فسخ قرارداد کار [0 تا 100]؛ نحوه فسخ قرارداد و شرایط لازم!
مطالعه متمرکز
ماده 25 قانون کار فسخ قرارداد به صورت یک جانبه را از ناحیه هریک از طرفین (کارگر و کارفرما) غیر مجاز دانسته است. در مقابل ماده 11 قانون کار حق فسخ یک جانبه قرارداد را پیش بینی نموده است.
طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین کنند. در خلال این دوره هریک از طرفین حق دارد بدون اخطار قبلی و بی آنکه الزام به پرداخت خسارت باشد، رابطه کار را قطع نماید. در صورتی که فسخ قرارداد از طرف کارفرما باشد وی ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه کار را قطع نماید فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار خواهد بود.
نکته مهم
مدت دوره آزمایشی باید در قرارداد کار مشخص شود. حداکثر این مدت برای کارگران ساده و نیمه ماهر یک ماه و برای کارگران ماهر و با تخصص سطح بالا سه ماه میباشد.
شایان ذکر است که الحاقی 86/5/7 قانون کار یعنی بند (ح) از ماده 10 شرایط و نحوه فسخ قرارداد را نیز جزء مواد تنظیم قرارداد کار قرار داده است. البته این شرایط نباید جزء شروط باطل یا خارج از چهارچوب قانون کار باشد.
تفاوت فسخ قرارداد و تعلیق
شروطی که باطل است اما باعث فسخ قرارداد کار نمیشود!
1. در نظر گرفتن مزایایی کمتر از مزایای قانون برای کارگر
به طور کلی قانون کار شامل مزایای رفاهی میباشد که کارگران و کارمندان مشمول این قانون محق به استفاده از آن هستند همانند: مرخصی، حقوق مبنا، تعطیلات و… .
نکته مهم
به همین خاطر کلیه شروطی که کمتر از مزایای در نظر گرفته شده قانون در قرارداد کار درج گردد، آن شروط باطل است ولی قرارداد کار صحیح میباشد.
به طور مثال در قرارداد کار، درج شده کارگر تنها میتواند از 10 روز مرخصی در طول سال استفاده نماید. با توجه به تصریح قانون (30 روز مرخصی با احتساب 4 جمعه) در قانون کار، به دلیل این شرط حق قانونی کارگر را تنزل داده است و شرط باطل میباشد اما قرارداد کار صحیح است. ماده قانونی در خصوص مرخصی در خصوص کارگر نیز جاری میباشد.
2. شرطی که انجام آن غیر مقدور میباشد
اینگونه شرایط به نوعی میباشد که انجام آن، مافوق قدرت طرفین باشد. البته باید این را در نظر گرفت که اگر شرطی را غیر مقدور میدانیم باید آن کار از عهده هیچ کسی برنیاید و نه اینکه کارگر خاص نتواند انجام دهد.
به طور مثال حجمی از کار برای کارگر تعیین شده باشد که انجام آن مافوق قدرت وی باشد یا کارفرما متعهد شود مزایایی پرداخت کند که از پرداخت آن ناتوان باشد. این گونه شروط باطل بوده ولی قرارداد کار، صحیح میباشد.
3. شرطی که نامشروع باشد
شروطی که شرعاً یا قانوناً انجام آن منع شده است جزء شروطی است که باطل است اما قرارداد کار را باطل نمی کند.
به طور مثال نمیتوان به استناد قرارداد از کارگری که به عنوان راننده استخدام میشود خواست که در کنار کار اصلی مواد مخدر یا آشامیدنیهایی را که حرمت شرعی دارند حمل و نقل نماید.
دوره آزمایشی
در قانون کار از قرارداد آزمایشی نامی برده نشده بلکه در ماده ۱۱ قانون کار مدتی از بدو کار به عنوان دوره آزمایشی پیشبینی گردیده است.
ماده 11 قانون کار: طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین کنند. در خلال این دوره هریک از طرفین حق دارد بدون اخطار قبلی و بی آنکه الزام به پرداخت خسارت باشد، رابطه کار را قطع نماید. در صورتی که فسخ قرارداد از طرف کارفرما باشد وی ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه کار را قطع نماید فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار خواهد بود.
تبصره: مدت دوره آزمایشی باید در قرارداد مشخص شود. حداکثر این مدت برای کارگران ساده و نیمه ماهر یک ماه و برای کارگران ماهر و دارای تخصص بالا سه ماه میباشد. در ماده ۲۵ قانون کار آمده است هرگاه قرارداد برای مدت موقت و یا برای انجام کار معین منعقد شده باشد هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ قرارداد را ندارد.
❓ سوالی که پیش میآید این است که این دو ماده قانونی چطور قابل جمع خواهد بود و در عمل و قراردادهای منعقده مغایرتی با یکدیگر پیدا نخواهند کرد؟ برای روشن شدن این مطلب به ذکر مثالی میپردازیم:
فردی با کارفرمای خود در بدو کار یک قرارداد ۶ ماهه منعقد مینماید. وی کارگر ساده میباشد و در یکی از بندهای قرارداد به ماده ۱۱ قانون کار و پیش بینی دوره آزمایشی اشاره گردیده است و مورد موافقت طرفین نیز قرار گرفته است. حال اگر در خلال دوره آزمایشی یعنی یک ماه اول، کارگر اقدام به فسخ قرارداد نماید از نظر قانونی منعی وجود نداشته و مطالبات او فقط شامل مدت کارکرد میباشد. اما چنانچه کارفرما در خلال دوره آزمایشی پیش بینی شده اقدام به فسخ قرارداد نماید میبایست مطالبات یک ماه دوره آزمایشی را به طور تمام و کمال پرداخت نماید؛ اگرچه کارگر کمتر از یک ماه کارکرد داشته باشد.
نکته مهم
مطالبات دوره آزمایشی کلیه امتیازات مقرر در قانون کار و مقررات تبعی آن از جمله سنوات، عیدی، حق مسکن، بیمه و… میباشد و دوره آزمایشی جزء سابقه کار فرد محسوب میگردد.
حال در مثال فوق چنانچه پس از سپری شدن دوره آزمایشی مورد موافقت طرفین، کارگر ادامه همکاری دهد؛ ضمن اینکه دوره آزمایشی نیز همانگونه که ذکر شد جزء سابقه فرد محسوب میگردد، طرفین قرارداد مستند به ماده ۲۵ قانون کار تا پایان قرارداد کار موقت به تنهایی حق فسخ قرارداد را نخواهند داشت.
فرض کنید فرد مورد نظر در مثال بالا قرار داد ۶ ماهه اول خود را سپری نماید و در پایان قرارداد با کارفرمای خود تسویه حساب و قطع همکاری نکند و قرارداد ۶ ماهه دیگری منعقد نمایند. در این صورت دیگر پیش بینی دوره آزمایشی در قرارداد دوم به بعد به شرط عدم تسویه حساب و قطع همکاری محلی از قانون نخواهد داشت و معتبر نخواهد بود.
نکته مهم
به دلیل اینکه در قانون کار نامی از قرارداد کار آزمایشی برده نشده، طرفین نمیتوانند قرارداد کار موقتی را به نام قرارداد کار آزمایشی با هم منعقد نمایند. علت این مورد هم ماده ۲۵ قانون کار و عدم امکان فسخ قرارداد از طرفین در قراردادهای مدت موقت یا کار معین میباشد.
قرارداد کار موقت چیست؟
نکته مهم
پیش بینی دوره آزمایشی در قراردادهایی معتبر خواهد بود که مدت قرارداد موقت از دوره آزمایشی تعریف شده در ماده ۱۱ قانون کار و تبصره آن بیشتر باشد. همچنین قرارداد تنظیمی باید اولین قرارداد منعقده بین طرفین و یا اولین قرارداد بعد از تسویه حساب کامل بین طرفین باشد.
دیدگاهتان را بنویسید
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام
بنده یک قرارداد مدیتریتی با یک کافه بسته ام به مدت اجاره یک ساله و ماهانه ۴۰ تومان پرداخت ب مالک،،، آیا برای دیرکرد برای اجاره ی دو ماه ایشون میتونن یکطرفه فسخ کنن، البته بنده به ایشون ۲۵۰ میلیون بابت ضمانت کار پرداخته ام.
اگر خواستن فسخ کنن من میتونم شکایت کنم و برنده دادگاه بشم.
سلام وقتتون بخیر
قرارداد شما در حوزه قراردادهای کار نیست و برای این مورد باید از طریق قضایی اقدام شود که بهتر است با یک وکیل صحبت کنید.
با سلام
بنده در شرکتی بمدت دوسال و نیم مشغول بکار میباشم وسرشیفت از من مطالبه کار غیر مرتبط نموده و بنده نپذیرفتن که باعث ایجاد اختلاف بین بنده و شرکت محل کارم شده حالیه بنده یک فقره وام از شرکت گرفته ام وبابت ضمانت به همان مبلغ چک به تاریخ همان روز ودیعه گذاشته ام که طی فرمی باز پرداخت آن 24ماه میباشد بنده بدلیل مشکل با شرکت قصد استعفا دارم ومبالغ تسویه بنده با مبلغ وام برابر وبیشتر میباشد خواستم بدونم جهت اعلام قطع رابطه کاری وتصفیه با شرکت و دریافت لاشه چک چکار باید بکنم متشکرم از راهنمایی شما
سلام وقتتون بخیر
کافیست یک نامه مکتوب برای استعفا و درخواست تهاتر وام با حقوق و مزایای معوق خود به شرکت تحویل داده و مراحل بعدی تسویه حساب را انجام دهید.
سلام من با یک پیش دبستانی قرارداد بستم ،۱۶ خرداد ماه به مدت یکسال و قرار بر این شد که وقتی شعبه افتتاح شد من مشغول به کار بشم، نهم تیر ماه اعلام کردم که نمیتونم با ایشان همکاری داشته باشم، گفتند بعنوان نیروی کمکی همراهشون باشم تا نیروی جدید پیدا کنند، منتها هنوز اقدامی برای پیدا کردن نیروی جدید نکردند و همچنین هنوز افتتاحیه برگزار نشده، از نظر قانونی با توجه به اینکه پیش از شروع کار من استعفا دادم و ایشون قبول کردند قرارداد فسخ شده؟ مکالمات در پیامک یا واتس آپ بوده …
سلام
خیر قرارداد فسخ نمی باشد و برقرار است.
من در شرکت انکا کیک آموزش کیک پزی اشتغال به کار شدم که قرار داد ۶ ماه بستم الان سر ماه منو دارن اخراج بی دلیل میکنن وحقوق منو که ۱۸ میلیون است را ۱۲ میلیون میدهن چکار کنم
سلام
با طرح شکایت در اداره کار حقوق خود را مطالبه نمایید.
سلام
من با شرکتی قراردادهای 6 ماهه دارم
اگر در ماه دوم یا سوم قراداد قصد فسخ قرارداد را داشته باشم باید چکار انجام بدم ؟؟
و چه ضرری برای من خواهد داشت ؟؟
سلام
استعفا خود را اعلام نمایید
از منظر اخلاقی بهتر است که یا تا پایان قرارداد به همکاری خود ادامه دهید و یا رضایت شرکت را بابت فسخ قرارداد دریافت نمایید.
سلام. در متن قرارداد کار ذکر شده که امکان فسخ قرارداد ار طرف پیماکار وجود ندارد و در صرت ترک ناگهانی کار موظف به پرداخت هرگونه جریمه تعیین شده توسط کارفرما خواهد بود ولی در مورد مبلغ یا نوع جریمه هیچ اشاره ای نکرده. من الان با پیگیری شناسه ملی شرکت متوجه شدم این قرارداد اصلا در حیطه ی “موضوع فعالیت” شرکت نیست. میتونم شکایت کنم؟
سلام
مرجع ذیصلاح در رابطه با قراردادهای پیمانکاری، قوه قضاییه و هیئت های حل اختلاف می باشد
اما احتمالا در رابطه با یکسان بودن فعالیت شرکت و موضوع فعالیت قرارداد، شکایت شما مسموع نمی باشد
سلام من مدت دوسال برای شخصی کار کردم و ایشان در طول این دوسال افزایش حقوق سالانه را برایم اعمال نکرد حال پس از دوسال قصد انعقاد قرارداد کوتاه مدت را دارد آیا باید برای سال سوم افزایش حقوق اعمال کند .آیا دو سال کارکرد من پس از عقد قرارداد جدید قابل پی گیری در اداره کار هست یا نه
سلام
بله با طرح شکایت در اداره کار می توانید نسبت به حقوق سال های گذشته هم اقدام نمایید
همچنین برای سال سوم باید افزایش حقوق متناسب با قانون علاوه بر سال های گذشته را اعمال نماید
باسلام و احترام
مدت آزمایشی برای قراردادهای دائم است یا در قراردادهای مدت موقت نیز امکانش وجود دارد؟ در صورتیکه در قرارداد مدت موقت مدت زمان قراداد رو میتوان به عنوان آزمایشی در نظر گرفت.
درود بر شما
برای قرارداد موقت هم امکان دارد برای کارگر ساده نهایت یک ماه و برای کارگران متخصص نهایت 3 ماه.
کل مدت قرارداد را نمیتوان دوره آزمایشی در نظر گرفت.