثال بالا قرار داد ۶ ماهه اول خود را سپری نماید و در پایان قرارداد با کارفرمای خود تسویه حساب و قطع همکاری نکند و قرارداد ۶ ماهه دیگری منعقد نمایند. در این صورت دیگر پیش بینی دوره آزمایشی در قرارداد دوم به بعد به شرط عدم تسویه حساب و قطع همکاری محلی از قانون نخواهد داشت و معتبر نخواهد بود.